శ్రీ రామ చరిత మానస |Sri Rama Charita Manasa – Lanka Kanda

సభయ దేవ కరునానిధి జాన్యో। శ్రవన ప్రజంత సరాసను తాన్యో ॥
బిసిఖ నికర నిసిచర ముఖ భరేఊ। తదపి మహాబల భూమి న పరేఊ ॥
సరన్హి భరా ముఖ సన్ముఖ ధావా। కాల త్రోన సజీవ జను ఆవా ॥
తబ ప్రభు కోఽపి తీబ్ర సర లీన్హా। ధర తే భిన్న తాసు సిర కీన్హా ॥
సో సిర పరేఉ దసానన ఆగేం। బికల భయు జిమి ఫని మని త్యాగేమ్ ॥
ధరని ధసి ధర ధావ ప్రచండా। తబ ప్రభు కాటి కీన్హ దుఇ ఖండా ॥
పరే భూమి జిమి నభ తేం భూధర। హేఠ దాబి కపి భాలు నిసాచర ॥
తాసు తేజ ప్రభు బదన సమానా। సుర ముని సబహిం అచంభవ మానా ॥
సుర దుందుభీం బజావహిం హరషహిం। అస్తుతి కరహిం సుమన బహు బరషహిమ్ ॥
కరి బినతీ సుర సకల సిధాఏ। తేహీ సమయ దేవరిషి ఆఏ ॥
గగనోపరి హరి గున గన గాఏ। రుచిర బీరరస ప్రభు మన భాఏ ॥
బేగి హతహు ఖల కహి ముని గే। రామ సమర మహి సోభత భే ॥

ఛం. సంగ్రామ భూమి బిరాజ రఘుపతి అతుల బల కోసల ధనీ।
శ్రమ బిందు ముఖ రాజీవ లోచన అరున తన సోనిత కనీ ॥
భుజ జుగల ఫేరత సర సరాసన భాలు కపి చహు దిసి బనే।
కహ దాస తులసీ కహి న సక ఛబి సేష జేహి ఆనన ఘనే ॥

దో. నిసిచర అధమ మలాకర తాహి దీన్హ నిజ ధామ।
గిరిజా తే నర మందమతి జే న భజహిం శ్రీరామ ॥ 71 ॥

దిన కేం అంత ఫిరీం దౌ అనీ। సమర భీ సుభటన్హ శ్రమ ఘనీ ॥
రామ కృపాఁ కపి దల బల బాఢ఼ఆ। జిమి తృన పాఇ లాగ అతి డాఢ఼ఆ ॥
ఛీజహిం నిసిచర దిను అరు రాతీ। నిజ ముఖ కహేం సుకృత జేహి భాఁతీ ॥
బహు బిలాప దసకంధర కరీ। బంధు సీస పుని పుని ఉర ధరీ ॥
రోవహిం నారి హృదయ హతి పానీ। తాసు తేజ బల బిపుల బఖానీ ॥
మేఘనాద తేహి అవసర ఆయు। కహి బహు కథా పితా సముఝాయు ॥
దేఖేహు కాలి మోరి మనుసాఈ। అబహిం బహుత కా కరౌం బడ఼ఆఈ ॥
ఇష్టదేవ సైం బల రథ పాయుఁ। సో బల తాత న తోహి దేఖాయుఁ ॥
ఏహి బిధి జల్పత భయు బిహానా। చహుఁ దుఆర లాగే కపి నానా ॥
ఇత కపి భాలు కాల సమ బీరా। ఉత రజనీచర అతి రనధీరా ॥
లరహిం సుభట నిజ నిజ జయ హేతూ। బరని న జాఇ సమర ఖగకేతూ ॥

దో. మేఘనాద మాయామయ రథ చఢ఼ఇ గయు అకాస ॥
గర్జేఉ అట్టహాస కరి భి కపి కటకహి త్రాస ॥ 72 ॥

సక్తి సూల తరవారి కృపానా। అస్త్ర సస్త్ర కులిసాయుధ నానా ॥
డారహ పరసు పరిఘ పాషానా। లాగేఉ బృష్టి కరై బహు బానా ॥
దస దిసి రహే బాన నభ ఛాఈ। మానహుఁ మఘా మేఘ ఝరి లాఈ ॥
ధరు ధరు మారు సునిఅ ధుని కానా। జో మారి తేహి కౌ న జానా ॥
గహి గిరి తరు అకాస కపి ధావహిం। దేఖహి తేహి న దుఖిత ఫిరి ఆవహిమ్ ॥
అవఘట ఘాట బాట గిరి కందర। మాయా బల కీన్హేసి సర పంజర ॥
జాహిం కహాఁ బ్యాకుల భే బందర। సురపతి బంది పరే జను మందర ॥
మారుతసుత అంగద నల నీలా। కీన్హేసి బికల సకల బలసీలా ॥
పుని లఛిమన సుగ్రీవ బిభీషన। సరన్హి మారి కీన్హేసి జర్జర తన ॥
పుని రఘుపతి సైం జూఝే లాగా। సర ఛాఁడ఼ఇ హోఇ లాగహిం నాగా ॥
బ్యాల పాస బస భే ఖరారీ। స్వబస అనంత ఏక అబికారీ ॥
నట ఇవ కపట చరిత కర నానా। సదా స్వతంత్ర ఏక భగవానా ॥
రన సోభా లగి ప్రభుహిం బఁధాయో। నాగపాస దేవన్హ భయ పాయో ॥

దో. గిరిజా జాసు నామ జపి ముని కాటహిం భవ పాస।
సో కి బంధ తర ఆవి బ్యాపక బిస్వ నివాస ॥ 73 ॥

చరిత రామ కే సగున భవానీ। తర్కి న జాహిం బుద్ధి బల బానీ ॥
అస బిచారి జే తగ్య బిరాగీ। రామహి భజహిం తర్క సబ త్యాగీ ॥
బ్యాకుల కటకు కీన్హ ఘననాదా। పుని భా ప్రగట కహి దుర్బాదా ॥
జామవంత కహ ఖల రహు ఠాఢ఼ఆ। సుని కరి తాహి క్రోధ అతి బాఢ఼ఆ ॥
బూఢ఼ జాని సఠ ఛాఁడ఼ఏఉఁ తోహీ। లాగేసి అధమ పచారై మోహీ ॥
అస కహి తరల త్రిసూల చలాయో। జామవంత కర గహి సోఇ ధాయో ॥
మారిసి మేఘనాద కై ఛాతీ। పరా భూమి ఘుర్మిత సురఘాతీ ॥
పుని రిసాన గహి చరన ఫిరాయౌ। మహి పఛారి నిజ బల దేఖరాయో ॥
బర ప్రసాద సో మరి న మారా। తబ గహి పద లంకా పర డారా ॥
ఇహాఁ దేవరిషి గరుడ఼ పఠాయో। రామ సమీప సపది సో ఆయో ॥

దో. ఖగపతి సబ ధరి ఖాఏ మాయా నాగ బరూథ।
మాయా బిగత భే సబ హరషే బానర జూథ। 74(క) ॥

గహి గిరి పాదప ఉపల నఖ ధాఏ కీస రిసాఇ।
చలే తమీచర బికలతర గఢ఼ పర చఢ఼ఏ పరాఇ ॥ 74(ఖ) ॥

మేఘనాద కే మురఛా జాగీ। పితహి బిలోకి లాజ అతి లాగీ ॥
తురత గయు గిరిబర కందరా। కరౌం అజయ మఖ అస మన ధరా ॥
ఇహాఁ బిభీషన మంత్ర బిచారా। సునహు నాథ బల అతుల ఉదారా ॥
మేఘనాద మఖ కరి అపావన। ఖల మాయావీ దేవ సతావన ॥
జౌం ప్రభు సిద్ధ హోఇ సో పాఇహి। నాథ బేగి పుని జీతి న జాఇహి ॥
సుని రఘుపతి అతిసయ సుఖ మానా। బోలే అంగదాది కపి నానా ॥
లఛిమన సంగ జాహు సబ భాఈ। కరహు బిధంస జగ్య కర జాఈ ॥
తుమ్హ లఛిమన మారేహు రన ఓహీ। దేఖి సభయ సుర దుఖ అతి మోహీ ॥
మారేహు తేహి బల బుద్ధి ఉపాఈ। జేహిం ఛీజై నిసిచర సును భాఈ ॥
జామవంత సుగ్రీవ బిభీషన। సేన సమేత రహేహు తీనిఉ జన ॥
జబ రఘుబీర దీన్హి అనుసాసన। కటి నిషంగ కసి సాజి సరాసన ॥
ప్రభు ప్రతాప ఉర ధరి రనధీరా। బోలే ఘన ఇవ గిరా గఁభీరా ॥
జౌం తేహి ఆజు బధేం బిను ఆవౌం। తౌ రఘుపతి సేవక న కహావౌమ్ ॥
జౌం సత సంకర కరహిం సహాఈ। తదపి హతుఁ రఘుబీర దోహాఈ ॥

దో. రఘుపతి చరన నాఇ సిరు చలేఉ తురంత అనంత।
అంగద నీల మయంద నల సంగ సుభట హనుమంత ॥ 75 ॥

జాఇ కపిన్హ సో దేఖా బైసా। ఆహుతి దేత రుధిర అరు భైంసా ॥
కీన్హ కపిన్హ సబ జగ్య బిధంసా। జబ న ఉఠి తబ కరహిం ప్రసంసా ॥
తదపి న ఉఠి ధరేన్హి కచ జాఈ। లాతన్హి హతి హతి చలే పరాఈ ॥
లై త్రిసుల ధావా కపి భాగే। ఆఏ జహఁ రామానుజ ఆగే ॥
ఆవా పరమ క్రోధ కర మారా। గర్జ ఘోర రవ బారహిం బారా ॥
కోఽపి మరుతసుత అంగద ధాఏ। హతి త్రిసూల ఉర ధరని గిరాఏ ॥
ప్రభు కహఁ ఛాఁడ఼ఏసి సూల ప్రచండా। సర హతి కృత అనంత జుగ ఖండా ॥
ఉఠి బహోరి మారుతి జుబరాజా। హతహిం కోఽపి తేహి ఘాఉ న బాజా ॥
ఫిరే బీర రిపు మరి న మారా। తబ ధావా కరి ఘోర చికారా ॥
ఆవత దేఖి క్రుద్ధ జను కాలా। లఛిమన ఛాడ఼ఏ బిసిఖ కరాలా ॥
దేఖేసి ఆవత పబి సమ బానా। తురత భయు ఖల అంతరధానా ॥
బిబిధ బేష ధరి కరి లరాఈ। కబహుఁక ప్రగట కబహుఁ దురి జాఈ ॥
దేఖి అజయ రిపు డరపే కీసా। పరమ క్రుద్ధ తబ భయు అహీసా ॥
లఛిమన మన అస మంత్ర దృఢ఼ఆవా। ఏహి పాపిహి మైం బహుత ఖేలావా ॥
సుమిరి కోసలాధీస ప్రతాపా। సర సంధాన కీన్హ కరి దాపా ॥
ఛాడ఼ఆ బాన మాఝ ఉర లాగా। మరతీ బార కపటు సబ త్యాగా ॥

దో. రామానుజ కహఁ రాము కహఁ అస కహి ఛాఁడ఼ఏసి ప్రాన।
ధన్య ధన్య తవ జననీ కహ అంగద హనుమాన ॥ 76 ॥

బిను ప్రయాస హనుమాన ఉఠాయో। లంకా ద్వార రాఖి పుని ఆయో ॥
తాసు మరన సుని సుర గంధర్బా। చఢ఼ఇ బిమాన ఆఏ నభ సర్బా ॥
బరషి సుమన దుందుభీం బజావహిం। శ్రీరఘునాథ బిమల జసు గావహిమ్ ॥
జయ అనంత జయ జగదాధారా। తుమ్హ ప్రభు సబ దేవన్హి నిస్తారా ॥
అస్తుతి కరి సుర సిద్ధ సిధాఏ। లఛిమన కృపాసింధు పహిం ఆఏ ॥
సుత బధ సునా దసానన జబహీం। మురుఛిత భయు పరేఉ మహి తబహీమ్ ॥
మందోదరీ రుదన కర భారీ। ఉర తాడ఼న బహు భాఁతి పుకారీ ॥
నగర లోగ సబ బ్యాకుల సోచా। సకల కహహిం దసకంధర పోచా ॥

దో. తబ దసకంఠ బిబిధ బిధి సముఝాఈం సబ నారి।
నస్వర రూప జగత సబ దేఖహు హృదయఁ బిచారి ॥ 77 ॥

తిన్హహి గ్యాన ఉపదేసా రావన। ఆపున మంద కథా సుభ పావన ॥
పర ఉపదేస కుసల బహుతేరే। జే ఆచరహిం తే నర న ఘనేరే ॥
నిసా సిరాని భయు భినుసారా। లగే భాలు కపి చారిహుఁ ద్వారా ॥
సుభట బోలాఇ దసానన బోలా। రన సన్ముఖ జా కర మన డోలా ॥
సో అబహీం బరు జాఉ పరాఈ। సంజుగ బిముఖ భేఁ న భలాఈ ॥
నిజ భుజ బల మైం బయరు బఢ఼ఆవా। దేహుఁ ఉతరు జో రిపు చఢ఼ఇ ఆవా ॥
అస కహి మరుత బేగ రథ సాజా। బాజే సకల జుఝ్AU బాజా ॥
చలే బీర సబ అతులిత బలీ। జను కజ్జల కై ఆఁధీ చలీ ॥
అసగున అమిత హోహిం తేహి కాలా। గని న భుజబల గర్బ బిసాలా ॥

ఛం. అతి గర్బ గని న సగున అసగున స్త్రవహిం ఆయుధ హాథ తే।
భట గిరత రథ తే బాజి గజ చిక్కరత భాజహిం సాథ తే ॥
గోమాయ గీధ కరాల ఖర రవ స్వాన బోలహిం అతి ఘనే।
జను కాలదూత ఉలూక బోలహిం బచన పరమ భయావనే ॥

దో. తాహి కి సంపతి సగున సుభ సపనేహుఁ మన బిశ్రామ।
భూత ద్రోహ రత మోహబస రామ బిముఖ రతి కామ ॥ 78 ॥

చలేఉ నిసాచర కటకు అపారా। చతురంగినీ అనీ బహు ధారా ॥
బిబిధ భాఁతి బాహన రథ జానా। బిపుల బరన పతాక ధ్వజ నానా ॥
చలే మత్త గజ జూథ ఘనేరే। ప్రాబిట జలద మరుత జను ప్రేరే ॥
బరన బరద బిరదైత నికాయా। సమర సూర జానహిం బహు మాయా ॥
అతి బిచిత్ర బాహినీ బిరాజీ। బీర బసంత సేన జను సాజీ ॥
చలత కటక దిగసిధుంర డగహీం। ఛుభిత పయోధి కుధర డగమగహీమ్ ॥
ఉఠీ రేను రబి గయు ఛపాఈ। మరుత థకిత బసుధా అకులాఈ ॥
పనవ నిసాన ఘోర రవ బాజహిం। ప్రలయ సమయ కే ఘన జను గాజహిమ్ ॥
భేరి నఫీరి బాజ సహనాఈ। మారూ రాగ సుభట సుఖదాఈ ॥
కేహరి నాద బీర సబ కరహీం। నిజ నిజ బల పౌరుష ఉచ్చరహీమ్ ॥
కహి దసానన సునహు సుభట్టా। మర్దహు భాలు కపిన్హ కే ఠట్టా ॥
హౌం మారిహుఁ భూప ద్వౌ భాఈ। అస కహి సన్ముఖ ఫౌజ రేంగాఈ ॥
యహ సుధి సకల కపిన్హ జబ పాఈ। ధాఏ కరి రఘుబీర దోహాఈ ॥

ఛం. ధాఏ బిసాల కరాల మర్కట భాలు కాల సమాన తే।
మానహుఁ సపచ్ఛ ఉడ఼ఆహిం భూధర బృంద నానా బాన తే ॥
నఖ దసన సైల మహాద్రుమాయుధ సబల సంక న మానహీం।
జయ రామ రావన మత్త గజ మృగరాజ సుజసు బఖానహీమ్ ॥

దో. దుహు దిసి జయ జయకార కరి నిజ నిజ జోరీ జాని।
భిరే బీర ఇత రామహి ఉత రావనహి బఖాని ॥ 79 ॥

రావను రథీ బిరథ రఘుబీరా। దేఖి బిభీషన భయు అధీరా ॥
అధిక ప్రీతి మన భా సందేహా। బంది చరన కహ సహిత సనేహా ॥
నాథ న రథ నహిం తన పద త్రానా। కేహి బిధి జితబ బీర బలవానా ॥
సునహు సఖా కహ కృపానిధానా। జేహిం జయ హోఇ సో స్యందన ఆనా ॥
సౌరజ ధీరజ తేహి రథ చాకా। సత్య సీల దృఢ఼ ధ్వజా పతాకా ॥
బల బిబేక దమ పరహిత ఘోరే। ఛమా కృపా సమతా రజు జోరే ॥
ఈస భజను సారథీ సుజానా। బిరతి చర్మ సంతోష కృపానా ॥
దాన పరసు బుధి సక్తి ప్రచండ఼ఆ। బర బిగ్యాన కఠిన కోదండా ॥
అమల అచల మన త్రోన సమానా। సమ జమ నియమ సిలీముఖ నానా ॥
కవచ అభేద బిప్ర గుర పూజా। ఏహి సమ బిజయ ఉపాయ న దూజా ॥
సఖా ధర్మమయ అస రథ జాకేం। జీతన కహఁ న కతహుఁ రిపు తాకేమ్ ॥

దో. మహా అజయ సంసార రిపు జీతి సకి సో బీర।
జాకేం అస రథ హోఇ దృఢ఼ సునహు సఖా మతిధీర ॥ 80(క) ॥

సుని ప్రభు బచన బిభీషన హరషి గహే పద కంజ।
ఏహి మిస మోహి ఉపదేసేహు రామ కృపా సుఖ పుంజ ॥ 80(ఖ) ॥

ఉత పచార దసకంధర ఇత అంగద హనుమాన।
లరత నిసాచర భాలు కపి కరి నిజ నిజ ప్రభు ఆన ॥ 80(గ) ॥

సుర బ్రహ్మాది సిద్ధ ముని నానా। దేఖత రన నభ చఢ఼ఏ బిమానా ॥
హమహూ ఉమా రహే తేహి సంగా। దేఖత రామ చరిత రన రంగా ॥
సుభట సమర రస దుహు దిసి మాతే। కపి జయసీల రామ బల తాతే ॥
ఏక ఏక సన భిరహిం పచారహిం। ఏకన్హ ఏక మర్ది మహి పారహిమ్ ॥
మారహిం కాటహిం ధరహిం పఛారహిం। సీస తోరి సీసన్హ సన మారహిమ్ ॥
ఉదర బిదారహిం భుజా ఉపారహిం। గహి పద అవని పటకి భట డారహిమ్ ॥
నిసిచర భట మహి గాడ఼హి భాలూ। ఊపర ఢారి దేహిం బహు బాలూ ॥
బీర బలిముఖ జుద్ధ బిరుద్ధే। దేఖిఅత బిపుల కాల జను క్రుద్ధే ॥

ఛం. క్రుద్ధే కృతాంత సమాన కపి తన స్త్రవత సోనిత రాజహీం।
మర్దహిం నిసాచర కటక భట బలవంత ఘన జిమి గాజహీమ్ ॥
మారహిం చపేటన్హి డాటి దాతన్హ కాటి లాతన్హ మీజహీం।
చిక్కరహిం మర్కట భాలు ఛల బల కరహిం జేహిం ఖల ఛీజహీమ్ ॥
ధరి గాల ఫారహిం ఉర బిదారహిం గల అఁతావరి మేలహీం।
ప్రహలాదపతి జను బిబిధ తను ధరి సమర అంగన ఖేలహీమ్ ॥
ధరు మారు కాటు పఛారు ఘోర గిరా గగన మహి భరి రహీ।
జయ రామ జో తృన తే కులిస కర కులిస తే కర తృన సహీ ॥

దో. నిజ దల బిచలత దేఖేసి బీస భుజాఁ దస చాప।
రథ చఢ఼ఇ చలేఉ దసానన ఫిరహు ఫిరహు కరి దాప ॥ 81 ॥

ధాయు పరమ క్రుద్ధ దసకంధర। సన్ముఖ చలే హూహ దై బందర ॥
గహి కర పాదప ఉపల పహారా। డారేన్హి తా పర ఏకహిం బారా ॥
లాగహిం సైల బజ్ర తన తాసూ। ఖండ ఖండ హోఇ ఫూటహిం ఆసూ ॥
చలా న అచల రహా రథ రోపీ। రన దుర్మద రావన అతి కోపీ ॥
ఇత ఉత ఝపటి దపటి కపి జోధా। మర్దై లాగ భయు అతి క్రోధా ॥
చలే పరాఇ భాలు కపి నానా। త్రాహి త్రాహి అంగద హనుమానా ॥
పాహి పాహి రఘుబీర గోసాఈ। యహ ఖల ఖాఇ కాల కీ నాఈ ॥
తేహి దేఖే కపి సకల పరానే। దసహుఁ చాప సాయక సంధానే ॥

ఛం. సంధాని ధను సర నికర ఛాడ఼ఏసి ఉరగ జిమి ఉడ఼ఇ లాగహీం।
రహే పూరి సర ధరనీ గగన దిసి బిదసి కహఁ కపి భాగహీమ్ ॥
భయో అతి కోలాహల బికల కపి దల భాలు బోలహిం ఆతురే।
రఘుబీర కరునా సింధు ఆరత బంధు జన రచ్ఛక హరే ॥

దో. నిజ దల బికల దేఖి కటి కసి నిషంగ ధను హాథ।
లఛిమన చలే క్రుద్ధ హోఇ నాఇ రామ పద మాథ ॥ 82 ॥

రే ఖల కా మారసి కపి భాలూ। మోహి బిలోకు తోర మైం కాలూ ॥
ఖోజత రహేఉఁ తోహి సుతఘాతీ। ఆజు నిపాతి జుడ఼ఆవుఁ ఛాతీ ॥
అస కహి ఛాడ఼ఏసి బాన ప్రచండా। లఛిమన కిఏ సకల సత ఖండా ॥
కోటిన్హ ఆయుధ రావన డారే। తిల ప్రవాన కరి కాటి నివారే ॥
పుని నిజ బానన్హ కీన్హ ప్రహారా। స్యందను భంజి సారథీ మారా ॥
సత సత సర మారే దస భాలా। గిరి సృంగన్హ జను ప్రబిసహిం బ్యాలా ॥
పుని సత సర మారా ఉర మాహీం। పరేఉ ధరని తల సుధి కఛు నాహీమ్ ॥
ఉఠా ప్రబల పుని మురుఛా జాగీ। ఛాడ఼ఇసి బ్రహ్మ దీన్హి జో సాఁగీ ॥

ఛం. సో బ్రహ్మ దత్త ప్రచండ సక్తి అనంత ఉర లాగీ సహీ।
పర్యో బీర బికల ఉఠావ దసముఖ అతుల బల మహిమా రహీ ॥
బ్రహ్మాండ భవన బిరాజ జాకేం ఏక సిర జిమి రజ కనీ।
తేహి చహ ఉఠావన మూఢ఼ రావన జాన నహిం త్రిభుఅన ధనీ ॥

దో. దేఖి పవనసుత ధాయు బోలత బచన కఠోర।
ఆవత కపిహి హన్యో తేహిం ముష్టి ప్రహార ప్రఘోర ॥ 83 ॥

జాను టేకి కపి భూమి న గిరా। ఉఠా సఁభారి బహుత రిస భరా ॥
ముఠికా ఏక తాహి కపి మారా। పరేఉ సైల జను బజ్ర ప్రహారా ॥
మురుఛా గై బహోరి సో జాగా। కపి బల బిపుల సరాహన లాగా ॥
ధిగ ధిగ మమ పౌరుష ధిగ మోహీ। జౌం తైం జిఅత రహేసి సురద్రోహీ ॥
అస కహి లఛిమన కహుఁ కపి ల్యాయో। దేఖి దసానన బిసమయ పాయో ॥
కహ రఘుబీర సముఝు జియఁ భ్రాతా। తుమ్హ కృతాంత భచ్ఛక సుర త్రాతా ॥
సునత బచన ఉఠి బైఠ కృపాలా। గీ గగన సో సకతి కరాలా ॥
పుని కోదండ బాన గహి ధాఏ। రిపు సన్ముఖ అతి ఆతుర ఆఏ ॥

ఛం. ఆతుర బహోరి బిభంజి స్యందన సూత హతి బ్యాకుల కియో।
గిర్ యో ధరని దసకంధర బికలతర బాన సత బేధ్యో హియో ॥
సారథీ దూసర ఘాలి రథ తేహి తురత లంకా లై గయో।
రఘుబీర బంధు ప్రతాప పుంజ బహోరి ప్రభు చరనన్హి నయో ॥

దో. ఉహాఁ దసానన జాగి కరి కరై లాగ కఛు జగ్య।
రామ బిరోధ బిజయ చహ సఠ హఠ బస అతి అగ్య ॥ 84 ॥

ఇహాఁ బిభీషన సబ సుధి పాఈ। సపది జాఇ రఘుపతిహి సునాఈ ॥
నాథ కరి రావన ఏక జాగా। సిద్ధ భేఁ నహిం మరిహి అభాగా ॥
పఠవహు నాథ బేగి భట బందర। కరహిం బిధంస ఆవ దసకంధర ॥
ప్రాత హోత ప్రభు సుభట పఠాఏ। హనుమదాది అంగద సబ ధాఏ ॥
కౌతుక కూది చఢ఼ఏ కపి లంకా। పైఠే రావన భవన అసంకా ॥
జగ్య కరత జబహీం సో దేఖా। సకల కపిన్హ భా క్రోధ బిసేషా ॥
రన తే నిలజ భాజి గృహ ఆవా। ఇహాఁ ఆఇ బక ధ్యాన లగావా ॥
అస కహి అంగద మారా లాతా। చితవ న సఠ స్వారథ మన రాతా ॥

ఛం. నహిం చితవ జబ కరి కోప కపి గహి దసన లాతన్హ మారహీం।
ధరి కేస నారి నికారి బాహేర తేఽతిదీన పుకారహీమ్ ॥
తబ ఉఠేఉ క్రుద్ధ కృతాంత సమ గహి చరన బానర డారీ।
ఏహి బీచ కపిన్హ బిధంస కృత మఖ దేఖి మన మహుఁ హారీ ॥

దో. జగ్య బిధంసి కుసల కపి ఆఏ రఘుపతి పాస।
చలేఉ నిసాచర క్రుర్ద్ధ హోఇ త్యాగి జివన కై ఆస ॥ 85 ॥

చలత హోహిం అతి అసుభ భయంకర। బైఠహిం గీధ ఉడ఼ఆఇ సిరన్హ పర ॥
భయు కాలబస కాహు న మానా। కహేసి బజావహు జుద్ధ నిసానా ॥
చలీ తమీచర అనీ అపారా। బహు గజ రథ పదాతి అసవారా ॥
ప్రభు సన్ముఖ ధాఏ ఖల కైంసేం। సలభ సమూహ అనల కహఁ జైంసేమ్ ॥
ఇహాఁ దేవతన్హ అస్తుతి కీన్హీ। దారున బిపతి హమహి ఏహిం దీన్హీ ॥
అబ జని రామ ఖేలావహు ఏహీ। అతిసయ దుఖిత హోతి బైదేహీ ॥
దేవ బచన సుని ప్రభు ముసకానా। ఉఠి రఘుబీర సుధారే బానా।
జటా జూట దృఢ఼ బాఁధై మాథే। సోహహిం సుమన బీచ బిచ గాథే ॥
అరున నయన బారిద తను స్యామా। అఖిల లోక లోచనాభిరామా ॥
కటితట పరికర కస్యో నిషంగా। కర కోదండ కఠిన సారంగా ॥

ఛం. సారంగ కర సుందర నిషంగ సిలీముఖాకర కటి కస్యో।
భుజదండ పీన మనోహరాయత ఉర ధరాసుర పద లస్యో ॥
కహ దాస తులసీ జబహిం ప్రభు సర చాప కర ఫేరన లగే।
బ్రహ్మాండ దిగ్గజ కమఠ అహి మహి సింధు భూధర డగమగే ॥

దో. సోభా దేఖి హరషి సుర బరషహిం సుమన అపార।
జయ జయ జయ కరునానిధి ఛబి బల గున ఆగార ॥ 86 ॥

ఏహీం బీచ నిసాచర అనీ। కసమసాత ఆఈ అతి ఘనీ।
దేఖి చలే సన్ముఖ కపి భట్టా। ప్రలయకాల కే జను ఘన ఘట్టా ॥
బహు కృపాన తరవారి చమంకహిం। జను దహఁ దిసి దామినీం దమంకహిమ్ ॥
గజ రథ తురగ చికార కఠోరా। గర్జహిం మనహుఁ బలాహక ఘోరా ॥
కపి లంగూర బిపుల నభ ఛాఏ। మనహుఁ ఇంద్రధను ఉఏ సుహాఏ ॥
ఉఠి ధూరి మానహుఁ జలధారా। బాన బుంద భై బృష్టి అపారా ॥
దుహుఁ దిసి పర్బత కరహిం ప్రహారా। బజ్రపాత జను బారహిం బారా ॥
రఘుపతి కోఽపి బాన ఝరి లాఈ। ఘాయల భై నిసిచర సముదాఈ ॥
లాగత బాన బీర చిక్కరహీం। ఘుర్మి ఘుర్మి జహఁ తహఁ మహి పరహీమ్ ॥
స్త్రవహిం సైల జను నిర్ఝర భారీ। సోనిత సరి కాదర భయకారీ ॥

ఛం. కాదర భయంకర రుధిర సరితా చలీ పరమ అపావనీ।
దౌ కూల దల రథ రేత చక్ర అబర్త బహతి భయావనీ ॥
జల జంతుగజ పదచర తురగ ఖర బిబిధ బాహన కో గనే।
సర సక్తి తోమర సర్ప చాప తరంగ చర్మ కమఠ ఘనే ॥

దో. బీర పరహిం జను తీర తరు మజ్జా బహు బహ ఫేన।
కాదర దేఖి డరహిం తహఁ సుభటన్హ కే మన చేన ॥ 87 ॥

మజ్జహి భూత పిసాచ బేతాలా। ప్రమథ మహా ఝోటింగ కరాలా ॥
కాక కంక లై భుజా ఉడ఼ఆహీం। ఏక తే ఛీని ఏక లై ఖాహీమ్ ॥
ఏక కహహిం ఐసిఉ సౌంఘాఈ। సఠహు తుమ్హార దరిద్ర న జాఈ ॥
కహఁరత భట ఘాయల తట గిరే। జహఁ తహఁ మనహుఁ అర్ధజల పరే ॥
ఖైంచహిం గీధ ఆఁత తట భే। జను బంసీ ఖేలత చిత దే ॥
బహు భట బహహిం చఢ఼ఏ ఖగ జాహీం। జను నావరి ఖేలహిం సరి మాహీమ్ ॥
జోగిని భరి భరి ఖప్పర సంచహిం। భూత పిసాచ బధూ నభ నంచహిమ్ ॥
భట కపాల కరతాల బజావహిం। చాముండా నానా బిధి గావహిమ్ ॥
జంబుక నికర కటక్కట కట్టహిం। ఖాహిం హుఆహిం అఘాహిం దపట్టహిమ్ ॥
కోటిన్హ రుండ ముండ బిను డోల్లహిం। సీస పరే మహి జయ జయ బోల్లహిమ్ ॥

ఛం. బోల్లహిం జో జయ జయ ముండ రుండ ప్రచండ సిర బిను ధావహీం।
ఖప్పరిన్హ ఖగ్గ అలుజ్ఝి జుజ్ఝహిం సుభట భటన్హ ఢహావహీమ్ ॥
బానర నిసాచర నికర మర్దహిం రామ బల దర్పిత భే।
సంగ్రామ అంగన సుభట సోవహిం రామ సర నికరన్హి హే ॥

దో. రావన హృదయఁ బిచారా భా నిసిచర సంఘార।
మైం అకేల కపి భాలు బహు మాయా కరౌం అపార ॥ 88 ॥

దేవన్హ ప్రభుహి పయాదేం దేఖా। ఉపజా ఉర అతి ఛోభ బిసేషా ॥
సురపతి నిజ రథ తురత పఠావా। హరష సహిత మాతలి లై ఆవా ॥
తేజ పుంజ రథ దిబ్య అనూపా। హరషి చఢ఼ఏ కోసలపుర భూపా ॥
చంచల తురగ మనోహర చారీ। అజర అమర మన సమ గతికారీ ॥
రథారూఢ఼ రఘునాథహి దేఖీ। ధాఏ కపి బలు పాఇ బిసేషీ ॥
సహీ న జాఇ కపిన్హ కై మారీ। తబ రావన మాయా బిస్తారీ ॥
సో మాయా రఘుబీరహి బాఁచీ। లఛిమన కపిన్హ సో మానీ సాఁచీ ॥
దేఖీ కపిన్హ నిసాచర అనీ। అనుజ సహిత బహు కోసలధనీ ॥

ఛం. బహు రామ లఛిమన దేఖి మర్కట భాలు మన అతి అపడరే।
జను చిత్ర లిఖిత సమేత లఛిమన జహఁ సో తహఁ చితవహిం ఖరే ॥
నిజ సేన చకిత బిలోకి హఁసి సర చాప సజి కోసల ధనీ।
మాయా హరీ హరి నిమిష మహుఁ హరషీ సకల మర్కట అనీ ॥

దో. బహురి రామ సబ తన చితి బోలే బచన గఁభీర।
ద్వందజుద్ధ దేఖహు సకల శ్రమిత భే అతి బీర ॥ 89 ॥

అస కహి రథ రఘునాథ చలావా। బిప్ర చరన పంకజ సిరు నావా ॥
తబ లంకేస క్రోధ ఉర ఛావా। గర్జత తర్జత సన్ముఖ ధావా ॥
జీతేహు జే భట సంజుగ మాహీం। సును తాపస మైం తిన్హ సమ నాహీమ్ ॥
రావన నామ జగత జస జానా। లోకప జాకేం బందీఖానా ॥
ఖర దూషన బిరాధ తుమ్హ మారా। బధేహు బ్యాధ ఇవ బాలి బిచారా ॥
నిసిచర నికర సుభట సంఘారేహు। కుంభకరన ఘననాదహి మారేహు ॥
ఆజు బయరు సబు లేఉఁ నిబాహీ। జౌం రన భూప భాజి నహిం జాహీమ్ ॥
ఆజు కరుఁ ఖలు కాల హవాలే। పరేహు కఠిన రావన కే పాలే ॥
సుని దుర్బచన కాలబస జానా। బిహఁసి బచన కహ కృపానిధానా ॥
సత్య సత్య సబ తవ ప్రభుతాఈ। జల్పసి జని దేఖాఉ మనుసాఈ ॥

ఛం. జని జల్పనా కరి సుజసు నాసహి నీతి సునహి కరహి ఛమా।
సంసార మహఁ పూరుష త్రిబిధ పాటల రసాల పనస సమా ॥
ఏక సుమనప్రద ఏక సుమన ఫల ఏక ఫలి కేవల లాగహీం।
ఏక కహహిం కహహిం కరహిం అపర ఏక కరహిం కహత న బాగహీమ్ ॥

దో. రామ బచన సుని బిహఁసా మోహి సిఖావత గ్యాన।
బయరు కరత నహిం తబ డరే అబ లాగే ప్రియ ప్రాన ॥ 90 ॥

Leave a Comment