శ్రీ రామ చరిత మానస |Sri Rama Charita Manasa – Uttara Kanda

ఛం. బహు దామ సఁవారహిం ధామ జతీ। బిషయా హరి లీన్హి న రహి బిరతీ ॥
తపసీ ధనవంత దరిద్ర గృహీ। కలి కౌతుక తాత న జాత కహీ ॥
కులవంతి నికారహిం నారి సతీ। గృహ ఆనిహిం చేరీ నిబేరి గతీ ॥
సుత మానహిం మాతు పితా తబ లౌం। అబలానన దీఖ నహీం జబ లౌమ్ ॥
ససురారి పిఆరి లగీ జబ తేం। రిపరూప కుటుంబ భే తబ తేమ్ ॥
నృప పాప పరాయన ధర్మ నహీం। కరి దండ బిడంబ ప్రజా నితహీమ్ ॥
ధనవంత కులీన మలీన అపీ। ద్విజ చిన్హ జనేఉ ఉఘార తపీ ॥
నహిం మాన పురాన న బేదహి జో। హరి సేవక సంత సహీ కలి సో।
కబి బృంద ఉదార దునీ న సునీ। గున దూషక బ్రాత న కోఽపి గునీ ॥
కలి బారహిం బార దుకాల పరై। బిను అన్న దుఖీ సబ లోగ మరై ॥

దో. సును ఖగేస కలి కపట హఠ దంభ ద్వేష పాషండ।
మాన మోహ మారాది మద బ్యాపి రహే బ్రహ్మండ ॥ 101(క) ॥

తామస ధర్మ కరహిం నర జప తప బ్రత మఖ దాన।
దేవ న బరషహిం ధరనీం బే న జామహిం ధాన ॥ 101(ఖ) ॥

ఛం. అబలా కచ భూషన భూరి ఛుధా। ధనహీన దుఖీ మమతా బహుధా ॥
సుఖ చాహహిం మూఢ఼ న ధర్మ రతా। మతి థోరి కఠోరి న కోమలతా ॥ 1 ॥

నర పీడ఼ఇత రోగ న భోగ కహీం। అభిమాన బిరోధ అకారనహీమ్ ॥
లఘు జీవన సంబతు పంచ దసా। కలపాంత న నాస గుమాను అసా ॥ 2 ॥

కలికాల బిహాల కిఏ మనుజా। నహిం మానత క్వౌ అనుజా తనుజా।
నహిం తోష బిచార న సీతలతా। సబ జాతి కుజాతి భే మగతా ॥ 3 ॥

ఇరిషా పరుషాచ్ఛర లోలుపతా। భరి పూరి రహీ సమతా బిగతా ॥
సబ లోగ బియోగ బిసోక హుఏ। బరనాశ్రమ ధర్మ అచార గే ॥ 4 ॥

దమ దాన దయా నహిం జానపనీ। జడ఼తా పరబంచనతాతి ఘనీ ॥
తను పోషక నారి నరా సగరే। పరనిందక జే జగ మో బగరే ॥ 5 ॥

దో. సును బ్యాలారి కాల కలి మల అవగున ఆగార।
గునుఁ బహుత కలిజుగ కర బిను ప్రయాస నిస్తార ॥ 102(క) ॥

కృతజుగ త్రేతా ద్వాపర పూజా మఖ అరు జోగ।
జో గతి హోఇ సో కలి హరి నామ తే పావహిం లోగ ॥ 102(ఖ) ॥

కృతజుగ సబ జోగీ బిగ్యానీ। కరి హరి ధ్యాన తరహిం భవ ప్రానీ ॥
త్రేతాఁ బిబిధ జగ్య నర కరహీం। ప్రభుహి సమర్పి కర్మ భవ తరహీమ్ ॥
ద్వాపర కరి రఘుపతి పద పూజా। నర భవ తరహిం ఉపాయ న దూజా ॥
కలిజుగ కేవల హరి గున గాహా। గావత నర పావహిం భవ థాహా ॥
కలిజుగ జోగ న జగ్య న గ్యానా। ఏక అధార రామ గున గానా ॥
సబ భరోస తజి జో భజ రామహి। ప్రేమ సమేత గావ గున గ్రామహి ॥
సోఇ భవ తర కఛు సంసయ నాహీం। నామ ప్రతాప ప్రగట కలి మాహీమ్ ॥
కలి కర ఏక పునీత ప్రతాపా। మానస పున్య హోహిం నహిం పాపా ॥

దో. కలిజుగ సమ జుగ ఆన నహిం జౌం నర కర బిస్వాస।
గాఇ రామ గున గన బిమలఁ భవ తర బినహిం ప్రయాస ॥ 103(క) ॥

ప్రగట చారి పద ధర్మ కే కలిల మహుఁ ఏక ప్రధాన।
జేన కేన బిధి దీన్హేం దాన కరి కల్యాన ॥ 103(ఖ) ॥

నిత జుగ ధర్మ హోహిం సబ కేరే। హృదయఁ రామ మాయా కే ప్రేరే ॥
సుద్ధ సత్వ సమతా బిగ్యానా। కృత ప్రభావ ప్రసన్న మన జానా ॥
సత్వ బహుత రజ కఛు రతి కర్మా। సబ బిధి సుఖ త్రేతా కర ధర్మా ॥
బహు రజ స్వల్ప సత్వ కఛు తామస। ద్వాపర ధర్మ హరష భయ మానస ॥
తామస బహుత రజోగున థోరా। కలి ప్రభావ బిరోధ చహుఁ ఓరా ॥
బుధ జుగ ధర్మ జాని మన మాహీం। తజి అధర్మ రతి ధర్మ కరాహీమ్ ॥
కాల ధర్మ నహిం బ్యాపహిం తాహీ। రఘుపతి చరన ప్రీతి అతి జాహీ ॥
నట కృత బికట కపట ఖగరాయా। నట సేవకహి న బ్యాపి మాయా ॥

దో. హరి మాయా కృత దోష గున బిను హరి భజన న జాహిం।
భజిఅ రామ తజి కామ సబ అస బిచారి మన మాహిమ్ ॥ 104(క) ॥

తేహి కలికాల బరష బహు బసేఉఁ అవధ బిహగేస।
పరేఉ దుకాల బిపతి బస తబ మైం గయుఁ బిదేస ॥ 104(ఖ) ॥

గయుఁ ఉజేనీ సును ఉరగారీ। దీన మలీన దరిద్ర దుఖారీ ॥
గేఁ కాల కఛు సంపతి పాఈ। తహఁ పుని కరుఁ సంభు సేవకాఈ ॥
బిప్ర ఏక బైదిక సివ పూజా। కరి సదా తేహి కాజు న దూజా ॥
పరమ సాధు పరమారథ బిందక। సంభు ఉపాసక నహిం హరి నిందక ॥
తేహి సేవుఁ మైం కపట సమేతా। ద్విజ దయాల అతి నీతి నికేతా ॥
బాహిజ నమ్ర దేఖి మోహి సాఈం। బిప్ర పఢ఼ఆవ పుత్ర కీ నాఈమ్ ॥
సంభు మంత్ర మోహి ద్విజబర దీన్హా। సుభ ఉపదేస బిబిధ బిధి కీన్హా ॥
జపుఁ మంత్ర సివ మందిర జాఈ। హృదయఁ దంభ అహమితి అధికాఈ ॥

దో. మైం ఖల మల సంకుల మతి నీచ జాతి బస మోహ।
హరి జన ద్విజ దేఖేం జరుఁ కరుఁ బిష్ను కర ద్రోహ ॥ 105(క) ॥

సో. గుర నిత మోహి ప్రబోధ దుఖిత దేఖి ఆచరన మమ।
మోహి ఉపజి అతి క్రోధ దంభిహి నీతి కి భావీ ॥ 105(ఖ) ॥

ఏక బార గుర లీన్హ బోలాఈ। మోహి నీతి బహు భాఁతి సిఖాఈ ॥
సివ సేవా కర ఫల సుత సోఈ। అబిరల భగతి రామ పద హోఈ ॥
రామహి భజహిం తాత సివ ధాతా। నర పావఁర కై కేతిక బాతా ॥
జాసు చరన అజ సివ అనురాగీ। తాతు ద్రోహఁ సుఖ చహసి అభాగీ ॥
హర కహుఁ హరి సేవక గుర కహేఊ। సుని ఖగనాథ హృదయ మమ దహేఊ ॥
అధమ జాతి మైం బిద్యా పాఏఁ। భయుఁ జథా అహి దూధ పిఆఏఁ ॥
మానీ కుటిల కుభాగ్య కుజాతీ। గుర కర ద్రోహ కరుఁ దిను రాతీ ॥
అతి దయాల గుర స్వల్ప న క్రోధా। పుని పుని మోహి సిఖావ సుబోధా ॥
జేహి తే నీచ బడ఼ఆఈ పావా। సో ప్రథమహిం హతి తాహి నసావా ॥
ధూమ అనల సంభవ సును భాఈ। తేహి బుఝావ ఘన పదవీ పాఈ ॥
రజ మగ పరీ నిరాదర రహీ। సబ కర పద ప్రహార నిత సహీ ॥
మరుత ఉడ఼ఆవ ప్రథమ తేహి భరీ। పుని నృప నయన కిరీటన్హి పరీ ॥
సును ఖగపతి అస సముఝి ప్రసంగా। బుధ నహిం కరహిం అధమ కర సంగా ॥
కబి కోబిద గావహిం అసి నీతీ। ఖల సన కలహ న భల నహిం ప్రీతీ ॥
ఉదాసీన నిత రహిఅ గోసాఈం। ఖల పరిహరిఅ స్వాన కీ నాఈమ్ ॥
మైం ఖల హృదయఁ కపట కుటిలాఈ। గుర హిత కహి న మోహి సోహాఈ ॥

దో. ఏక బార హర మందిర జపత రహేఉఁ సివ నామ।
గుర ఆయు అభిమాన తేం ఉఠి నహిం కీన్హ ప్రనామ ॥ 106(క) ॥

సో దయాల నహిం కహేఉ కఛు ఉర న రోష లవలేస।
అతి అఘ గుర అపమానతా సహి నహిం సకే మహేస ॥ 106(ఖ) ॥

మందిర మాఝ భీ నభ బానీ। రే హతభాగ్య అగ్య అభిమానీ ॥
జద్యపి తవ గుర కేం నహిం క్రోధా। అతి కృపాల చిత సమ్యక బోధా ॥
తదపి సాప సఠ దైహుఁ తోహీ। నీతి బిరోధ సోహాఇ న మోహీ ॥
జౌం నహిం దండ కరౌం ఖల తోరా। భ్రష్ట హోఇ శ్రుతిమారగ మోరా ॥
జే సఠ గుర సన ఇరిషా కరహీం। రౌరవ నరక కోటి జుగ పరహీమ్ ॥
త్రిజగ జోని పుని ధరహిం సరీరా। అయుత జన్మ భరి పావహిం పీరా ॥
బైఠ రహేసి అజగర ఇవ పాపీ। సర్ప హోహి ఖల మల మతి బ్యాపీ ॥
మహా బిటప కోటర మహుఁ జాఈ ॥ రహు అధమాధమ అధగతి పాఈ ॥

దో. హాహాకార కీన్హ గుర దారున సుని సివ సాప ॥
కంపిత మోహి బిలోకి అతి ఉర ఉపజా పరితాప ॥ 107(క) ॥

కరి దండవత సప్రేమ ద్విజ సివ సన్ముఖ కర జోరి।
బినయ కరత గదగద స్వర సముఝి ఘోర గతి మోరి ॥ 107(ఖ) ॥

నమామీశమీశాన నిర్వాణరూపం। వింభుం బ్యాపకం బ్రహ్మ వేదస్వరూపం।
నిజం నిర్గుణం నిర్వికల్పం నిరీంహ। చిదాకాశమాకాశవాసం భజేఽహమ్ ॥
నిరాకారమోంకారమూలం తురీయం। గిరా గ్యాన గోతీతమీశం గిరీశమ్ ॥
కరాలం మహాకాల కాలం కృపాలం। గుణాగార సంసారపారం నతోఽహమ్ ॥
తుషారాద్రి సంకాశ గౌరం గభీరం। మనోభూత కోటి ప్రభా శ్రీ శరీరమ్ ॥
స్ఫురన్మౌలి కల్లోలినీ చారు గంగా। లసద్భాలబాలేందు కంఠే భుజంగా ॥
చలత్కుండలం భ్రూ సునేత్రం విశాలం। ప్రసన్నాననం నీలకంఠం దయాలమ్ ॥
మృగాధీశచర్మాంబరం ముండమాలం। ప్రియం శంకరం సర్వనాథం భజామి ॥
ప్రచండం ప్రకృష్టం ప్రగల్భం పరేశం। అఖండం అజం భానుకోటిప్రకాశమ్ ॥
త్రయఃశూల నిర్మూలనం శూలపాణిం। భజేఽహం భవానీపతిం భావగమ్యమ్ ॥
కలాతీత కల్యాణ కల్పాంతకారీ। సదా సజ్జనాందదాతా పురారీ ॥
చిదానందసందోహ మోహాపహారీ। ప్రసీద ప్రసీద ప్రభో మన్మథారీ ॥
న యావద్ ఉమానాథ పాదారవిందం। భజంతీహ లోకే పరే వా నరాణామ్ ॥
న తావత్సుఖం శాంతి సంతాపనాశం। ప్రసీద ప్రభో సర్వభూతాధివాసమ్ ॥
న జానామి యోగం జపం నైవ పూజాం। నతోఽహం సదా సర్వదా శంభు తుభ్యమ్ ॥
జరా జన్మ దుఃఖౌఘ తాతప్యమానం। ప్రభో పాహి ఆపన్నమామీశ శంభో ॥
శ్లోక-రుద్రాష్టకమిదం ప్రోక్తం విప్రేణ హరతోషయే।
యే పఠంతి నరా భక్త్యా తేషాం శంభుః ప్రసీదతి ॥ 9 ॥

దో. -సుని బినతీ సర్బగ్య సివ దేఖి బ్రిప్ర అనురాగు।
పుని మందిర నభబానీ భి ద్విజబర బర మాగు ॥ 108(క) ॥

జౌం ప్రసన్న ప్రభు మో పర నాథ దీన పర నేహు।
నిజ పద భగతి దేఇ ప్రభు పుని దూసర బర దేహు ॥ 108(ఖ) ॥

తవ మాయా బస జీవ జడ఼ సంతత ఫిరి భులాన।
తేహి పర క్రోధ న కరిఅ ప్రభు కృపా సింధు భగవాన ॥ 108(గ) ॥

సంకర దీనదయాల అబ ఏహి పర హోహు కృపాల।
సాప అనుగ్రహ హోఇ జేహిం నాథ థోరేహీం కాల ॥ 108(ఘ) ॥

ఏహి కర హోఇ పరమ కల్యానా। సోఇ కరహు అబ కృపానిధానా ॥
బిప్రగిరా సుని పరహిత సానీ। ఏవమస్తు ఇతి భి నభబానీ ॥
జదపి కీన్హ ఏహిం దారున పాపా। మైం పుని దీన్హ కోప కరి సాపా ॥
తదపి తుమ్హార సాధుతా దేఖీ। కరిహుఁ ఏహి పర కృపా బిసేషీ ॥
ఛమాసీల జే పర ఉపకారీ। తే ద్విజ మోహి ప్రియ జథా ఖరారీ ॥
మోర శ్రాప ద్విజ బ్యర్థ న జాఇహి। జన్మ సహస అవస్య యహ పాఇహి ॥
జనమత మరత దుసహ దుఖ హోఈ। అహి స్వల్పు నహిం బ్యాపిహి సోఈ ॥
కవనేఉఁ జన్మ మిటిహి నహిం గ్యానా। సునహి సూద్ర మమ బచన ప్రవానా ॥
రఘుపతి పురీం జన్మ తబ భయూ। పుని తైం మమ సేవాఁ మన దయూ ॥
పురీ ప్రభావ అనుగ్రహ మోరేం। రామ భగతి ఉపజిహి ఉర తోరేమ్ ॥
సును మమ బచన సత్య అబ భాఈ। హరితోషన బ్రత ద్విజ సేవకాఈ ॥
అబ జని కరహి బిప్ర అపమానా। జానేహు సంత అనంత సమానా ॥
ఇంద్ర కులిస మమ సూల బిసాలా। కాలదండ హరి చక్ర కరాలా ॥
జో ఇన్హ కర మారా నహిం మరీ। బిప్రద్రోహ పావక సో జరీ ॥
అస బిబేక రాఖేహు మన మాహీం। తుమ్హ కహఁ జగ దుర్లభ కఛు నాహీమ్ ॥
ఔరు ఏక ఆసిషా మోరీ। అప్రతిహత గతి హోఇహి తోరీ ॥

దో. సుని సివ బచన హరషి గుర ఏవమస్తు ఇతి భాషి।
మోహి ప్రబోధి గయు గృహ సంభు చరన ఉర రాఖి ॥ 109(క) ॥

ప్రేరిత కాల బిధి గిరి జాఇ భయుఁ మైం బ్యాల।
పుని ప్రయాస బిను సో తను జజేఉఁ గేఁ కఛు కాల ॥ 109(ఖ) ॥

జోఇ తను ధరుఁ తజుఁ పుని అనాయాస హరిజాన।
జిమి నూతన పట పహిరి నర పరిహరి పురాన ॥ 109(గ) ॥

సివఁ రాఖీ శ్రుతి నీతి అరు మైం నహిం పావా క్లేస।
ఏహి బిధి ధరేఉఁ బిబిధ తను గ్యాన న గయు ఖగేస ॥ 109(ఘ) ॥

త్రిజగ దేవ నర జోఇ తను ధరుఁ। తహఁ తహఁ రామ భజన అనుసరూఁ ॥
ఏక సూల మోహి బిసర న క్AU। గుర కర కోమల సీల సుభ్AU ॥
చరమ దేహ ద్విజ కై మైం పాఈ। సుర దుర్లభ పురాన శ్రుతి గాఈ ॥
ఖేలుఁ తహూఁ బాలకన్హ మీలా। కరుఁ సకల రఘునాయక లీలా ॥
ప్రౌఢ఼ భేఁ మోహి పితా పఢ఼ఆవా। సమఝుఁ సునుఁ గునుఁ నహిం భావా ॥
మన తే సకల బాసనా భాగీ। కేవల రామ చరన లయ లాగీ ॥
కహు ఖగేస అస కవన అభాగీ। ఖరీ సేవ సురధేనుహి త్యాగీ ॥
ప్రేమ మగన మోహి కఛు న సోహాఈ। హారేఉ పితా పఢ఼ఆఇ పఢ఼ఆఈ ॥
భే కాలబస జబ పితు మాతా। మైం బన గయుఁ భజన జనత్రాతా ॥
జహఁ జహఁ బిపిన మునీస్వర పావుఁ। ఆశ్రమ జాఇ జాఇ సిరు నావుఁ ॥
బూఝత తిన్హహి రామ గున గాహా। కహహిం సునుఁ హరషిత ఖగనాహా ॥
సునత ఫిరుఁ హరి గున అనుబాదా। అబ్యాహత గతి సంభు ప్రసాదా ॥
ఛూటీ త్రిబిధ ఈషనా గాఢ఼ఈ। ఏక లాలసా ఉర అతి బాఢ఼ఈ ॥
రామ చరన బారిజ జబ దేఖౌం। తబ నిజ జన్మ సఫల కరి లేఖౌమ్ ॥
జేహి పూఁఛుఁ సోఇ ముని అస కహీ। ఈస్వర సర్బ భూతమయ అహీ ॥
నిర్గున మత నహిం మోహి సోహాఈ। సగున బ్రహ్మ రతి ఉర అధికాఈ ॥

దో. గుర కే బచన సురతి కరి రామ చరన మను లాగ।
రఘుపతి జస గావత ఫిరుఁ ఛన ఛన నవ అనురాగ ॥ 110(క) ॥

మేరు సిఖర బట ఛాయాఁ ముని లోమస ఆసీన।
దేఖి చరన సిరు నాయుఁ బచన కహేఉఁ అతి దీన ॥ 110(ఖ) ॥

సుని మమ బచన బినీత మృదు ముని కృపాల ఖగరాజ।
మోహి సాదర పూఁఛత భే ద్విజ ఆయహు కేహి కాజ ॥ 110(గ) ॥

తబ మైం కహా కృపానిధి తుమ్హ సర్బగ్య సుజాన।
సగున బ్రహ్మ అవరాధన మోహి కహహు భగవాన ॥ 110(ఘ) ॥

తబ మునిష రఘుపతి గున గాథా। కహే కఛుక సాదర ఖగనాథా ॥
బ్రహ్మగ్యాన రత ముని బిగ్యాని। మోహి పరమ అధికారీ జానీ ॥
లాగే కరన బ్రహ్మ ఉపదేసా। అజ అద్వేత అగున హృదయేసా ॥
అకల అనీహ అనామ అరుపా। అనుభవ గమ్య అఖండ అనూపా ॥
మన గోతీత అమల అబినాసీ। నిర్బికార నిరవధి సుఖ రాసీ ॥
సో తైం తాహి తోహి నహిం భేదా। బారి బీచి ఇవ గావహి బేదా ॥
బిబిధ భాఁతి మోహి ముని సముఝావా। నిర్గున మత మమ హృదయఁ న ఆవా ॥
పుని మైం కహేఉఁ నాఇ పద సీసా। సగున ఉపాసన కహహు మునీసా ॥
రామ భగతి జల మమ మన మీనా। కిమి బిలగాఇ మునీస ప్రబీనా ॥
సోఇ ఉపదేస కహహు కరి దాయా। నిజ నయనన్హి దేఖౌం రఘురాయా ॥
భరి లోచన బిలోకి అవధేసా। తబ సునిహుఁ నిర్గున ఉపదేసా ॥
ముని పుని కహి హరికథా అనూపా। ఖండి సగున మత అగున నిరూపా ॥
తబ మైం నిర్గున మత కర దూరీ। సగున నిరూపుఁ కరి హఠ భూరీ ॥
ఉత్తర ప్రతిఉత్తర మైం కీన్హా। ముని తన భే క్రోధ కే చీన్హా ॥
సును ప్రభు బహుత అవగ్యా కిఏఁ। ఉపజ క్రోధ గ్యానిన్హ కే హిఏఁ ॥
అతి సంఘరషన జౌం కర కోఈ। అనల ప్రగట చందన తే హోఈ ॥

దో. -బారంబార సకోప ముని కరి నిరుపన గ్యాన।
మైం అపనేం మన బైఠ తబ కరుఁ బిబిధ అనుమాన ॥ 111(క) ॥

క్రోధ కి ద్వేతబుద్ధి బిను ద్వైత కి బిను అగ్యాన।
మాయాబస పరిఛిన్న జడ఼ జీవ కి ఈస సమాన ॥ 111(ఖ) ॥

కబహుఁ కి దుఖ సబ కర హిత తాకేం। తేహి కి దరిద్ర పరస మని జాకేమ్ ॥
పరద్రోహీ కీ హోహిం నిసంకా। కామీ పుని కి రహహిం అకలంకా ॥
బంస కి రహ ద్విజ అనహిత కీన్హేం। కర్మ కి హోహిం స్వరూపహి చీన్హేమ్ ॥
కాహూ సుమతి కి ఖల సఁగ జామీ। సుభ గతి పావ కి పరత్రియ గామీ ॥
భవ కి పరహిం పరమాత్మా బిందక। సుఖీ కి హోహిం కబహుఁ హరినిందక ॥
రాజు కి రహి నీతి బిను జానేం। అఘ కి రహహిం హరిచరిత బఖానేమ్ ॥
పావన జస కి పున్య బిను హోఈ। బిను అఘ అజస కి పావి కోఈ ॥
లాభు కి కిఛు హరి భగతి సమానా। జేహి గావహిం శ్రుతి సంత పురానా ॥
హాని కి జగ ఏహి సమ కిఛు భాఈ। భజిఅ న రామహి నర తను పాఈ ॥
అఘ కి పిసునతా సమ కఛు ఆనా। ధర్మ కి దయా సరిస హరిజానా ॥
ఏహి బిధి అమితి జుగుతి మన గునూఁ। ముని ఉపదేస న సాదర సునూఁ ॥
పుని పుని సగున పచ్ఛ మైం రోపా। తబ ముని బోలేఉ బచన సకోపా ॥
మూఢ఼ పరమ సిఖ దేఉఁ న మానసి। ఉత్తర ప్రతిఉత్తర బహు ఆనసి ॥
సత్య బచన బిస్వాస న కరహీ। బాయస ఇవ సబహీ తే డరహీ ॥
సఠ స్వపచ్ఛ తబ హృదయఁ బిసాలా। సపది హోహి పచ్ఛీ చండాలా ॥
లీన్హ శ్రాప మైం సీస చఢ఼ఆఈ। నహిం కఛు భయ న దీనతా ఆఈ ॥

దో. తురత భయుఁ మైం కాగ తబ పుని ముని పద సిరు నాఇ।
సుమిరి రామ రఘుబంస మని హరషిత చలేఉఁ ఉడ఼ఆఇ ॥ 112(క) ॥

ఉమా జే రామ చరన రత బిగత కామ మద క్రోధ ॥
నిజ ప్రభుమయ దేఖహిం జగత కేహి సన కరహిం బిరోధ ॥ 112(ఖ) ॥

సును ఖగేస నహిం కఛు రిషి దూషన। ఉర ప్రేరక రఘుబంస బిభూషన ॥
కృపాసింధు ముని మతి కరి భోరీ। లీన్హి ప్రేమ పరిచ్ఛా మోరీ ॥
మన బచ క్రమ మోహి నిజ జన జానా। ముని మతి పుని ఫేరీ భగవానా ॥
రిషి మమ మహత సీలతా దేఖీ। రామ చరన బిస్వాస బిసేషీ ॥
అతి బిసమయ పుని పుని పఛితాఈ। సాదర ముని మోహి లీన్హ బోలాఈ ॥
మమ పరితోష బిబిధ బిధి కీన్హా। హరషిత రామమంత్ర తబ దీన్హా ॥
బాలకరూప రామ కర ధ్యానా। కహేఉ మోహి ముని కృపానిధానా ॥
సుందర సుఖద మిహి అతి భావా। సో ప్రథమహిం మైం తుమ్హహి సునావా ॥
ముని మోహి కఛుక కాల తహఁ రాఖా। రామచరితమానస తబ భాషా ॥
సాదర మోహి యహ కథా సునాఈ। పుని బోలే ముని గిరా సుహాఈ ॥
రామచరిత సర గుప్త సుహావా। సంభు ప్రసాద తాత మైం పావా ॥
తోహి నిజ భగత రామ కర జానీ। తాతే మైం సబ కహేఉఁ బఖానీ ॥
రామ భగతి జిన్హ కేం ఉర నాహీం। కబహుఁ న తాత కహిఅ తిన్హ పాహీమ్ ॥
ముని మోహి బిబిధ భాఁతి సముఝావా। మైం సప్రేమ ముని పద సిరు నావా ॥
నిజ కర కమల పరసి మమ సీసా। హరషిత ఆసిష దీన్హ మునీసా ॥
రామ భగతి అబిరల ఉర తోరేం। బసిహి సదా ప్రసాద అబ మోరేమ్ ॥

దో. -సదా రామ ప్రియ హోహు తుమ్హ సుభ గున భవన అమాన।
కామరూప ఇచ్ధామరన గ్యాన బిరాగ నిధాన ॥ 113(క) ॥

జేంహిం ఆశ్రమ తుమ్హ బసబ పుని సుమిరత శ్రీభగవంత।
బ్యాపిహి తహఁ న అబిద్యా జోజన ఏక ప్రజంత ॥ 113(ఖ) ॥

కాల కర్మ గున దోష సుభ్AU। కఛు దుఖ తుమ్హహి న బ్యాపిహి క్AU ॥
రామ రహస్య లలిత బిధి నానా। గుప్త ప్రగట ఇతిహాస పురానా ॥
బిను శ్రమ తుమ్హ జానబ సబ సోఊ। నిత నవ నేహ రామ పద హోఊ ॥
జో ఇచ్ఛా కరిహహు మన మాహీం। హరి ప్రసాద కఛు దుర్లభ నాహీమ్ ॥
సుని ముని ఆసిష సును మతిధీరా। బ్రహ్మగిరా భి గగన గఁభీరా ॥
ఏవమస్తు తవ బచ ముని గ్యానీ। యహ మమ భగత కర్మ మన బానీ ॥
సుని నభగిరా హరష మోహి భయూ। ప్రేమ మగన సబ సంసయ గయూ ॥
కరి బినతీ ముని ఆయసు పాఈ। పద సరోజ పుని పుని సిరు నాఈ ॥
హరష సహిత ఏహిం ఆశ్రమ ఆయుఁ। ప్రభు ప్రసాద దుర్లభ బర పాయుఁ ॥
ఇహాఁ బసత మోహి సును ఖగ ఈసా। బీతే కలప సాత అరు బీసా ॥
కరుఁ సదా రఘుపతి గున గానా। సాదర సునహిం బిహంగ సుజానా ॥
జబ జబ అవధపురీం రఘుబీరా। ధరహిం భగత హిత మనుజ సరీరా ॥
తబ తబ జాఇ రామ పుర రహూఁ। సిసులీలా బిలోకి సుఖ లహూఁ ॥
పుని ఉర రాఖి రామ సిసురూపా। నిజ ఆశ్రమ ఆవుఁ ఖగభూపా ॥
కథా సకల మైం తుమ్హహి సునాఈ। కాగ దేహ జేహిం కారన పాఈ ॥
కహిఉఁ తాత సబ ప్రస్న తుమ్హారీ। రామ భగతి మహిమా అతి భారీ ॥

దో. తాతే యహ తన మోహి ప్రియ భయు రామ పద నేహ।
నిజ ప్రభు దరసన పాయుఁ గే సకల సందేహ ॥ 114(క) ॥

మాసపారాయణ, ఉంతీసవాఁ విశ్రామ
భగతి పచ్ఛ హఠ కరి రహేఉఁ దీన్హి మహారిషి సాప।
ముని దుర్లభ బర పాయుఁ దేఖహు భజన ప్రతాప ॥ 114(ఖ) ॥

జే అసి భగతి జాని పరిహరహీం। కేవల గ్యాన హేతు శ్రమ కరహీమ్ ॥
తే జడ఼ కామధేను గృహఁ త్యాగీ। ఖోజత ఆకు ఫిరహిం పయ లాగీ ॥
సును ఖగేస హరి భగతి బిహాఈ। జే సుఖ చాహహిం ఆన ఉపాఈ ॥
తే సఠ మహాసింధు బిను తరనీ। పైరి పార చాహహిం జడ఼ కరనీ ॥
సుని భసుండి కే బచన భవానీ। బోలేఉ గరుడ఼ హరషి మృదు బానీ ॥
తవ ప్రసాద ప్రభు మమ ఉర మాహీం। సంసయ సోక మోహ భ్రమ నాహీమ్ ॥
సునేఉఁ పునీత రామ గున గ్రామా। తుమ్హరీ కృపాఁ లహేఉఁ బిశ్రామా ॥
ఏక బాత ప్రభు పూఁఛుఁ తోహీ। కహహు బుఝాఇ కృపానిధి మోహీ ॥
కహహిం సంత ముని బేద పురానా। నహిం కఛు దుర్లభ గ్యాన సమానా ॥
సోఇ ముని తుమ్హ సన కహేఉ గోసాఈం। నహిం ఆదరేహు భగతి కీ నాఈమ్ ॥
గ్యానహి భగతిహి అంతర కేతా। సకల కహహు ప్రభు కృపా నికేతా ॥
సుని ఉరగారి బచన సుఖ మానా। సాదర బోలేఉ కాగ సుజానా ॥
భగతిహి గ్యానహి నహిం కఛు భేదా। ఉభయ హరహిం భవ సంభవ ఖేదా ॥
నాథ మునీస కహహిం కఛు అంతర। సావధాన సౌ సును బిహంగబర ॥
గ్యాన బిరాగ జోగ బిగ్యానా। ఏ సబ పురుష సునహు హరిజానా ॥
పురుష ప్రతాప ప్రబల సబ భాఁతీ। అబలా అబల సహజ జడ఼ జాతీ ॥

దో. -పురుష త్యాగి సక నారిహి జో బిరక్త మతి ధీర ॥
న తు కామీ బిషయాబస బిముఖ జో పద రఘుబీర ॥ 115(క) ॥

సో. సౌ ముని గ్యాననిధాన మృగనయనీ బిధు ముఖ నిరఖి।
బిబస హోఇ హరిజాన నారి బిష్ను మాయా ప్రగట ॥ 115(ఖ) ॥

Leave a Comment