మైం జిమి కథా సునీ భవ మోచని। సో ప్రసంగ సును సుముఖి సులోచని ॥
ప్రథమ దచ్ఛ గృహ తవ అవతారా। సతీ నామ తబ రహా తుమ్హారా ॥
దచ్ఛ జగ్య తబ భా అపమానా। తుమ్హ అతి క్రోధ తజే తబ ప్రానా ॥
మమ అనుచరన్హ కీన్హ మఖ భంగా। జానహు తుమ్హ సో సకల ప్రసంగా ॥
తబ అతి సోచ భయు మన మోరేం। దుఖీ భయుఁ బియోగ ప్రియ తోరేమ్ ॥
సుందర బన గిరి సరిత తడ఼ఆగా। కౌతుక దేఖత ఫిరుఁ బేరాగా ॥
గిరి సుమేర ఉత్తర దిసి దూరీ। నీల సైల ఏక సుందర భూరీ ॥
తాసు కనకమయ సిఖర సుహాఏ। చారి చారు మోరే మన భాఏ ॥
తిన్హ పర ఏక ఏక బిటప బిసాలా। బట పీపర పాకరీ రసాలా ॥
సైలోపరి సర సుందర సోహా। మని సోపాన దేఖి మన మోహా ॥
దో. -సీతల అమల మధుర జల జలజ బిపుల బహురంగ।
కూజత కల రవ హంస గన గుంజత మజుంల భృంగ ॥ 56 ॥
తేహిం గిరి రుచిర బసి ఖగ సోఈ। తాసు నాస కల్పాంత న హోఈ ॥
మాయా కృత గున దోష అనేకా। మోహ మనోజ ఆది అబిబేకా ॥
రహే బ్యాపి సమస్త జగ మాహీం। తేహి గిరి నికట కబహుఁ నహిం జాహీమ్ ॥
తహఁ బసి హరిహి భజి జిమి కాగా। సో సును ఉమా సహిత అనురాగా ॥
పీపర తరు తర ధ్యాన సో ధరీ। జాప జగ్య పాకరి తర కరీ ॥
ఆఁబ ఛాహఁ కర మానస పూజా। తజి హరి భజను కాజు నహిం దూజా ॥
బర తర కహ హరి కథా ప్రసంగా। ఆవహిం సునహిం అనేక బిహంగా ॥
రామ చరిత బిచీత్ర బిధి నానా। ప్రేమ సహిత కర సాదర గానా ॥
సునహిం సకల మతి బిమల మరాలా। బసహిం నిరంతర జే తేహిం తాలా ॥
జబ మైం జాఇ సో కౌతుక దేఖా। ఉర ఉపజా ఆనంద బిసేషా ॥
దో. తబ కఛు కాల మరాల తను ధరి తహఁ కీన్హ నివాస।
సాదర సుని రఘుపతి గున పుని ఆయుఁ కైలాస ॥ 57 ॥
గిరిజా కహేఉఁ సో సబ ఇతిహాసా। మైం జేహి సమయ గయుఁ ఖగ పాసా ॥
అబ సో కథా సునహు జేహీ హేతూ। గయు కాగ పహిం ఖగ కుల కేతూ ॥
జబ రఘునాథ కీన్హి రన క్రీడ఼ఆ। సముఝత చరిత హోతి మోహి బ్రీడ఼ఆ ॥
ఇంద్రజీత కర ఆపు బఁధాయో। తబ నారద ముని గరుడ఼ పఠాయో ॥
బంధన కాటి గయో ఉరగాదా। ఉపజా హృదయఁ ప్రచండ బిషాదా ॥
ప్రభు బంధన సముఝత బహు భాఁతీ। కరత బిచార ఉరగ ఆరాతీ ॥
బ్యాపక బ్రహ్మ బిరజ బాగీసా। మాయా మోహ పార పరమీసా ॥
సో అవతార సునేఉఁ జగ మాహీం। దేఖేఉఁ సో ప్రభావ కఛు నాహీమ్ ॥
దో. -భవ బంధన తే ఛూటహిం నర జపి జా కర నామ।
ఖర్చ నిసాచర బాఁధేఉ నాగపాస సోఇ రామ ॥ 58 ॥
నానా భాఁతి మనహి సముఝావా। ప్రగట న గ్యాన హృదయఁ భ్రమ ఛావా ॥
ఖేద ఖిన్న మన తర్క బఢ఼ఆఈ। భయు మోహబస తుమ్హరిహిం నాఈ ॥
బ్యాకుల గయు దేవరిషి పాహీం। కహేసి జో సంసయ నిజ మన మాహీమ్ ॥
సుని నారదహి లాగి అతి దాయా। సును ఖగ ప్రబల రామ కై మాయా ॥
జో గ్యానిన్హ కర చిత అపహరీ। బరిఆఈ బిమోహ మన కరీ ॥
జేహిం బహు బార నచావా మోహీ। సోఇ బ్యాపీ బిహంగపతి తోహీ ॥
మహామోహ ఉపజా ఉర తోరేం। మిటిహి న బేగి కహేం ఖగ మోరేమ్ ॥
చతురానన పహిం జాహు ఖగేసా। సోఇ కరేహు జేహి హోఇ నిదేసా ॥
దో. అస కహి చలే దేవరిషి కరత రామ గున గాన।
హరి మాయా బల బరనత పుని పుని పరమ సుజాన ॥ 59 ॥
తబ ఖగపతి బిరంచి పహిం గయూ। నిజ సందేహ సునావత భయూ ॥
సుని బిరంచి రామహి సిరు నావా। సముఝి ప్రతాప ప్రేమ అతి ఛావా ॥
మన మహుఁ కరి బిచార బిధాతా। మాయా బస కబి కోబిద గ్యాతా ॥
హరి మాయా కర అమితి ప్రభావా। బిపుల బార జేహిం మోహి నచావా ॥
అగ జగమయ జగ మమ ఉపరాజా। నహిం ఆచరజ మోహ ఖగరాజా ॥
తబ బోలే బిధి గిరా సుహాఈ। జాన మహేస రామ ప్రభుతాఈ ॥
బైనతేయ సంకర పహిం జాహూ। తాత అనత పూఛహు జని కాహూ ॥
తహఁ హోఇహి తవ సంసయ హానీ। చలేఉ బిహంగ సునత బిధి బానీ ॥
దో. పరమాతుర బిహంగపతి ఆయు తబ మో పాస।
జాత రహేఉఁ కుబేర గృహ రహిహు ఉమా కైలాస ॥ 60 ॥
తేహిం మమ పద సాదర సిరు నావా। పుని ఆపన సందేహ సునావా ॥
సుని తా కరి బినతీ మృదు బానీ। పరేమ సహిత మైం కహేఉఁ భవానీ ॥
మిలేహు గరుడ఼ మారగ మహఁ మోహీ। కవన భాఁతి సముఝావౌం తోహీ ॥
తబహి హోఇ సబ సంసయ భంగా। జబ బహు కాల కరిఅ సతసంగా ॥
సునిఅ తహాఁ హరి కథా సుహాఈ। నానా భాఁతి మునిన్హ జో గాఈ ॥
జేహి మహుఁ ఆది మధ్య అవసానా। ప్రభు ప్రతిపాద్య రామ భగవానా ॥
నిత హరి కథా హోత జహఁ భాఈ। పఠవుఁ తహాఁ సునహి తుమ్హ జాఈ ॥
జాఇహి సునత సకల సందేహా। రామ చరన హోఇహి అతి నేహా ॥
దో. బిను సతసంగ న హరి కథా తేహి బిను మోహ న భాగ।
మోహ గేఁ బిను రామ పద హోఇ న దృఢ఼ అనురాగ ॥ 61 ॥
మిలహిం న రఘుపతి బిను అనురాగా। కిఏఁ జోగ తప గ్యాన బిరాగా ॥
ఉత్తర దిసి సుందర గిరి నీలా। తహఁ రహ కాకభుసుండి సుసీలా ॥
రామ భగతి పథ పరమ ప్రబీనా। గ్యానీ గున గృహ బహు కాలీనా ॥
రామ కథా సో కహి నిరంతర। సాదర సునహిం బిబిధ బిహంగబర ॥
జాఇ సునహు తహఁ హరి గున భూరీ। హోఇహి మోహ జనిత దుఖ దూరీ ॥
మైం జబ తేహి సబ కహా బుఝాఈ। చలేఉ హరషి మమ పద సిరు నాఈ ॥
తాతే ఉమా న మైం సముఝావా। రఘుపతి కృపాఁ మరము మైం పావా ॥
హోఇహి కీన్హ కబహుఁ అభిమానా। సో ఖౌవై చహ కృపానిధానా ॥
కఛు తేహి తే పుని మైం నహిం రాఖా। సముఝి ఖగ ఖగహీ కై భాషా ॥
ప్రభు మాయా బలవంత భవానీ। జాహి న మోహ కవన అస గ్యానీ ॥
దో. గ్యాని భగత సిరోమని త్రిభువనపతి కర జాన।
తాహి మోహ మాయా నర పావఁర కరహిం గుమాన ॥ 62(క) ॥
మాసపారాయణ, అట్ఠాఈసవాఁ విశ్రామ
సివ బిరంచి కహుఁ మోహి కో హై బపురా ఆన।
అస జియఁ జాని భజహిం ముని మాయా పతి భగవాన ॥ 62(ఖ) ॥
గయు గరుడ఼ జహఁ బసి భుసుండా। మతి అకుంఠ హరి భగతి అఖండా ॥
దేఖి సైల ప్రసన్న మన భయూ। మాయా మోహ సోచ సబ గయూ ॥
కరి తడ఼ఆగ మజ్జన జలపానా। బట తర గయు హృదయఁ హరషానా ॥
బృద్ధ బృద్ధ బిహంగ తహఁ ఆఏ। సునై రామ కే చరిత సుహాఏ ॥
కథా అరంభ కరై సోఇ చాహా। తేహీ సమయ గయు ఖగనాహా ॥
ఆవత దేఖి సకల ఖగరాజా। హరషేఉ బాయస సహిత సమాజా ॥
అతి ఆదర ఖగపతి కర కీన్హా। స్వాగత పూఛి సుఆసన దీన్హా ॥
కరి పూజా సమేత అనురాగా। మధుర బచన తబ బోలేఉ కాగా ॥
దో. నాథ కృతారథ భయుఁ మైం తవ దరసన ఖగరాజ।
ఆయసు దేహు సో కరౌం అబ ప్రభు ఆయహు కేహి కాజ ॥ 63(క) ॥
సదా కృతారథ రూప తుమ్హ కహ మృదు బచన ఖగేస।
జేహి కై అస్తుతి సాదర నిజ ముఖ కీన్హి మహేస ॥ 63(ఖ) ॥
సునహు తాత జేహి కారన ఆయుఁ। సో సబ భయు దరస తవ పాయుఁ ॥
దేఖి పరమ పావన తవ ఆశ్రమ। గయు మోహ సంసయ నానా భ్రమ ॥
అబ శ్రీరామ కథా అతి పావని। సదా సుఖద దుఖ పుంజ నసావని ॥
సాదర తాత సునావహు మోహీ। బార బార బినవుఁ ప్రభు తోహీ ॥
సునత గరుడ఼ కై గిరా బినీతా। సరల సుప్రేమ సుఖద సుపునీతా ॥
భయు తాసు మన పరమ ఉఛాహా। లాగ కహై రఘుపతి గున గాహా ॥
ప్రథమహిం అతి అనురాగ భవానీ। రామచరిత సర కహేసి బఖానీ ॥
పుని నారద కర మోహ అపారా। కహేసి బహురి రావన అవతారా ॥
ప్రభు అవతార కథా పుని గాఈ। తబ సిసు చరిత కహేసి మన లాఈ ॥
దో. బాలచరిత కహిం బిబిధ బిధి మన మహఁ పరమ ఉఛాహ।
రిషి ఆగవన కహేసి పుని శ్రీ రఘుబీర బిబాహ ॥ 64 ॥
బహురి రామ అభిషేక ప్రసంగా। పుని నృప బచన రాజ రస భంగా ॥
పురబాసింహ కర బిరహ బిషాదా। కహేసి రామ లఛిమన సంబాదా ॥
బిపిన గవన కేవట అనురాగా। సురసరి ఉతరి నివాస ప్రయాగా ॥
బాలమీక ప్రభు మిలన బఖానా। చిత్రకూట జిమి బసే భగవానా ॥
సచివాగవన నగర నృప మరనా। భరతాగవన ప్రేమ బహు బరనా ॥
కరి నృప క్రియా సంగ పురబాసీ। భరత గే జహఁ ప్రభు సుఖ రాసీ ॥
పుని రఘుపతి బహు బిధి సముఝాఏ। లై పాదుకా అవధపుర ఆఏ ॥
భరత రహని సురపతి సుత కరనీ। ప్రభు అరు అత్రి భేంట పుని బరనీ ॥
దో. కహి బిరాధ బధ జేహి బిధి దేహ తజీ సరభంగ ॥
బరని సుతీఛన ప్రీతి పుని ప్రభు అగస్తి సతసంగ ॥ 65 ॥
కహి దండక బన పావనతాఈ। గీధ మిత్రీ పుని తేహిం గాఈ ॥
పుని ప్రభు పంచవటీం కృత బాసా। భంజీ సకల మునిన్హ కీ త్రాసా ॥
పుని లఛిమన ఉపదేస అనూపా। సూపనఖా జిమి కీన్హి కురూపా ॥
ఖర దూషన బధ బహురి బఖానా। జిమి సబ మరము దసానన జానా ॥
దసకంధర మారీచ బతకహీం। జేహి బిధి భీ సో సబ తేహిం కహీ ॥
పుని మాయా సీతా కర హరనా। శ్రీరఘుబీర బిరహ కఛు బరనా ॥
పుని ప్రభు గీధ క్రియా జిమి కీన్హీ। బధి కబంధ సబరిహి గతి దీన్హీ ॥
బహురి బిరహ బరనత రఘుబీరా। జేహి బిధి గే సరోబర తీరా ॥
దో. ప్రభు నారద సంబాద కహి మారుతి మిలన ప్రసంగ।
పుని సుగ్రీవ మితాఈ బాలి ప్రాన కర భంగ ॥ 66((క) ॥
కపిహి తిలక కరి ప్రభు కృత సైల ప్రబరషన బాస।
బరనన బర్షా సరద అరు రామ రోష కపి త్రాస ॥ 66(ఖ) ॥
జేహి బిధి కపిపతి కీస పఠాఏ। సీతా ఖోజ సకల దిసి ధాఏ ॥
బిబర ప్రబేస కీన్హ జేహి భాఁతీ। కపిన్హ బహోరి మిలా సంపాతీ ॥
సుని సబ కథా సమీరకుమారా। నాఘత భయు పయోధి అపారా ॥
లంకాఁ కపి ప్రబేస జిమి కీన్హా। పుని సీతహి ధీరజు జిమి దీన్హా ॥
బన ఉజారి రావనహి ప్రబోధీ। పుర దహి నాఘేఉ బహురి పయోధీ ॥
ఆఏ కపి సబ జహఁ రఘురాఈ। బైదేహీ కి కుసల సునాఈ ॥
సేన సమేతి జథా రఘుబీరా। ఉతరే జాఇ బారినిధి తీరా ॥
మిలా బిభీషన జేహి బిధి ఆఈ। సాగర నిగ్రహ కథా సునాఈ ॥
దో. సేతు బాఁధి కపి సేన జిమి ఉతరీ సాగర పార।
గయు బసీఠీ బీరబర జేహి బిధి బాలికుమార ॥ 67(క) ॥
నిసిచర కీస లరాఈ బరనిసి బిబిధ ప్రకార।
కుంభకరన ఘననాద కర బల పౌరుష సంఘార ॥ 67(ఖ) ॥
నిసిచర నికర మరన బిధి నానా। రఘుపతి రావన సమర బఖానా ॥
రావన బధ మందోదరి సోకా। రాజ బిభీషణ దేవ అసోకా ॥
సీతా రఘుపతి మిలన బహోరీ। సురన్హ కీన్హ అస్తుతి కర జోరీ ॥
పుని పుష్పక చఢ఼ఇ కపిన్హ సమేతా। అవధ చలే ప్రభు కృపా నికేతా ॥
జేహి బిధి రామ నగర నిజ ఆఏ। బాయస బిసద చరిత సబ గాఏ ॥
కహేసి బహోరి రామ అభిషైకా। పుర బరనత నృపనీతి అనేకా ॥
కథా సమస్త భుసుండ బఖానీ। జో మైం తుమ్హ సన కహీ భవానీ ॥
సుని సబ రామ కథా ఖగనాహా। కహత బచన మన పరమ ఉఛాహా ॥
సో. గయు మోర సందేహ సునేఉఁ సకల రఘుపతి చరిత।
భయు రామ పద నేహ తవ ప్రసాద బాయస తిలక ॥ 68(క) ॥
మోహి భయు అతి మోహ ప్రభు బంధన రన మహుఁ నిరఖి।
చిదానంద సందోహ రామ బికల కారన కవన। 68(ఖ) ॥
దేఖి చరిత అతి నర అనుసారీ। భయు హృదయఁ మమ సంసయ భారీ ॥
సోఇ భ్రమ అబ హిత కరి మైం మానా। కీన్హ అనుగ్రహ కృపానిధానా ॥
జో అతి ఆతప బ్యాకుల హోఈ। తరు ఛాయా సుఖ జాని సోఈ ॥
జౌం నహిం హోత మోహ అతి మోహీ। మిలతేఉఁ తాత కవన బిధి తోహీ ॥
సునతేఉఁ కిమి హరి కథా సుహాఈ। అతి బిచిత్ర బహు బిధి తుమ్హ గాఈ ॥
నిగమాగమ పురాన మత ఏహా। కహహిం సిద్ధ ముని నహిం సందేహా ॥
సంత బిసుద్ధ మిలహిం పరి తేహీ। చితవహిం రామ కృపా కరి జేహీ ॥
రామ కృపాఁ తవ దరసన భయూ। తవ ప్రసాద సబ సంసయ గయూ ॥
దో. సుని బిహంగపతి బానీ సహిత బినయ అనురాగ।
పులక గాత లోచన సజల మన హరషేఉ అతి కాగ ॥ 69(క) ॥
శ్రోతా సుమతి సుసీల సుచి కథా రసిక హరి దాస।
పాఇ ఉమా అతి గోప్యమపి సజ్జన కరహిం ప్రకాస ॥ 69(ఖ) ॥
బోలేఉ కాకభసుండ బహోరీ। నభగ నాథ పర ప్రీతి న థోరీ ॥
సబ బిధి నాథ పూజ్య తుమ్హ మేరే। కృపాపాత్ర రఘునాయక కేరే ॥
తుమ్హహి న సంసయ మోహ న మాయా। మో పర నాథ కీన్హ తుమ్హ దాయా ॥
పఠి మోహ మిస ఖగపతి తోహీ। రఘుపతి దీన్హి బడ఼ఆఈ మోహీ ॥
తుమ్హ నిజ మోహ కహీ ఖగ సాఈం। సో నహిం కఛు ఆచరజ గోసాఈమ్ ॥
నారద భవ బిరంచి సనకాదీ। జే మునినాయక ఆతమబాదీ ॥
మోహ న అంధ కీన్హ కేహి కేహీ। కో జగ కామ నచావ న జేహీ ॥
తృస్నాఁ కేహి న కీన్హ బౌరాహా। కేహి కర హృదయ క్రోధ నహిం దాహా ॥
దో. గ్యానీ తాపస సూర కబి కోబిద గున ఆగార।
కేహి కై లౌభ బిడంబనా కీన్హి న ఏహిం సంసార ॥ 70(క) ॥
శ్రీ మద బక్ర న కీన్హ కేహి ప్రభుతా బధిర న కాహి।
మృగలోచని కే నైన సర కో అస లాగ న జాహి ॥ 70(ఖ) ॥