దేవ పితర పూజే బిధి నీకీ। పూజీం సకల బాసనా జీ కీ ॥
సబహిం బంది మాగహిం బరదానా। భాఇన్హ సహిత రామ కల్యానా ॥
అంతరహిత సుర ఆసిష దేహీం। ముదిత మాతు అంచల భరి లేంహీమ్ ॥
భూపతి బోలి బరాతీ లీన్హే। జాన బసన మని భూషన దీన్హే ॥
ఆయసు పాఇ రాఖి ఉర రామహి। ముదిత గే సబ నిజ నిజ ధామహి ॥
పుర నర నారి సకల పహిరాఏ। ఘర ఘర బాజన లగే బధాఏ ॥
జాచక జన జాచహి జోఇ జోఈ। ప్రముదిత రాఉ దేహిం సోఇ సోఈ ॥
సేవక సకల బజనిఆ నానా। పూరన కిఏ దాన సనమానా ॥
దో. దేంహిం అసీస జోహారి సబ గావహిం గున గన గాథ।
తబ గుర భూసుర సహిత గృహఁ గవను కీన్హ నరనాథ ॥ 351 ॥
జో బసిష్ఠ అనుసాసన దీన్హీ। లోక బేద బిధి సాదర కీన్హీ ॥
భూసుర భీర దేఖి సబ రానీ। సాదర ఉఠీం భాగ్య బడ఼ జానీ ॥
పాయ పఖారి సకల అన్హవాఏ। పూజి భలీ బిధి భూప జేవాఁఏ ॥
ఆదర దాన ప్రేమ పరిపోషే। దేత అసీస చలే మన తోషే ॥
బహు బిధి కీన్హి గాధిసుత పూజా। నాథ మోహి సమ ధన్య న దూజా ॥
కీన్హి ప్రసంసా భూపతి భూరీ। రానిన్హ సహిత లీన్హి పగ ధూరీ ॥
భీతర భవన దీన్హ బర బాసు। మన జోగవత రహ నృప రనివాసూ ॥
పూజే గుర పద కమల బహోరీ। కీన్హి బినయ ఉర ప్రీతి న థోరీ ॥
దో. బధున్హ సమేత కుమార సబ రానిన్హ సహిత మహీసు।
పుని పుని బందత గుర చరన దేత అసీస మునీసు ॥ 352 ॥
బినయ కీన్హి ఉర అతి అనురాగేం। సుత సంపదా రాఖి సబ ఆగేమ్ ॥
నేగు మాగి మునినాయక లీన్హా। ఆసిరబాదు బహుత బిధి దీన్హా ॥
ఉర ధరి రామహి సీయ సమేతా। హరషి కీన్హ గుర గవను నికేతా ॥
బిప్రబధూ సబ భూప బోలాఈ। చైల చారు భూషన పహిరాఈ ॥
బహురి బోలాఇ సుఆసిని లీన్హీం। రుచి బిచారి పహిరావని దీన్హీమ్ ॥
నేగీ నేగ జోగ సబ లేహీం। రుచి అనురుప భూపమని దేహీమ్ ॥
ప్రియ పాహునే పూజ్య జే జానే। భూపతి భలీ భాఁతి సనమానే ॥
దేవ దేఖి రఘుబీర బిబాహూ। బరషి ప్రసూన ప్రసంసి ఉఛాహూ ॥
దో. చలే నిసాన బజాఇ సుర నిజ నిజ పుర సుఖ పాఇ।
కహత పరసపర రామ జసు ప్రేమ న హృదయఁ సమాఇ ॥ 353 ॥
సబ బిధి సబహి సమది నరనాహూ। రహా హృదయఁ భరి పూరి ఉఛాహూ ॥
జహఁ రనివాసు తహాఁ పగు ధారే। సహిత బహూటిన్హ కుఅఁర నిహారే ॥
లిఏ గోద కరి మోద సమేతా। కో కహి సకి భయు సుఖు జేతా ॥
బధూ సప్రేమ గోద బైఠారీం। బార బార హియఁ హరషి దులారీమ్ ॥
దేఖి సమాజు ముదిత రనివాసూ। సబ కేం ఉర అనంద కియో బాసూ ॥
కహేఉ భూప జిమి భయు బిబాహూ। సుని హరషు హోత సబ కాహూ ॥
జనక రాజ గున సీలు బడ఼ఆఈ। ప్రీతి రీతి సంపదా సుహాఈ ॥
బహుబిధి భూప భాట జిమి బరనీ। రానీం సబ ప్రముదిత సుని కరనీ ॥
దో. సుతన్హ సమేత నహాఇ నృప బోలి బిప్ర గుర గ్యాతి।
భోజన కీన్హ అనేక బిధి ఘరీ పంచ గి రాతి ॥ 354 ॥
మంగలగాన కరహిం బర భామిని। భై సుఖమూల మనోహర జామిని ॥
అఁచి పాన సబ కాహూఁ పాఏ। స్త్రగ సుగంధ భూషిత ఛబి ఛాఏ ॥
రామహి దేఖి రజాయసు పాఈ। నిజ నిజ భవన చలే సిర నాఈ ॥
ప్రేమ ప్రమోద బినోదు బఢ఼ఆఈ। సము సమాజు మనోహరతాఈ ॥
కహి న సకహి సత సారద సేసూ। బేద బిరంచి మహేస గనేసూ ॥
సో మై కహౌం కవన బిధి బరనీ। భూమినాగు సిర ధరి కి ధరనీ ॥
నృప సబ భాఁతి సబహి సనమానీ। కహి మృదు బచన బోలాఈ రానీ ॥
బధూ లరికనీం పర ఘర ఆఈం। రాఖేహు నయన పలక కీ నాఈ ॥
దో. లరికా శ్రమిత ఉనీద బస సయన కరావహు జాఇ।
అస కహి గే బిశ్రామగృహఁ రామ చరన చితు లాఇ ॥ 355 ॥
భూప బచన సుని సహజ సుహాఏ। జరిత కనక మని పలఁగ డసాఏ ॥
సుభగ సురభి పయ ఫేన సమానా। కోమల కలిత సుపేతీం నానా ॥
ఉపబరహన బర బరని న జాహీం। స్త్రగ సుగంధ మనిమందిర మాహీమ్ ॥
రతనదీప సుఠి చారు చఁదోవా। కహత న బని జాన జేహిం జోవా ॥
సేజ రుచిర రచి రాము ఉఠాఏ। ప్రేమ సమేత పలఁగ పౌఢ఼ఆఏ ॥
అగ్యా పుని పుని భాఇన్హ దీన్హీ। నిజ నిజ సేజ సయన తిన్హ కీన్హీ ॥
దేఖి స్యామ మృదు మంజుల గాతా। కహహిం సప్రేమ బచన సబ మాతా ॥
మారగ జాత భయావని భారీ। కేహి బిధి తాత తాడ఼కా మారీ ॥
దో. ఘోర నిసాచర బికట భట సమర గనహిం నహిం కాహు ॥
మారే సహిత సహాయ కిమి ఖల మారీచ సుబాహు ॥ 356 ॥
ముని ప్రసాద బలి తాత తుమ్హారీ। ఈస అనేక కరవరేం టారీ ॥
మఖ రఖవారీ కరి దుహుఁ భాఈ। గురు ప్రసాద సబ బిద్యా పాఈ ॥
మునితయ తరీ లగత పగ ధూరీ। కీరతి రహీ భువన భరి పూరీ ॥
కమఠ పీఠి పబి కూట కఠోరా। నృప సమాజ మహుఁ సివ ధను తోరా ॥
బిస్వ బిజయ జసు జానకి పాఈ। ఆఏ భవన బ్యాహి సబ భాఈ ॥
సకల అమానుష కరమ తుమ్హారే। కేవల కౌసిక కృపాఁ సుధారే ॥
ఆజు సుఫల జగ జనము హమారా। దేఖి తాత బిధుబదన తుమ్హారా ॥
జే దిన గే తుమ్హహి బిను దేఖేం। తే బిరంచి జని పారహిం లేఖేమ్ ॥
దో. రామ ప్రతోషీం మాతు సబ కహి బినీత బర బైన।
సుమిరి సంభు గుర బిప్ర పద కిఏ నీదబస నైన ॥ 357 ॥
నీదుఁ బదన సోహ సుఠి లోనా। మనహుఁ సాఁఝ సరసీరుహ సోనా ॥
ఘర ఘర కరహిం జాగరన నారీం। దేహిం పరసపర మంగల గారీమ్ ॥
పురీ బిరాజతి రాజతి రజనీ। రానీం కహహిం బిలోకహు సజనీ ॥
సుందర బధున్హ సాసు లై సోఈ। ఫనికన్హ జను సిరమని ఉర గోఈ ॥
ప్రాత పునీత కాల ప్రభు జాగే। అరునచూడ఼ బర బోలన లాగే ॥
బంది మాగధన్హి గునగన గాఏ। పురజన ద్వార జోహారన ఆఏ ॥
బంది బిప్ర సుర గుర పితు మాతా। పాఇ అసీస ముదిత సబ భ్రాతా ॥
జననిన్హ సాదర బదన నిహారే। భూపతి సంగ ద్వార పగు ధారే ॥
దో. కీన్హ సౌచ సబ సహజ సుచి సరిత పునీత నహాఇ।
ప్రాతక్రియా కరి తాత పహిం ఆఏ చారిఉ భాఇ ॥ 358 ॥
నవాన్హపారాయణ,తీసరా విశ్రామ
భూప బిలోకి లిఏ ఉర లాఈ। బైఠై హరషి రజాయసు పాఈ ॥
దేఖి రాము సబ సభా జుడ఼ఆనీ। లోచన లాభ అవధి అనుమానీ ॥
పుని బసిష్టు ముని కౌసిక ఆఏ। సుభగ ఆసనన్హి ముని బైఠాఏ ॥
సుతన్హ సమేత పూజి పద లాగే। నిరఖి రాము దౌ గుర అనురాగే ॥
కహహిం బసిష్టు ధరమ ఇతిహాసా। సునహిం మహీసు సహిత రనివాసా ॥
ముని మన అగమ గాధిసుత కరనీ। ముదిత బసిష్ట బిపుల బిధి బరనీ ॥
బోలే బామదేఉ సబ సాఁచీ। కీరతి కలిత లోక తిహుఁ మాచీ ॥
సుని ఆనందు భయు సబ కాహూ। రామ లఖన ఉర అధిక ఉఛాహూ ॥
దో. మంగల మోద ఉఛాహ నిత జాహిం దివస ఏహి భాఁతి।
ఉమగీ అవధ అనంద భరి అధిక అధిక అధికాతి ॥ 359 ॥
సుదిన సోధి కల కంకన ఛౌరే। మంగల మోద బినోద న థోరే ॥
నిత నవ సుఖు సుర దేఖి సిహాహీం। అవధ జన్మ జాచహిం బిధి పాహీమ్ ॥
బిస్వామిత్రు చలన నిత చహహీం। రామ సప్రేమ బినయ బస రహహీమ్ ॥
దిన దిన సయగున భూపతి భ్AU। దేఖి సరాహ మహామునిర్AU ॥
మాగత బిదా రాఉ అనురాగే। సుతన్హ సమేత ఠాఢ఼ భే ఆగే ॥
నాథ సకల సంపదా తుమ్హారీ। మైం సేవకు సమేత సుత నారీ ॥
కరబ సదా లరికనః పర ఛోహూ। దరసన దేత రహబ ముని మోహూ ॥
అస కహి రాఉ సహిత సుత రానీ। పరేఉ చరన ముఖ ఆవ న బానీ ॥
దీన్హ అసీస బిప్ర బహు భాఁతీ। చలే న ప్రీతి రీతి కహి జాతీ ॥
రాము సప్రేమ సంగ సబ భాఈ। ఆయసు పాఇ ఫిరే పహుఁచాఈ ॥
దో. రామ రూపు భూపతి భగతి బ్యాహు ఉఛాహు అనందు।
జాత సరాహత మనహిం మన ముదిత గాధికులచందు ॥ 360 ॥
బామదేవ రఘుకుల గుర గ్యానీ। బహురి గాధిసుత కథా బఖానీ ॥
సుని ముని సుజసు మనహిం మన ర్AU। బరనత ఆపన పున్య ప్రభ్AU ॥
బహురే లోగ రజాయసు భయూ। సుతన్హ సమేత నృపతి గృహఁ గయూ ॥
జహఁ తహఁ రామ బ్యాహు సబు గావా। సుజసు పునీత లోక తిహుఁ ఛావా ॥
ఆఏ బ్యాహి రాము ఘర జబ తేం। బసి అనంద అవధ సబ తబ తేమ్ ॥
ప్రభు బిబాహఁ జస భయు ఉఛాహూ। సకహిం న బరని గిరా అహినాహూ ॥
కబికుల జీవను పావన జానీ ॥ రామ సీయ జసు మంగల ఖానీ ॥
తేహి తే మైం కఛు కహా బఖానీ। కరన పునీత హేతు నిజ బానీ ॥
ఛం. నిజ గిరా పావని కరన కారన రామ జసు తులసీ కహ్యో।
రఘుబీర చరిత అపార బారిధి పారు కబి కౌనేం లహ్యో ॥
ఉపబీత బ్యాహ ఉఛాహ మంగల సుని జే సాదర గావహీం।
బైదేహి రామ ప్రసాద తే జన సర్బదా సుఖు పావహీమ్ ॥
సో. సియ రఘుబీర బిబాహు జే సప్రేమ గావహిం సునహిం।
తిన్హ కహుఁ సదా ఉఛాహు మంగలాయతన రామ జసు ॥ 361 ॥
మాసపారాయణ, బారహవాఁ విశ్రామ
ఇతి శ్రీమద్రామచరితమానసే సకలకలికలుషబిధ్వంసనే
ప్రథమః సోపానః సమాప్తః।
(బాలకాండ సమాప్త)
Read More Latest Post:
