జసి బిబాహ కై బిధి శ్రుతి గాఈ। మహామునిన్హ సో సబ కరవాఈ ॥
గహి గిరీస కుస కన్యా పానీ। భవహి సమరపీం జాని భవానీ ॥
పానిగ్రహన జబ కీన్హ మహేసా। హింయఁ హరషే తబ సకల సురేసా ॥
బేద మంత్ర మునిబర ఉచ్చరహీం। జయ జయ జయ సంకర సుర కరహీమ్ ॥
బాజహిం బాజన బిబిధ బిధానా। సుమనబృష్టి నభ భై బిధి నానా ॥
హర గిరిజా కర భయు బిబాహూ। సకల భువన భరి రహా ఉఛాహూ ॥
దాసీం దాస తురగ రథ నాగా। ధేను బసన మని బస్తు బిభాగా ॥
అన్న కనకభాజన భరి జానా। దాఇజ దీన్హ న జాఇ బఖానా ॥
ఛం. దాఇజ దియో బహు భాఁతి పుని కర జోరి హిమభూధర కహ్యో।
కా దేఉఁ పూరనకామ సంకర చరన పంకజ గహి రహ్యో ॥
సివఁ కృపాసాగర ససుర కర సంతోషు సబ భాఁతిహిం కియో।
పుని గహే పద పాథోజ మయనాఁ ప్రేమ పరిపూరన హియో ॥
దో. నాథ ఉమా మన ప్రాన సమ గృహకింకరీ కరేహు।
ఛమేహు సకల అపరాధ అబ హోఇ ప్రసన్న బరు దేహు ॥ 101 ॥
బహు బిధి సంభు సాస సముఝాఈ। గవనీ భవన చరన సిరు నాఈ ॥
జననీం ఉమా బోలి తబ లీన్హీ। లై ఉఛంగ సుందర సిఖ దీన్హీ ॥
కరేహు సదా సంకర పద పూజా। నారిధరము పతి దేఉ న దూజా ॥
బచన కహత భరే లోచన బారీ। బహురి లాఇ ఉర లీన్హి కుమారీ ॥
కత బిధి సృజీం నారి జగ మాహీం। పరాధీన సపనేహుఁ సుఖు నాహీమ్ ॥
భై అతి ప్రేమ బికల మహతారీ। ధీరజు కీన్హ కుసమయ బిచారీ ॥
పుని పుని మిలతి పరతి గహి చరనా। పరమ ప్రేమ కఛు జాఇ న బరనా ॥
సబ నారిన్హ మిలి భేటి భవానీ। జాఇ జనని ఉర పుని లపటానీ ॥
ఛం. జననిహి బహురి మిలి చలీ ఉచిత అసీస సబ కాహూఁ దీం।
ఫిరి ఫిరి బిలోకతి మాతు తన తబ సఖీం లై సివ పహిం గీ ॥
జాచక సకల సంతోషి సంకరు ఉమా సహిత భవన చలే।
సబ అమర హరషే సుమన బరషి నిసాన నభ బాజే భలే ॥
దో. చలే సంగ హిమవంతు తబ పహుఁచావన అతి హేతు।
బిబిధ భాఁతి పరితోషు కరి బిదా కీన్హ బృషకేతు ॥ 102 ॥
తురత భవన ఆఏ గిరిరాఈ। సకల సైల సర లిఏ బోలాఈ ॥
ఆదర దాన బినయ బహుమానా। సబ కర బిదా కీన్హ హిమవానా ॥
జబహిం సంభు కైలాసహిం ఆఏ। సుర సబ నిజ నిజ లోక సిధాఏ ॥
జగత మాతు పితు సంభు భవానీ। తేహీ సింగారు న కహుఁ బఖానీ ॥
కరహిం బిబిధ బిధి భోగ బిలాసా। గనన్హ సమేత బసహిం కైలాసా ॥
హర గిరిజా బిహార నిత నయూ। ఏహి బిధి బిపుల కాల చలి గయూ ॥
తబ జనమేఉ షటబదన కుమారా। తారకు అసుర సమర జేహిం మారా ॥
ఆగమ నిగమ ప్రసిద్ధ పురానా। షన్ముఖ జన్ము సకల జగ జానా ॥
ఛం. జగు జాన షన్ముఖ జన్ము కర్ము ప్రతాపు పురుషారథు మహా।
తేహి హేతు మైం బృషకేతు సుత కర చరిత సంఛేపహిం కహా ॥
యహ ఉమా సంగు బిబాహు జే నర నారి కహహిం జే గావహీం।
కల్యాన కాజ బిబాహ మంగల సర్బదా సుఖు పావహీమ్ ॥
దో. చరిత సింధు గిరిజా రమన బేద న పావహిం పారు।
బరనై తులసీదాసు కిమి అతి మతిమంద గవాఁరు ॥ 103 ॥
సంభు చరిత సుని సరస సుహావా। భరద్వాజ ముని అతి సుఖ పావా ॥
బహు లాలసా కథా పర బాఢ఼ఈ। నయనన్హి నీరు రోమావలి ఠాఢ఼ఈ ॥
ప్రేమ బిబస ముఖ ఆవ న బానీ। దసా దేఖి హరషే ముని గ్యానీ ॥
అహో ధన్య తవ జన్ము మునీసా। తుమ్హహి ప్రాన సమ ప్రియ గౌరీసా ॥
సివ పద కమల జిన్హహి రతి నాహీం। రామహి తే సపనేహుఁ న సోహాహీమ్ ॥
బిను ఛల బిస్వనాథ పద నేహూ। రామ భగత కర లచ్ఛన ఏహూ ॥
సివ సమ కో రఘుపతి బ్రతధారీ। బిను అఘ తజీ సతీ అసి నారీ ॥
పను కరి రఘుపతి భగతి దేఖాఈ। కో సివ సమ రామహి ప్రియ భాఈ ॥
దో. ప్రథమహిం మై కహి సివ చరిత బూఝా మరము తుమ్హార।
సుచి సేవక తుమ్హ రామ కే రహిత సమస్త బికార ॥ 104 ॥
మైం జానా తుమ్హార గున సీలా। కహుఁ సునహు అబ రఘుపతి లీలా ॥
సును ముని ఆజు సమాగమ తోరేం। కహి న జాఇ జస సుఖు మన మోరేమ్ ॥
రామ చరిత అతి అమిత మునిసా। కహి న సకహిం సత కోటి అహీసా ॥
తదపి జథాశ్రుత కహుఁ బఖానీ। సుమిరి గిరాపతి ప్రభు ధనుపానీ ॥
సారద దారునారి సమ స్వామీ। రాము సూత్రధర అంతరజామీ ॥
జేహి పర కృపా కరహిం జను జానీ। కబి ఉర అజిర నచావహిం బానీ ॥
ప్రనవుఁ సోఇ కృపాల రఘునాథా। బరనుఁ బిసద తాసు గున గాథా ॥
పరమ రమ్య గిరిబరు కైలాసూ। సదా జహాఁ సివ ఉమా నివాసూ ॥
దో. సిద్ధ తపోధన జోగిజన సూర కింనర మునిబృంద।
బసహిం తహాఁ సుకృతీ సకల సేవహిం సిబ సుఖకంద ॥ 105 ॥
హరి హర బిముఖ ధర్మ రతి నాహీం। తే నర తహఁ సపనేహుఁ నహిం జాహీమ్ ॥
తేహి గిరి పర బట బిటప బిసాలా। నిత నూతన సుందర సబ కాలా ॥
త్రిబిధ సమీర సుసీతలి ఛాయా। సివ బిశ్రామ బిటప శ్రుతి గాయా ॥
ఏక బార తేహి తర ప్రభు గయూ। తరు బిలోకి ఉర అతి సుఖు భయూ ॥
నిజ కర డాసి నాగరిపు ఛాలా। బైఠై సహజహిం సంభు కృపాలా ॥
కుంద ఇందు దర గౌర సరీరా। భుజ ప్రలంబ పరిధన మునిచీరా ॥
తరున అరున అంబుజ సమ చరనా। నఖ దుతి భగత హృదయ తమ హరనా ॥
భుజగ భూతి భూషన త్రిపురారీ। ఆనను సరద చంద ఛబి హారీ ॥
దో. జటా ముకుట సురసరిత సిర లోచన నలిన బిసాల।
నీలకంఠ లావన్యనిధి సోహ బాలబిధు భాల ॥ 106 ॥
బైఠే సోహ కామరిపు కైసేం। ధరేం సరీరు సాంతరసు జైసేమ్ ॥
పారబతీ భల అవసరు జానీ। గీ సంభు పహిం మాతు భవానీ ॥
జాని ప్రియా ఆదరు అతి కీన్హా। బామ భాగ ఆసను హర దీన్హా ॥
బైఠీం సివ సమీప హరషాఈ। పూరుబ జన్మ కథా చిత ఆఈ ॥
పతి హియఁ హేతు అధిక అనుమానీ। బిహసి ఉమా బోలీం ప్రియ బానీ ॥
కథా జో సకల లోక హితకారీ। సోఇ పూఛన చహ సైలకుమారీ ॥
బిస్వనాథ మమ నాథ పురారీ। త్రిభువన మహిమా బిదిత తుమ్హారీ ॥
చర అరు అచర నాగ నర దేవా। సకల కరహిం పద పంకజ సేవా ॥
దో. ప్రభు సమరథ సర్బగ్య సివ సకల కలా గున ధామ ॥
జోగ గ్యాన బైరాగ్య నిధి ప్రనత కలపతరు నామ ॥ 107 ॥
జౌం మో పర ప్రసన్న సుఖరాసీ। జానిఅ సత్య మోహి నిజ దాసీ ॥
తౌం ప్రభు హరహు మోర అగ్యానా। కహి రఘునాథ కథా బిధి నానా ॥
జాసు భవను సురతరు తర హోఈ। సహి కి దరిద్ర జనిత దుఖు సోఈ ॥
ససిభూషన అస హృదయఁ బిచారీ। హరహు నాథ మమ మతి భ్రమ భారీ ॥
ప్రభు జే ముని పరమారథబాదీ। కహహిం రామ కహుఁ బ్రహ్మ అనాదీ ॥
సేస సారదా బేద పురానా। సకల కరహిం రఘుపతి గున గానా ॥
తుమ్హ పుని రామ రామ దిన రాతీ। సాదర జపహు అనఁగ ఆరాతీ ॥
రాము సో అవధ నృపతి సుత సోఈ। కీ అజ అగున అలఖగతి కోఈ ॥
దో. జౌం నృప తనయ త బ్రహ్మ కిమి నారి బిరహఁ మతి భోరి।
దేఖ చరిత మహిమా సునత భ్రమతి బుద్ధి అతి మోరి ॥ 108 ॥
జౌం అనీహ బ్యాపక బిభు కోఊ। కబహు బుఝాఇ నాథ మోహి సోఊ ॥
అగ్య జాని రిస ఉర జని ధరహూ। జేహి బిధి మోహ మిటై సోఇ కరహూ ॥
మై బన దీఖి రామ ప్రభుతాఈ। అతి భయ బికల న తుమ్హహి సునాఈ ॥
తదపి మలిన మన బోధు న ఆవా। సో ఫలు భలీ భాఁతి హమ పావా ॥
అజహూఁ కఛు సంసు మన మోరే। కరహు కృపా బినవుఁ కర జోరేమ్ ॥
ప్రభు తబ మోహి బహు భాఁతి ప్రబోధా। నాథ సో సముఝి కరహు జని క్రోధా ॥
తబ కర అస బిమోహ అబ నాహీం। రామకథా పర రుచి మన మాహీమ్ ॥
కహహు పునీత రామ గున గాథా। భుజగరాజ భూషన సురనాథా ॥
దో. బందు పద ధరి ధరని సిరు బినయ కరుఁ కర జోరి।
బరనహు రఘుబర బిసద జసు శ్రుతి సిద్ధాంత నిచోరి ॥ 109 ॥
జదపి జోషితా నహిం అధికారీ। దాసీ మన క్రమ బచన తుమ్హారీ ॥
గూఢ఼ఉ తత్త్వ న సాధు దురావహిం। ఆరత అధికారీ జహఁ పావహిమ్ ॥
అతి ఆరతి పూఛుఁ సురరాయా। రఘుపతి కథా కహహు కరి దాయా ॥
ప్రథమ సో కారన కహహు బిచారీ। నిర్గున బ్రహ్మ సగున బపు ధారీ ॥
పుని ప్రభు కహహు రామ అవతారా। బాలచరిత పుని కహహు ఉదారా ॥
కహహు జథా జానకీ బిబాహీం। రాజ తజా సో దూషన కాహీమ్ ॥
బన బసి కీన్హే చరిత అపారా। కహహు నాథ జిమి రావన మారా ॥
రాజ బైఠి కీన్హీం బహు లీలా। సకల కహహు సంకర సుఖలీలా ॥
దో. బహురి కహహు కరునాయతన కీన్హ జో అచరజ రామ।
ప్రజా సహిత రఘుబంసమని కిమి గవనే నిజ ధామ ॥ 110 ॥
పుని ప్రభు కహహు సో తత్త్వ బఖానీ। జేహిం బిగ్యాన మగన ముని గ్యానీ ॥
భగతి గ్యాన బిగ్యాన బిరాగా। పుని సబ బరనహు సహిత బిభాగా ॥
ఔరు రామ రహస్య అనేకా। కహహు నాథ అతి బిమల బిబేకా ॥
జో ప్రభు మైం పూఛా నహి హోఈ। సౌ దయాల రాఖహు జని గోఈ ॥
తుమ్హ త్రిభువన గుర బేద బఖానా। ఆన జీవ పాఁవర కా జానా ॥
ప్రస్న ఉమా కై సహజ సుహాఈ। ఛల బిహీన సుని సివ మన భాఈ ॥
హర హియఁ రామచరిత సబ ఆఏ। ప్రేమ పులక లోచన జల ఛాఏ ॥
శ్రీరఘునాథ రూప ఉర ఆవా। పరమానంద అమిత సుఖ పావా ॥
దో. మగన ధ్యానరస దండ జుగ పుని మన బాహేర కీన్హ।
రఘుపతి చరిత మహేస తబ హరషిత బరనై లీన్హ ॥ 111 ॥
ఝూఠేఉ సత్య జాహి బిను జానేం। జిమి భుజంగ బిను రజు పహిచానేమ్ ॥
జేహి జానేం జగ జాఇ హేరాఈ। జాగేం జథా సపన భ్రమ జాఈ ॥
బందుఁ బాలరూప సోఈ రామూ। సబ సిధి సులభ జపత జిసు నామూ ॥
మంగల భవన అమంగల హారీ। ద్రవు సో దసరథ అజిర బిహారీ ॥
కరి ప్రనామ రామహి త్రిపురారీ। హరషి సుధా సమ గిరా ఉచారీ ॥
ధన్య ధన్య గిరిరాజకుమారీ। తుమ్హ సమాన నహిం కౌ ఉపకారీ ॥
పూఁఛేహు రఘుపతి కథా ప్రసంగా। సకల లోక జగ పావని గంగా ॥
తుమ్హ రఘుబీర చరన అనురాగీ। కీన్హహు ప్రస్న జగత హిత లాగీ ॥
దో. రామకృపా తేం పారబతి సపనేహుఁ తవ మన మాహిం।
సోక మోహ సందేహ భ్రమ మమ బిచార కఛు నాహిమ్ ॥ 112 ॥
తదపి అసంకా కీన్హిహు సోఈ। కహత సునత సబ కర హిత హోఈ ॥
జిన్హ హరి కథా సునీ నహిం కానా। శ్రవన రంధ్ర అహిభవన సమానా ॥
నయనన్హి సంత దరస నహిం దేఖా। లోచన మోరపంఖ కర లేఖా ॥
తే సిర కటు తుంబరి సమతూలా। జే న నమత హరి గుర పద మూలా ॥
జిన్హ హరిభగతి హృదయఁ నహిం ఆనీ। జీవత సవ సమాన తేఇ ప్రానీ ॥
జో నహిం కరి రామ గున గానా। జీహ సో దాదుర జీహ సమానా ॥
కులిస కఠోర నిఠుర సోఇ ఛాతీ। సుని హరిచరిత న జో హరషాతీ ॥
గిరిజా సునహు రామ కై లీలా। సుర హిత దనుజ బిమోహనసీలా ॥
దో. రామకథా సురధేను సమ సేవత సబ సుఖ దాని।
సతసమాజ సురలోక సబ కో న సునై అస జాని ॥ 113 ॥
రామకథా సుందర కర తారీ। సంసయ బిహగ ఉడావనిహారీ ॥
రామకథా కలి బిటప కుఠారీ। సాదర సును గిరిరాజకుమారీ ॥
రామ నామ గున చరిత సుహాఏ। జనమ కరమ అగనిత శ్రుతి గాఏ ॥
జథా అనంత రామ భగవానా। తథా కథా కీరతి గున నానా ॥
తదపి జథా శ్రుత జసి మతి మోరీ। కహిహుఁ దేఖి ప్రీతి అతి తోరీ ॥
ఉమా ప్రస్న తవ సహజ సుహాఈ। సుఖద సంతసంమత మోహి భాఈ ॥
ఏక బాత నహి మోహి సోహానీ। జదపి మోహ బస కహేహు భవానీ ॥
తుమ జో కహా రామ కౌ ఆనా। జేహి శ్రుతి గావ ధరహిం ముని ధ్యానా ॥
దో. కహహి సునహి అస అధమ నర గ్రసే జే మోహ పిసాచ।
పాషండీ హరి పద బిముఖ జానహిం ఝూఠ న సాచ ॥ 114 ॥
అగ్య అకోబిద అంధ అభాగీ। కాఈ బిషయ ముకర మన లాగీ ॥
లంపట కపటీ కుటిల బిసేషీ। సపనేహుఁ సంతసభా నహిం దేఖీ ॥
కహహిం తే బేద అసంమత బానీ। జిన్హ కేం సూఝ లాభు నహిం హానీ ॥
ముకర మలిన అరు నయన బిహీనా। రామ రూప దేఖహిం కిమి దీనా ॥
జిన్హ కేం అగున న సగున బిబేకా। జల్పహిం కల్పిత బచన అనేకా ॥
హరిమాయా బస జగత భ్రమాహీం। తిన్హహి కహత కఛు అఘటిత నాహీమ్ ॥
బాతుల భూత బిబస మతవారే। తే నహిం బోలహిం బచన బిచారే ॥
జిన్హ కృత మహామోహ మద పానా। తిన్ కర కహా కరిఅ నహిం కానా ॥
సో. అస నిజ హృదయఁ బిచారి తజు సంసయ భజు రామ పద।
సును గిరిరాజ కుమారి భ్రమ తమ రబి కర బచన మమ ॥ 115 ॥
సగునహి అగునహి నహిం కఛు భేదా। గావహిం ముని పురాన బుధ బేదా ॥
అగున అరుప అలఖ అజ జోఈ। భగత ప్రేమ బస సగున సో హోఈ ॥
జో గున రహిత సగున సోఇ కైసేం। జలు హిమ ఉపల బిలగ నహిం జైసేమ్ ॥
జాసు నామ భ్రమ తిమిర పతంగా। తేహి కిమి కహిఅ బిమోహ ప్రసంగా ॥
రామ సచ్చిదానంద దినేసా। నహిం తహఁ మోహ నిసా లవలేసా ॥
సహజ ప్రకాసరుప భగవానా। నహిం తహఁ పుని బిగ్యాన బిహానా ॥
హరష బిషాద గ్యాన అగ్యానా। జీవ ధర్మ అహమితి అభిమానా ॥
రామ బ్రహ్మ బ్యాపక జగ జానా। పరమానంద పరేస పురానా ॥
దో. పురుష ప్రసిద్ధ ప్రకాస నిధి ప్రగట పరావర నాథ ॥
రఘుకులమని మమ స్వామి సోఇ కహి సివఁ నాయు మాథ ॥ 116 ॥
నిజ భ్రమ నహిం సముఝహిం అగ్యానీ। ప్రభు పర మోహ ధరహిం జడ఼ ప్రానీ ॥
జథా గగన ఘన పటల నిహారీ। ఝాఁపేఉ మాను కహహిం కుబిచారీ ॥
చితవ జో లోచన అంగులి లాఏఁ। ప్రగట జుగల ససి తేహి కే భాఏఁ ॥
ఉమా రామ బిషిక అస మోహా। నభ తమ ధూమ ధూరి జిమి సోహా ॥
బిషయ కరన సుర జీవ సమేతా। సకల ఏక తేం ఏక సచేతా ॥
సబ కర పరమ ప్రకాసక జోఈ। రామ అనాది అవధపతి సోఈ ॥
జగత ప్రకాస్య ప్రకాసక రామూ। మాయాధీస గ్యాన గున ధామూ ॥
జాసు సత్యతా తేం జడ మాయా। భాస సత్య ఇవ మోహ సహాయా ॥
దో. రజత సీప మహుఁ మాస జిమి జథా భాను కర బారి।
జదపి మృషా తిహుఁ కాల సోఇ భ్రమ న సకి కౌ టారి ॥ 117 ॥
ఏహి బిధి జగ హరి ఆశ్రిత రహీ। జదపి అసత్య దేత దుఖ అహీ ॥
జౌం సపనేం సిర కాటై కోఈ। బిను జాగేం న దూరి దుఖ హోఈ ॥
జాసు కృపాఁ అస భ్రమ మిటి జాఈ। గిరిజా సోఇ కృపాల రఘురాఈ ॥
ఆది అంత కౌ జాసు న పావా। మతి అనుమాని నిగమ అస గావా ॥
బిను పద చలి సుని బిను కానా। కర బిను కరమ కరి బిధి నానా ॥
ఆనన రహిత సకల రస భోగీ। బిను బానీ బకతా బడ఼ జోగీ ॥
తను బిను పరస నయన బిను దేఖా। గ్రహి ఘ్రాన బిను బాస అసేషా ॥
అసి సబ భాఁతి అలౌకిక కరనీ। మహిమా జాసు జాఇ నహిం బరనీ ॥
దో. జేహి ఇమి గావహి బేద బుధ జాహి ధరహిం ముని ధ్యాన ॥
సోఇ దసరథ సుత భగత హిత కోసలపతి భగవాన ॥ 118 ॥
కాసీం మరత జంతు అవలోకీ। జాసు నామ బల కరుఁ బిసోకీ ॥
సోఇ ప్రభు మోర చరాచర స్వామీ। రఘుబర సబ ఉర అంతరజామీ ॥
బిబసహుఁ జాసు నామ నర కహహీం। జనమ అనేక రచిత అఘ దహహీమ్ ॥
సాదర సుమిరన జే నర కరహీం। భవ బారిధి గోపద ఇవ తరహీమ్ ॥
రామ సో పరమాతమా భవానీ। తహఁ భ్రమ అతి అబిహిత తవ బానీ ॥
అస సంసయ ఆనత ఉర మాహీం। గ్యాన బిరాగ సకల గున జాహీమ్ ॥
సుని సివ కే భ్రమ భంజన బచనా। మిటి గై సబ కుతరక కై రచనా ॥
భి రఘుపతి పద ప్రీతి ప్రతీతీ। దారున అసంభావనా బీతీ ॥
దో. పుని పుని ప్రభు పద కమల గహి జోరి పంకరుహ పాని।
బోలీ గిరిజా బచన బర మనహుఁ ప్రేమ రస సాని ॥ 119 ॥
ససి కర సమ సుని గిరా తుమ్హారీ। మిటా మోహ సరదాతప భారీ ॥
తుమ్హ కృపాల సబు సంసు హరేఊ। రామ స్వరుప జాని మోహి పరేఊ ॥
నాథ కృపాఁ అబ గయు బిషాదా। సుఖీ భయుఁ ప్రభు చరన ప్రసాదా ॥
అబ మోహి ఆపని కింకరి జానీ। జదపి సహజ జడ నారి అయానీ ॥
ప్రథమ జో మైం పూఛా సోఇ కహహూ। జౌం మో పర ప్రసన్న ప్రభు అహహూ ॥
రామ బ్రహ్మ చినమయ అబినాసీ। సర్బ రహిత సబ ఉర పుర బాసీ ॥
నాథ ధరేఉ నరతను కేహి హేతూ। మోహి సముఝాఇ కహహు బృషకేతూ ॥
ఉమా బచన సుని పరమ బినీతా। రామకథా పర ప్రీతి పునీతా ॥
దో. హిఁయఁ హరషే కామారి తబ సంకర సహజ సుజాన
బహు బిధి ఉమహి ప్రసంసి పుని బోలే కృపానిధాన ॥ 120(క) ॥
నవాన్హపారాయన,పహలా విశ్రామ
మాసపారాయణ, చౌథా విశ్రామ
సో. సును సుభ కథా భవాని రామచరితమానస బిమల।
కహా భుసుండి బఖాని సునా బిహగ నాయక గరుడ ॥ 120(ఖ) ॥
సో సంబాద ఉదార జేహి బిధి భా ఆగేం కహబ।
సునహు రామ అవతార చరిత పరమ సుందర అనఘ ॥ 120(గ) ॥
హరి గున నామ అపార కథా రూప అగనిత అమిత।
మైం నిజ మతి అనుసార కహుఁ ఉమా సాదర సునహు ॥ 120(ఘ ॥
సును గిరిజా హరిచరిత సుహాఏ। బిపుల బిసద నిగమాగమ గాఏ ॥
హరి అవతార హేతు జేహి హోఈ। ఇదమిత్థం కహి జాఇ న సోఈ ॥
రామ అతర్క్య బుద్ధి మన బానీ। మత హమార అస సునహి సయానీ ॥
తదపి సంత ముని బేద పురానా। జస కఛు కహహిం స్వమతి అనుమానా ॥
తస మైం సుముఖి సునావుఁ తోహీ। సముఝి పరి జస కారన మోహీ ॥
జబ జబ హోఇ ధరమ కై హానీ। బాఢహిం అసుర అధమ అభిమానీ ॥
కరహిం అనీతి జాఇ నహిం బరనీ। సీదహిం బిప్ర ధేను సుర ధరనీ ॥
తబ తబ ప్రభు ధరి బిబిధ సరీరా। హరహి కృపానిధి సజ్జన పీరా ॥
దో. అసుర మారి థాపహిం సురన్హ రాఖహిం నిజ శ్రుతి సేతు।
జగ బిస్తారహిం బిసద జస రామ జన్మ కర హేతు ॥ 121 ॥
సోఇ జస గాఇ భగత భవ తరహీం। కృపాసింధు జన హిత తను ధరహీమ్ ॥
రామ జనమ కే హేతు అనేకా। పరమ బిచిత్ర ఏక తేం ఏకా ॥
జనమ ఏక దుఇ కహుఁ బఖానీ। సావధాన సును సుమతి భవానీ ॥
ద్వారపాల హరి కే ప్రియ దోఊ। జయ అరు బిజయ జాన సబ కోఊ ॥
బిప్ర శ్రాప తేం దూను భాఈ। తామస అసుర దేహ తిన్హ పాఈ ॥
కనకకసిపు అరు హాటక లోచన। జగత బిదిత సురపతి మద మోచన ॥
బిజీ సమర బీర బిఖ్యాతా। ధరి బరాహ బపు ఏక నిపాతా ॥
హోఇ నరహరి దూసర పుని మారా। జన ప్రహలాద సుజస బిస్తారా ॥
దో. భే నిసాచర జాఇ తేఇ మహాబీర బలవాన।
కుంభకరన రావణ సుభట సుర బిజీ జగ జాన ॥ 122 ।
ముకుత న భే హతే భగవానా। తీని జనమ ద్విజ బచన ప్రవానా ॥
ఏక బార తిన్హ కే హిత లాగీ। ధరేఉ సరీర భగత అనురాగీ ॥
కస్యప అదితి తహాఁ పితు మాతా। దసరథ కౌసల్యా బిఖ్యాతా ॥
ఏక కలప ఏహి బిధి అవతారా। చరిత్ర పవిత్ర కిఏ సంసారా ॥
ఏక కలప సుర దేఖి దుఖారే। సమర జలంధర సన సబ హారే ॥
సంభు కీన్హ సంగ్రామ అపారా। దనుజ మహాబల మరి న మారా ॥
పరమ సతీ అసురాధిప నారీ। తేహి బల తాహి న జితహిం పురారీ ॥
దో. ఛల కరి టారేఉ తాసు బ్రత ప్రభు సుర కారజ కీన్హ ॥
జబ తేహి జానేఉ మరమ తబ శ్రాప కోప కరి దీన్హ ॥ 123 ॥
తాసు శ్రాప హరి దీన్హ ప్రమానా। కౌతుకనిధి కృపాల భగవానా ॥
తహాఁ జలంధర రావన భయూ। రన హతి రామ పరమ పద దయూ ॥
ఏక జనమ కర కారన ఏహా। జేహి లాగి రామ ధరీ నరదేహా ॥
ప్రతి అవతార కథా ప్రభు కేరీ। సును ముని బరనీ కబిన్హ ఘనేరీ ॥
నారద శ్రాప దీన్హ ఏక బారా। కలప ఏక తేహి లగి అవతారా ॥
గిరిజా చకిత భీ సుని బానీ। నారద బిష్నుభగత పుని గ్యాని ॥
కారన కవన శ్రాప ముని దీన్హా। కా అపరాధ రమాపతి కీన్హా ॥
యహ ప్రసంగ మోహి కహహు పురారీ। ముని మన మోహ ఆచరజ భారీ ॥
దో. బోలే బిహసి మహేస తబ గ్యానీ మూఢ఼ న కోఇ।
జేహి జస రఘుపతి కరహిం జబ సో తస తేహి ఛన హోఇ ॥ 124(క) ॥
సో. కహుఁ రామ గున గాథ భరద్వాజ సాదర సునహు।
భవ భంజన రఘునాథ భజు తులసీ తజి మాన మద ॥ 124(ఖ) ॥
హిమగిరి గుహా ఏక అతి పావని। బహ సమీప సురసరీ సుహావని ॥
ఆశ్రమ పరమ పునీత సుహావా। దేఖి దేవరిషి మన అతి భావా ॥
నిరఖి సైల సరి బిపిన బిభాగా। భయు రమాపతి పద అనురాగా ॥
సుమిరత హరిహి శ్రాప గతి బాధీ। సహజ బిమల మన లాగి సమాధీ ॥
ముని గతి దేఖి సురేస డేరానా। కామహి బోలి కీన్హ సమానా ॥
సహిత సహాయ జాహు మమ హేతూ। చకేఉ హరషి హియఁ జలచరకేతూ ॥
సునాసీర మన మహుఁ అసి త్రాసా। చహత దేవరిషి మమ పుర బాసా ॥
జే కామీ లోలుప జగ మాహీం। కుటిల కాక ఇవ సబహి డేరాహీమ్ ॥
దో. సుఖ హాడ఼ లై భాగ సఠ స్వాన నిరఖి మృగరాజ।
ఛీని లేఇ జని జాన జడ఼ తిమి సురపతిహి న లాజ ॥ 125 ॥
తేహి ఆశ్రమహిం మదన జబ గయూ। నిజ మాయాఁ బసంత నిరమయూ ॥
కుసుమిత బిబిధ బిటప బహురంగా। కూజహిం కోకిల గుంజహి భృంగా ॥
చలీ సుహావని త్రిబిధ బయారీ। కామ కృసాను బఢ఼ఆవనిహారీ ॥
రంభాదిక సురనారి నబీనా । సకల అసమసర కలా ప్రబీనా ॥
కరహిం గాన బహు తాన తరంగా। బహుబిధి క్రీడ఼హి పాని పతంగా ॥
దేఖి సహాయ మదన హరషానా। కీన్హేసి పుని ప్రపంచ బిధి నానా ॥
కామ కలా కఛు మునిహి న బ్యాపీ। నిజ భయఁ డరేఉ మనోభవ పాపీ ॥
సీమ కి చాఁపి సకి కౌ తాసు। బడ఼ రఖవార రమాపతి జాసూ ॥
దో. సహిత సహాయ సభీత అతి మాని హారి మన మైన।
గహేసి జాఇ ముని చరన తబ కహి సుఠి ఆరత బైన ॥ 126 ॥
భయు న నారద మన కఛు రోషా। కహి ప్రియ బచన కామ పరితోషా ॥
నాఇ చరన సిరు ఆయసు పాఈ। గయు మదన తబ సహిత సహాఈ ॥
ముని సుసీలతా ఆపని కరనీ। సురపతి సభాఁ జాఇ సబ బరనీ ॥
సుని సబ కేం మన అచరజు ఆవా। మునిహి ప్రసంసి హరిహి సిరు నావా ॥
తబ నారద గవనే సివ పాహీం। జితా కామ అహమితి మన మాహీమ్ ॥
మార చరిత సంకరహిం సునాఏ। అతిప్రియ జాని మహేస సిఖాఏ ॥
బార బార బినవుఁ ముని తోహీం। జిమి యహ కథా సునాయహు మోహీమ్ ॥
తిమి జని హరిహి సునావహు కబహూఁ। చలేహుఁ ప్రసంగ దురాఏడు తబహూఁ ॥
దో. సంభు దీన్హ ఉపదేస హిత నహిం నారదహి సోహాన।
భారద్వాజ కౌతుక సునహు హరి ఇచ్ఛా బలవాన ॥ 127 ॥
రామ కీన్హ చాహహిం సోఇ హోఈ। కరై అన్యథా అస నహిం కోఈ ॥
సంభు బచన ముని మన నహిం భాఏ। తబ బిరంచి కే లోక సిధాఏ ॥
ఏక బార కరతల బర బీనా। గావత హరి గున గాన ప్రబీనా ॥
ఛీరసింధు గవనే మునినాథా। జహఁ బస శ్రీనివాస శ్రుతిమాథా ॥
హరషి మిలే ఉఠి రమానికేతా। బైఠే ఆసన రిషిహి సమేతా ॥
బోలే బిహసి చరాచర రాయా। బహుతే దినన కీన్హి ముని దాయా ॥
కామ చరిత నారద సబ భాషే। జద్యపి ప్రథమ బరజి సివఁ రాఖే ॥
అతి ప్రచండ రఘుపతి కై మాయా। జేహి న మోహ అస కో జగ జాయా ॥
దో. రూఖ బదన కరి బచన మృదు బోలే శ్రీభగవాన ।
తుమ్హరే సుమిరన తేం మిటహిం మోహ మార మద మాన ॥ 128 ॥
సును ముని మోహ హోఇ మన తాకేం। గ్యాన బిరాగ హృదయ నహిం జాకే ॥
బ్రహ్మచరజ బ్రత రత మతిధీరా। తుమ్హహి కి కరి మనోభవ పీరా ॥
నారద కహేఉ సహిత అభిమానా। కృపా తుమ్హారి సకల భగవానా ॥
కరునానిధి మన దీఖ బిచారీ। ఉర అంకురేఉ గరబ తరు భారీ ॥
బేగి సో మై డారిహుఁ ఉఖారీ। పన హమార సేవక హితకారీ ॥
ముని కర హిత మమ కౌతుక హోఈ। అవసి ఉపాయ కరబి మై సోఈ ॥
తబ నారద హరి పద సిర నాఈ। చలే హృదయఁ అహమితి అధికాఈ ॥
శ్రీపతి నిజ మాయా తబ ప్రేరీ। సునహు కఠిన కరనీ తేహి కేరీ ॥
దో. బిరచేఉ మగ మహుఁ నగర తేహిం సత జోజన బిస్తార।
శ్రీనివాసపుర తేం అధిక రచనా బిబిధ ప్రకార ॥ 129 ॥
బసహిం నగర సుందర నర నారీ। జను బహు మనసిజ రతి తనుధారీ ॥
తేహిం పుర బసి సీలనిధి రాజా। అగనిత హయ గయ సేన సమాజా ॥
సత సురేస సమ బిభవ బిలాసా। రూప తేజ బల నీతి నివాసా ॥
బిస్వమోహనీ తాసు కుమారీ। శ్రీ బిమోహ జిసు రూపు నిహారీ ॥
సోఇ హరిమాయా సబ గున ఖానీ। సోభా తాసు కి జాఇ బఖానీ ॥
కరి స్వయంబర సో నృపబాలా। ఆఏ తహఁ అగనిత మహిపాలా ॥
ముని కౌతుకీ నగర తేహిం గయూ। పురబాసింహ సబ పూఛత భయూ ॥
సుని సబ చరిత భూపగృహఁ ఆఏ। కరి పూజా నృప ముని బైఠాఏ ॥
దో. ఆని దేఖాఈ నారదహి భూపతి రాజకుమారి।
కహహు నాథ గున దోష సబ ఏహి కే హృదయఁ బిచారి ॥ 130 ॥
దేఖి రూప ముని బిరతి బిసారీ। బడ఼ఈ బార లగి రహే నిహారీ ॥
లచ్ఛన తాసు బిలోకి భులానే। హృదయఁ హరష నహిం ప్రగట బఖానే ॥
జో ఏహి బరి అమర సోఇ హోఈ। సమరభూమి తేహి జీత న కోఈ ॥
సేవహిం సకల చరాచర తాహీ। బరి సీలనిధి కన్యా జాహీ ॥
లచ్ఛన సబ బిచారి ఉర రాఖే। కఛుక బనాఇ భూప సన భాషే ॥
సుతా సులచ్ఛన కహి నృప పాహీం। నారద చలే సోచ మన మాహీమ్ ॥
కరౌం జాఇ సోఇ జతన బిచారీ। జేహి ప్రకార మోహి బరై కుమారీ ॥
జప తప కఛు న హోఇ తేహి కాలా। హే బిధి మిలి కవన బిధి బాలా ॥
దో. ఏహి అవసర చాహిఅ పరమ సోభా రూప బిసాల।
జో బిలోకి రీఝై కుఅఁరి తబ మేలై జయమాల ॥ 131 ॥
హరి సన మాగౌం సుందరతాఈ। హోఇహి జాత గహరు అతి భాఈ ॥
మోరేం హిత హరి సమ నహిం కోఊ। ఏహి అవసర సహాయ సోఇ హోఊ ॥
బహుబిధి బినయ కీన్హి తేహి కాలా। ప్రగటేఉ ప్రభు కౌతుకీ కృపాలా ॥
ప్రభు బిలోకి ముని నయన జుడ఼ఆనే। హోఇహి కాజు హిఏఁ హరషానే ॥
అతి ఆరతి కహి కథా సునాఈ। కరహు కృపా కరి హోహు సహాఈ ॥
ఆపన రూప దేహు ప్రభు మోహీ। ఆన భాఁతి నహిం పావౌం ఓహీ ॥
జేహి బిధి నాథ హోఇ హిత మోరా। కరహు సో బేగి దాస మైం తోరా ॥
నిజ మాయా బల దేఖి బిసాలా। హియఁ హఁసి బోలే దీనదయాలా ॥
దో. జేహి బిధి హోఇహి పరమ హిత నారద సునహు తుమ్హార।
సోఇ హమ కరబ న ఆన కఛు బచన న మృషా హమార ॥ 132 ॥
కుపథ మాగ రుజ బ్యాకుల రోగీ। బైద న దేఇ సునహు ముని జోగీ ॥
ఏహి బిధి హిత తుమ్హార మైం ఠయూ। కహి అస అంతరహిత ప్రభు భయూ ॥
మాయా బిబస భే ముని మూఢ఼ఆ। సముఝీ నహిం హరి గిరా నిగూఢ఼ఆ ॥
గవనే తురత తహాఁ రిషిరాఈ। జహాఁ స్వయంబర భూమి బనాఈ ॥
నిజ నిజ ఆసన బైఠే రాజా। బహు బనావ కరి సహిత సమాజా ॥
ముని మన హరష రూప అతి మోరేం। మోహి తజి ఆనహి బారిహి న భోరేమ్ ॥
ముని హిత కారన కృపానిధానా। దీన్హ కురూప న జాఇ బఖానా ॥
సో చరిత్ర లఖి కాహుఁ న పావా। నారద జాని సబహిం సిర నావా ॥
దో. రహే తహాఁ దుఇ రుద్ర గన తే జానహిం సబ భేఉ।
బిప్రబేష దేఖత ఫిరహిం పరమ కౌతుకీ తేఉ ॥ 133 ॥
జేంహి సమాజ బైంఠే ముని జాఈ। హృదయఁ రూప అహమితి అధికాఈ ॥
తహఁ బైఠ మహేస గన దోఊ। బిప్రబేష గతి లఖి న కోఊ ॥
కరహిం కూటి నారదహి సునాఈ। నీకి దీన్హి హరి సుందరతాఈ ॥
రీఝహి రాజకుఅఁరి ఛబి దేఖీ। ఇన్హహి బరిహి హరి జాని బిసేషీ ॥
మునిహి మోహ మన హాథ పరాఏఁ। హఁసహిం సంభు గన అతి సచు పాఏఁ ॥
జదపి సునహిం ముని అటపటి బానీ। సముఝి న పరి బుద్ధి భ్రమ సానీ ॥
కాహుఁ న లఖా సో చరిత బిసేషా। సో సరూప నృపకన్యాఁ దేఖా ॥
మర్కట బదన భయంకర దేహీ। దేఖత హృదయఁ క్రోధ భా తేహీ ॥
దో. సఖీం సంగ లై కుఅఁరి తబ చలి జను రాజమరాల।
దేఖత ఫిరి మహీప సబ కర సరోజ జయమాల ॥ 134 ॥
జేహి దిసి బైఠే నారద ఫూలీ। సో దిసి దేహి న బిలోకీ భూలీ ॥
పుని పుని ముని ఉకసహిం అకులాహీం। దేఖి దసా హర గన ముసకాహీమ్ ॥
ధరి నృపతను తహఁ గయు కృపాలా। కుఅఁరి హరషి మేలేఉ జయమాలా ॥
దులహిని లై గే లచ్ఛినివాసా। నృపసమాజ సబ భయు నిరాసా ॥
ముని అతి బికల మోంహఁ మతి నాఠీ। మని గిరి గీ ఛూటి జను గాఁఠీ ॥
తబ హర గన బోలే ముసుకాఈ। నిజ ముఖ ముకుర బిలోకహు జాఈ ॥
అస కహి దౌ భాగే భయఁ భారీ। బదన దీఖ ముని బారి నిహారీ ॥
బేషు బిలోకి క్రోధ అతి బాఢ఼ఆ। తిన్హహి సరాప దీన్హ అతి గాఢ఼ఆ ॥
దో. హోహు నిసాచర జాఇ తుమ్హ కపటీ పాపీ దౌ।
హఁసేహు హమహి సో లేహు ఫల బహురి హఁసేహు ముని కౌ ॥ 135 ॥
పుని జల దీఖ రూప నిజ పావా। తదపి హృదయఁ సంతోష న ఆవా ॥
ఫరకత అధర కోప మన మాహీం। సపదీ చలే కమలాపతి పాహీమ్ ॥
దేహుఁ శ్రాప కి మరిహుఁ జాఈ। జగత మోర ఉపహాస కరాఈ ॥
బీచహిం పంథ మిలే దనుజారీ। సంగ రమా సోఇ రాజకుమారీ ॥
బోలే మధుర బచన సురసాఈం। ముని కహఁ చలే బికల కీ నాఈమ్ ॥
సునత బచన ఉపజా అతి క్రోధా। మాయా బస న రహా మన బోధా ॥
పర సంపదా సకహు నహిం దేఖీ। తుమ్హరేం ఇరిషా కపట బిసేషీ ॥
మథత సింధు రుద్రహి బౌరాయహు। సురన్హ ప్రేరీ బిష పాన కరాయహు ॥
దో. అసుర సురా బిష సంకరహి ఆపు రమా మని చారు।
స్వారథ సాధక కుటిల తుమ్హ సదా కపట బ్యవహారు ॥ 136 ॥
పరమ స్వతంత్ర న సిర పర కోఈ। భావి మనహి కరహు తుమ్హ సోఈ ॥
భలేహి మంద మందేహి భల కరహూ। బిసమయ హరష న హియఁ కఛు ధరహూ ॥
డహకి డహకి పరిచేహు సబ కాహూ। అతి అసంక మన సదా ఉఛాహూ ॥
కరమ సుభాసుభ తుమ్హహి న బాధా। అబ లగి తుమ్హహి న కాహూఁ సాధా ॥
భలే భవన అబ బాయన దీన్హా। పావహుగే ఫల ఆపన కీన్హా ॥
బంచేహు మోహి జవని ధరి దేహా। సోఇ తను ధరహు శ్రాప మమ ఏహా ॥
కపి ఆకృతి తుమ్హ కీన్హి హమారీ। కరిహహిం కీస సహాయ తుమ్హారీ ॥
మమ అపకార కీన్హీ తుమ్హ భారీ। నారీ బిరహఁ తుమ్హ హోబ దుఖారీ ॥
దో. శ్రాప సీస ధరీ హరషి హియఁ ప్రభు బహు బినతీ కీన్హి।
నిజ మాయా కై ప్రబలతా కరషి కృపానిధి లీన్హి ॥ 137 ॥
జబ హరి మాయా దూరి నివారీ। నహిం తహఁ రమా న రాజకుమారీ ॥
తబ ముని అతి సభీత హరి చరనా। గహే పాహి ప్రనతారతి హరనా ॥
మృషా హౌ మమ శ్రాప కృపాలా। మమ ఇచ్ఛా కహ దీనదయాలా ॥
మైం దుర్బచన కహే బహుతేరే। కహ ముని పాప మిటిహిం కిమి మేరే ॥
జపహు జాఇ సంకర సత నామా। హోఇహి హృదయఁ తురంత బిశ్రామా ॥
కౌ నహిం సివ సమాన ప్రియ మోరేం। అసి పరతీతి తజహు జని భోరేమ్ ॥
జేహి పర కృపా న కరహిం పురారీ। సో న పావ ముని భగతి హమారీ ॥
అస ఉర ధరి మహి బిచరహు జాఈ। అబ న తుమ్హహి మాయా నిఅరాఈ ॥
దో. బహుబిధి మునిహి ప్రబోధి ప్రభు తబ భే అంతరధాన ॥
సత్యలోక నారద చలే కరత రామ గున గాన ॥ 138 ॥
హర గన మునిహి జాత పథ దేఖీ। బిగతమోహ మన హరష బిసేషీ ॥
అతి సభీత నారద పహిం ఆఏ। గహి పద ఆరత బచన సునాఏ ॥
హర గన హమ న బిప్ర మునిరాయా। బడ఼ అపరాధ కీన్హ ఫల పాయా ॥
శ్రాప అనుగ్రహ కరహు కృపాలా। బోలే నారద దీనదయాలా ॥
నిసిచర జాఇ హోహు తుమ్హ దోఊ। బైభవ బిపుల తేజ బల హోఊ ॥
భుజబల బిస్వ జితబ తుమ్హ జహిఆ। ధరిహహిం బిష్ను మనుజ తను తహిఆ।
సమర మరన హరి హాథ తుమ్హారా। హోఇహహు ముకుత న పుని సంసారా ॥
చలే జుగల ముని పద సిర నాఈ। భే నిసాచర కాలహి పాఈ ॥
దో. ఏక కలప ఏహి హేతు ప్రభు లీన్హ మనుజ అవతార।
సుర రంజన సజ్జన సుఖద హరి భంజన భుబి భార ॥ 139 ॥
ఏహి బిధి జనమ కరమ హరి కేరే। సుందర సుఖద బిచిత్ర ఘనేరే ॥
కలప కలప ప్రతి ప్రభు అవతరహీం। చారు చరిత నానాబిధి కరహీమ్ ॥
తబ తబ కథా మునీసన్హ గాఈ। పరమ పునీత ప్రబంధ బనాఈ ॥
బిబిధ ప్రసంగ అనూప బఖానే। కరహిం న సుని ఆచరజు సయానే ॥
హరి అనంత హరికథా అనంతా। కహహిం సునహిం బహుబిధి సబ సంతా ॥
రామచంద్ర కే చరిత సుహాఏ। కలప కోటి లగి జాహిం న గాఏ ॥
యహ ప్రసంగ మైం కహా భవానీ। హరిమాయాఁ మోహహిం ముని గ్యానీ ॥
ప్రభు కౌతుకీ ప్రనత హితకారీ ॥ సేవత సులభ సకల దుఖ హారీ ॥
సో. సుర నర ముని కౌ నాహిం జేహి న మోహ మాయా ప్రబల ॥
అస బిచారి మన మాహిం భజిఅ మహామాయా పతిహి ॥ 140 ॥
అపర హేతు సును సైలకుమారీ। కహుఁ బిచిత్ర కథా బిస్తారీ ॥
జేహి కారన అజ అగున అరూపా। బ్రహ్మ భయు కోసలపుర భూపా ॥
జో ప్రభు బిపిన ఫిరత తుమ్హ దేఖా। బంధు సమేత ధరేం మునిబేషా ॥
జాసు చరిత అవలోకి భవానీ। సతీ సరీర రహిహు బౌరానీ ॥
అజహుఁ న ఛాయా మిటతి తుమ్హారీ। తాసు చరిత సును భ్రమ రుజ హారీ ॥
లీలా కీన్హి జో తేహిం అవతారా। సో సబ కహిహుఁ మతి అనుసారా ॥
భరద్వాజ సుని సంకర బానీ। సకుచి సప్రేమ ఉమా ముసకానీ ॥
లగే బహురి బరనే బృషకేతూ। సో అవతార భయు జేహి హేతూ ॥
దో. సో మైం తుమ్హ సన కహుఁ సబు సును మునీస మన లాఈ ॥
రామ కథా కలి మల హరని మంగల కరని సుహాఇ ॥ 141 ॥
స్వాయంభూ మను అరు సతరూపా। జిన్హ తేం భై నరసృష్టి అనూపా ॥
దంపతి ధరమ ఆచరన నీకా। అజహుఁ గావ శ్రుతి జిన్హ కై లీకా ॥
నృప ఉత్తానపాద సుత తాసూ। ధ్రువ హరి భగత భయు సుత జాసూ ॥
లఘు సుత నామ ప్రియ్రబ్రత తాహీ। బేద పురాన ప్రసంసహి జాహీ ॥
దేవహూతి పుని తాసు కుమారీ। జో ముని కర్దమ కై ప్రియ నారీ ॥
ఆదిదేవ ప్రభు దీనదయాలా। జఠర ధరేఉ జేహిం కపిల కృపాలా ॥
సాంఖ్య సాస్త్ర జిన్హ ప్రగట బఖానా। తత్త్వ బిచార నిపున భగవానా ॥
తేహిం మను రాజ కీన్హ బహు కాలా। ప్రభు ఆయసు సబ బిధి ప్రతిపాలా ॥
సో. హోఇ న బిషయ బిరాగ భవన బసత భా చౌథపన।
హృదయఁ బహుత దుఖ లాగ జనమ గయు హరిభగతి బిను ॥ 142 ॥
బరబస రాజ సుతహి తబ దీన్హా। నారి సమేత గవన బన కీన్హా ॥
తీరథ బర నైమిష బిఖ్యాతా। అతి పునీత సాధక సిధి దాతా ॥
బసహిం తహాఁ ముని సిద్ధ సమాజా। తహఁ హియఁ హరషి చలేఉ మను రాజా ॥
పంథ జాత సోహహిం మతిధీరా। గ్యాన భగతి జను ధరేం సరీరా ॥
పహుఁచే జాఇ ధేనుమతి తీరా। హరషి నహానే నిరమల నీరా ॥
ఆఏ మిలన సిద్ధ ముని గ్యానీ। ధరమ ధురంధర నృపరిషి జానీ ॥
జహఁ జఁహ తీరథ రహే సుహాఏ। మునిన్హ సకల సాదర కరవాఏ ॥
కృస సరీర మునిపట పరిధానా। సత సమాజ నిత సునహిం పురానా ।
దో. ద్వాదస అచ్ఛర మంత్ర పుని జపహిం సహిత అనురాగ।
బాసుదేవ పద పంకరుహ దంపతి మన అతి లాగ ॥ 143 ॥
కరహిం అహార సాక ఫల కందా। సుమిరహిం బ్రహ్మ సచ్చిదానందా ॥
పుని హరి హేతు కరన తప లాగే। బారి అధార మూల ఫల త్యాగే ॥
ఉర అభిలాష నింరంతర హోఈ। దేఖా నయన పరమ ప్రభు సోఈ ॥
అగున అఖండ అనంత అనాదీ। జేహి చింతహిం పరమారథబాదీ ॥
నేతి నేతి జేహి బేద నిరూపా। నిజానంద నిరుపాధి అనూపా ॥
సంభు బిరంచి బిష్ను భగవానా। ఉపజహిం జాసు అంస తేం నానా ॥
ఐసేఉ ప్రభు సేవక బస అహీ। భగత హేతు లీలాతను గహీ ॥
జౌం యహ బచన సత్య శ్రుతి భాషా। తౌ హమార పూజహి అభిలాషా ॥
దో. ఏహి బిధి బీతేం బరష షట సహస బారి ఆహార।
సంబత సప్త సహస్ర పుని రహే సమీర అధార ॥ 144 ॥
బరష సహస దస త్యాగేఉ సోఊ। ఠాఢ఼ఏ రహే ఏక పద దోఊ ॥
బిధి హరి తప దేఖి అపారా। మను సమీప ఆఏ బహు బారా ॥
మాగహు బర బహు భాఁతి లోభాఏ। పరమ ధీర నహిం చలహిం చలాఏ ॥
అస్థిమాత్ర హోఇ రహే సరీరా। తదపి మనాగ మనహిం నహిం పీరా ॥
ప్రభు సర్బగ్య దాస నిజ జానీ। గతి అనన్య తాపస నృప రానీ ॥
మాగు మాగు బరు భై నభ బానీ। పరమ గభీర కృపామృత సానీ ॥
మృతక జిఆవని గిరా సుహాఈ। శ్రబన రంధ్ర హోఇ ఉర జబ ఆఈ ॥
హ్రష్టపుష్ట తన భే సుహాఏ। మానహుఁ అబహిం భవన తే ఆఏ ॥
దో. శ్రవన సుధా సమ బచన సుని పులక ప్రఫుల్లిత గాత।
బోలే మను కరి దండవత ప్రేమ న హృదయఁ సమాత ॥ 145 ॥
సును సేవక సురతరు సురధేను। బిధి హరి హర బందిత పద రేనూ ॥
సేవత సులభ సకల సుఖ దాయక। ప్రనతపాల సచరాచర నాయక ॥
జౌం అనాథ హిత హమ పర నేహూ। తౌ ప్రసన్న హోఇ యహ బర దేహూ ॥
జో సరూప బస సివ మన మాహీం। జేహి కారన ముని జతన కరాహీమ్ ॥
జో భుసుండి మన మానస హంసా। సగున అగున జేహి నిగమ ప్రసంసా ॥
దేఖహిం హమ సో రూప భరి లోచన। కృపా కరహు ప్రనతారతి మోచన ॥
దంపతి బచన పరమ ప్రియ లాగే। ముదుల బినీత ప్రేమ రస పాగే ॥
భగత బఛల ప్రభు కృపానిధానా। బిస్వబాస ప్రగటే భగవానా ॥
దో. నీల సరోరుహ నీల మని నీల నీరధర స్యామ।
లాజహిం తన సోభా నిరఖి కోటి కోటి సత కామ ॥ 146 ॥
సరద మయంక బదన ఛబి సీంవా। చారు కపోల చిబుక దర గ్రీవా ॥
అధర అరున రద సుందర నాసా। బిధు కర నికర బినిందక హాసా ॥
నవ అబుంజ అంబక ఛబి నీకీ। చితవని లలిత భావఁతీ జీ కీ ॥
భుకుటి మనోజ చాప ఛబి హారీ। తిలక లలాట పటల దుతికారీ ॥
కుండల మకర ముకుట సిర భ్రాజా। కుటిల కేస జను మధుప సమాజా ॥
ఉర శ్రీబత్స రుచిర బనమాలా। పదిక హార భూషన మనిజాలా ॥
కేహరి కంధర చారు జనేఉ। బాహు బిభూషన సుందర తేఊ ॥
కరి కర సరి సుభగ భుజదండా। కటి నిషంగ కర సర కోదండా ॥
దో. తడిత బినిందక పీత పట ఉదర రేఖ బర తీని ॥
నాభి మనోహర లేతి జను జమున భవఁర ఛబి ఛీని ॥ 147 ॥
పద రాజీవ బరని నహి జాహీం। ముని మన మధుప బసహిం జేన్హ మాహీమ్ ॥
బామ భాగ సోభతి అనుకూలా। ఆదిసక్తి ఛబినిధి జగమూలా ॥
జాసు అంస ఉపజహిం గునఖానీ। అగనిత లచ్ఛి ఉమా బ్రహ్మానీ ॥
భృకుటి బిలాస జాసు జగ హోఈ। రామ బామ దిసి సీతా సోఈ ॥
ఛబిసముద్ర హరి రూప బిలోకీ। ఏకటక రహే నయన పట రోకీ ॥
చితవహిం సాదర రూప అనూపా। తృప్తి న మానహిం మను సతరూపా ॥
హరష బిబస తన దసా భులానీ। పరే దండ ఇవ గహి పద పానీ ॥
సిర పరసే ప్రభు నిజ కర కంజా। తురత ఉఠాఏ కరునాపుంజా ॥
దో. బోలే కృపానిధాన పుని అతి ప్రసన్న మోహి జాని।
మాగహు బర జోఇ భావ మన మహాదాని అనుమాని ॥ 148 ॥
సుని ప్రభు బచన జోరి జుగ పానీ। ధరి ధీరజు బోలీ మృదు బానీ ॥
నాథ దేఖి పద కమల తుమ్హారే। అబ పూరే సబ కామ హమారే ॥
ఏక లాలసా బడ఼ఇ ఉర మాహీ। సుగమ అగమ కహి జాత సో నాహీమ్ ॥
తుమ్హహి దేత అతి సుగమ గోసాఈం। అగమ లాగ మోహి నిజ కృపనాఈమ్ ॥
జథా దరిద్ర బిబుధతరు పాఈ। బహు సంపతి మాగత సకుచాఈ ॥
తాసు ప్రభా జాన నహిం సోఈ। తథా హృదయఁ మమ సంసయ హోఈ ॥
సో తుమ్హ జానహు అంతరజామీ। పురవహు మోర మనోరథ స్వామీ ॥
సకుచ బిహాఇ మాగు నృప మోహి। మోరేం నహిం అదేయ కఛు తోహీ ॥
దో. దాని సిరోమని కృపానిధి నాథ కహుఁ సతిభాఉ ॥
చాహుఁ తుమ్హహి సమాన సుత ప్రభు సన కవన దురాఉ ॥ 149 ॥
దేఖి ప్రీతి సుని బచన అమోలే। ఏవమస్తు కరునానిధి బోలే ॥
ఆపు సరిస ఖోజౌం కహఁ జాఈ। నృప తవ తనయ హోబ మైం ఆఈ ॥
సతరూపహి బిలోకి కర జోరేం। దేబి మాగు బరు జో రుచి తోరే ॥
జో బరు నాథ చతుర నృప మాగా। సోఇ కృపాల మోహి అతి ప్రియ లాగా ॥
ప్రభు పరంతు సుఠి హోతి ఢిఠాఈ। జదపి భగత హిత తుమ్హహి సోహాఈ ॥
తుమ్హ బ్రహ్మాది జనక జగ స్వామీ। బ్రహ్మ సకల ఉర అంతరజామీ ॥
అస సముఝత మన సంసయ హోఈ। కహా జో ప్రభు ప్రవాన పుని సోఈ ॥
జే నిజ భగత నాథ తవ అహహీం। జో సుఖ పావహిం జో గతి లహహీమ్ ॥
దో. సోఇ సుఖ సోఇ గతి సోఇ భగతి సోఇ నిజ చరన సనేహు ॥
సోఇ బిబేక సోఇ రహని ప్రభు హమహి కృపా కరి దేహు ॥ 150 ॥