శ్రీ రామ చరిత మానస |Sri Rama Charita Manasa – Sundara Kanda

బుధ పురాన శ్రుతి సంమత బానీ। కహీ బిభీషన నీతి బఖానీ ॥
సునత దసానన ఉఠా రిసాఈ। ఖల తోహి నికట ముత్యు అబ ఆఈ ॥
జిఅసి సదా సఠ మోర జిఆవా। రిపు కర పచ్ఛ మూఢ఼ తోహి భావా ॥
కహసి న ఖల అస కో జగ మాహీం। భుజ బల జాహి జితా మైం నాహీ ॥
మమ పుర బసి తపసిన్హ పర ప్రీతీ। సఠ మిలు జాఇ తిన్హహి కహు నీతీ ॥
అస కహి కీన్హేసి చరన ప్రహారా। అనుజ గహే పద బారహిం బారా ॥
ఉమా సంత కి ఇహి బడ఼ఆఈ। మంద కరత జో కరి భలాఈ ॥
తుమ్హ పితు సరిస భలేహిం మోహి మారా। రాము భజేం హిత నాథ తుమ్హారా ॥
సచివ సంగ లై నభ పథ గయూ। సబహి సునాఇ కహత అస భయూ ॥
దో0=రాము సత్యసంకల్ప ప్రభు సభా కాలబస తోరి।

మై రఘుబీర సరన అబ జాఉఁ దేహు జని ఖోరి ॥ 41 ॥

అస కహి చలా బిభీషను జబహీం। ఆయూహీన భే సబ తబహీమ్ ॥
సాధు అవగ్యా తురత భవానీ। కర కల్యాన అఖిల కై హానీ ॥
రావన జబహిం బిభీషన త్యాగా। భయు బిభవ బిను తబహిం అభాగా ॥
చలేఉ హరషి రఘునాయక పాహీం। కరత మనోరథ బహు మన మాహీమ్ ॥
దేఖిహుఁ జాఇ చరన జలజాతా। అరున మృదుల సేవక సుఖదాతా ॥
జే పద పరసి తరీ రిషినారీ। దండక కానన పావనకారీ ॥
జే పద జనకసుతాఁ ఉర లాఏ। కపట కురంగ సంగ ధర ధాఏ ॥
హర ఉర సర సరోజ పద జేఈ। అహోభాగ్య మై దేఖిహుఁ తేఈ ॥
దో0= జిన్హ పాయన్హ కే పాదుకన్హి భరతు రహే మన లాఇ।

తే పద ఆజు బిలోకిహుఁ ఇన్హ నయనన్హి అబ జాఇ ॥ 42 ॥

ఏహి బిధి కరత సప్రేమ బిచారా। ఆయు సపది సింధు ఏహిం పారా ॥
కపిన్హ బిభీషను ఆవత దేఖా। జానా కౌ రిపు దూత బిసేషా ॥
తాహి రాఖి కపీస పహిం ఆఏ। సమాచార సబ తాహి సునాఏ ॥
కహ సుగ్రీవ సునహు రఘురాఈ। ఆవా మిలన దసానన భాఈ ॥
కహ ప్రభు సఖా బూఝిఐ కాహా। కహి కపీస సునహు నరనాహా ॥
జాని న జాఇ నిసాచర మాయా। కామరూప కేహి కారన ఆయా ॥
భేద హమార లేన సఠ ఆవా। రాఖిఅ బాఁధి మోహి అస భావా ॥
సఖా నీతి తుమ్హ నీకి బిచారీ। మమ పన సరనాగత భయహారీ ॥
సుని ప్రభు బచన హరష హనుమానా। సరనాగత బచ్ఛల భగవానా ॥
దో0=సరనాగత కహుఁ జే తజహిం నిజ అనహిత అనుమాని।

తే నర పావఁర పాపమయ తిన్హహి బిలోకత హాని ॥ 43 ॥

కోటి బిప్ర బధ లాగహిం జాహూ। ఆఏఁ సరన తజుఁ నహిం తాహూ ॥
సనముఖ హోఇ జీవ మోహి జబహీం। జన్మ కోటి అఘ నాసహిం తబహీమ్ ॥
పాపవంత కర సహజ సుభ్AU। భజను మోర తేహి భావ న క్AU ॥
జౌం పై దుష్టహృదయ సోఇ హోఈ। మోరేం సనముఖ ఆవ కి సోఈ ॥
నిర్మల మన జన సో మోహి పావా। మోహి కపట ఛల ఛిద్ర న భావా ॥
భేద లేన పఠవా దససీసా। తబహుఁ న కఛు భయ హాని కపీసా ॥
జగ మహుఁ సఖా నిసాచర జేతే। లఛిమను హని నిమిష మహుఁ తేతే ॥
జౌం సభీత ఆవా సరనాఈ। రఖిహుఁ తాహి ప్రాన కీ నాఈ ॥
దో0=ఉభయ భాఁతి తేహి ఆనహు హఁసి కహ కృపానికేత।

జయ కృపాల కహి చలే అంగద హనూ సమేత ॥ 44 ॥

సాదర తేహి ఆగేం కరి బానర। చలే జహాఁ రఘుపతి కరునాకర ॥
దూరిహి తే దేఖే ద్వౌ భ్రాతా। నయనానంద దాన కే దాతా ॥
బహురి రామ ఛబిధామ బిలోకీ। రహేఉ ఠటుకి ఏకటక పల రోకీ ॥
భుజ ప్రలంబ కంజారున లోచన। స్యామల గాత ప్రనత భయ మోచన ॥
సింఘ కంధ ఆయత ఉర సోహా। ఆనన అమిత మదన మన మోహా ॥
నయన నీర పులకిత అతి గాతా। మన ధరి ధీర కహీ మృదు బాతా ॥
నాథ దసానన కర మైం భ్రాతా। నిసిచర బంస జనమ సురత్రాతా ॥
సహజ పాపప్రియ తామస దేహా। జథా ఉలూకహి తమ పర నేహా ॥

దో. శ్రవన సుజసు సుని ఆయుఁ ప్రభు భంజన భవ భీర।
త్రాహి త్రాహి ఆరతి హరన సరన సుఖద రఘుబీర ॥ 45 ॥

అస కహి కరత దండవత దేఖా। తురత ఉఠే ప్రభు హరష బిసేషా ॥
దీన బచన సుని ప్రభు మన భావా। భుజ బిసాల గహి హృదయఁ లగావా ॥
అనుజ సహిత మిలి ఢిగ బైఠారీ। బోలే బచన భగత భయహారీ ॥
కహు లంకేస సహిత పరివారా। కుసల కుఠాహర బాస తుమ్హారా ॥
ఖల మండలీం బసహు దిను రాతీ। సఖా ధరమ నిబహి కేహి భాఁతీ ॥
మైం జానుఁ తుమ్హారి సబ రీతీ। అతి నయ నిపున న భావ అనీతీ ॥
బరు భల బాస నరక కర తాతా। దుష్ట సంగ జని దేఇ బిధాతా ॥
అబ పద దేఖి కుసల రఘురాయా। జౌం తుమ్హ కీన్హ జాని జన దాయా ॥

దో. తబ లగి కుసల న జీవ కహుఁ సపనేహుఁ మన బిశ్రామ।
జబ లగి భజత న రామ కహుఁ సోక ధామ తజి కామ ॥ 46 ॥

తబ లగి హృదయఁ బసత ఖల నానా। లోభ మోహ మచ్ఛర మద మానా ॥
జబ లగి ఉర న బసత రఘునాథా। ధరేం చాప సాయక కటి భాథా ॥
మమతా తరున తమీ అఁధిఆరీ। రాగ ద్వేష ఉలూక సుఖకారీ ॥
తబ లగి బసతి జీవ మన మాహీం। జబ లగి ప్రభు ప్రతాప రబి నాహీమ్ ॥
అబ మైం కుసల మిటే భయ భారే। దేఖి రామ పద కమల తుమ్హారే ॥
తుమ్హ కృపాల జా పర అనుకూలా। తాహి న బ్యాప త్రిబిధ భవ సూలా ॥
మైం నిసిచర అతి అధమ సుభ్AU। సుభ ఆచరను కీన్హ నహిం క్AU ॥
జాసు రూప ముని ధ్యాన న ఆవా। తేహిం ప్రభు హరషి హృదయఁ మోహి లావా ॥

దో. -అహోభాగ్య మమ అమిత అతి రామ కృపా సుఖ పుంజ।
దేఖేఉఁ నయన బిరంచి సిబ సేబ్య జుగల పద కంజ ॥ 47 ॥

సునహు సఖా నిజ కహుఁ సుభ్AU। జాన భుసుండి సంభు గిరిజ్AU ॥
జౌం నర హోఇ చరాచర ద్రోహీ। ఆవే సభయ సరన తకి మోహీ ॥
తజి మద మోహ కపట ఛల నానా। కరుఁ సద్య తేహి సాధు సమానా ॥
జననీ జనక బంధు సుత దారా। తను ధను భవన సుహ్రద పరివారా ॥
సబ కై మమతా తాగ బటోరీ। మమ పద మనహి బాఁధ బరి డోరీ ॥
సమదరసీ ఇచ్ఛా కఛు నాహీం। హరష సోక భయ నహిం మన మాహీమ్ ॥
అస సజ్జన మమ ఉర బస కైసేం। లోభీ హృదయఁ బసి ధను జైసేమ్ ॥
తుమ్హ సారిఖే సంత ప్రియ మోరేం। ధరుఁ దేహ నహిం ఆన నిహోరేమ్ ॥

దో. సగున ఉపాసక పరహిత నిరత నీతి దృఢ఼ నేమ।
తే నర ప్రాన సమాన మమ జిన్హ కేం ద్విజ పద ప్రేమ ॥ 48 ॥

సును లంకేస సకల గున తోరేం। తాతేం తుమ్హ అతిసయ ప్రియ మోరేమ్ ॥
రామ బచన సుని బానర జూథా। సకల కహహిం జయ కృపా బరూథా ॥
సునత బిభీషను ప్రభు కై బానీ। నహిం అఘాత శ్రవనామృత జానీ ॥
పద అంబుజ గహి బారహిం బారా। హృదయఁ సమాత న ప్రేము అపారా ॥
సునహు దేవ సచరాచర స్వామీ। ప్రనతపాల ఉర అంతరజామీ ॥
ఉర కఛు ప్రథమ బాసనా రహీ। ప్రభు పద ప్రీతి సరిత సో బహీ ॥
అబ కృపాల నిజ భగతి పావనీ। దేహు సదా సివ మన భావనీ ॥
ఏవమస్తు కహి ప్రభు రనధీరా। మాగా తురత సింధు కర నీరా ॥
జదపి సఖా తవ ఇచ్ఛా నాహీం। మోర దరసు అమోఘ జగ మాహీమ్ ॥
అస కహి రామ తిలక తేహి సారా। సుమన బృష్టి నభ భీ అపారా ॥

దో. రావన క్రోధ అనల నిజ స్వాస సమీర ప్రచండ।
జరత బిభీషను రాఖేఉ దీన్హేహు రాజు అఖండ ॥ 49(క) ॥

జో సంపతి సివ రావనహి దీన్హి దిఏఁ దస మాథ।
సోఇ సంపదా బిభీషనహి సకుచి దీన్హ రఘునాథ ॥ 49(ఖ) ॥

అస ప్రభు ఛాడ఼ఇ భజహిం జే ఆనా। తే నర పసు బిను పూఁఛ బిషానా ॥
నిజ జన జాని తాహి అపనావా। ప్రభు సుభావ కపి కుల మన భావా ॥
పుని సర్బగ్య సర్బ ఉర బాసీ। సర్బరూప సబ రహిత ఉదాసీ ॥
బోలే బచన నీతి ప్రతిపాలక। కారన మనుజ దనుజ కుల ఘాలక ॥
సును కపీస లంకాపతి బీరా। కేహి బిధి తరిఅ జలధి గంభీరా ॥
సంకుల మకర ఉరగ ఝష జాతీ। అతి అగాధ దుస్తర సబ భాఁతీ ॥
కహ లంకేస సునహు రఘునాయక। కోటి సింధు సోషక తవ సాయక ॥
జద్యపి తదపి నీతి అసి గాఈ। బినయ కరిఅ సాగర సన జాఈ ॥

దో. ప్రభు తుమ్హార కులగుర జలధి కహిహి ఉపాయ బిచారి।
బిను ప్రయాస సాగర తరిహి సకల భాలు కపి ధారి ॥ 50 ॥

Leave a Comment