బిష్ను జో సుర హిత నరతను ధారీ। సౌ సర్బగ్య జథా త్రిపురారీ ॥
ఖోజి సో కి అగ్య ఇవ నారీ। గ్యానధామ శ్రీపతి అసురారీ ॥
సంభుగిరా పుని మృషా న హోఈ। సివ సర్బగ్య జాన సబు కోఈ ॥
అస సంసయ మన భయు అపారా। హోఈ న హృదయఁ ప్రబోధ ప్రచారా ॥
జద్యపి ప్రగట న కహేఉ భవానీ। హర అంతరజామీ సబ జానీ ॥
సునహి సతీ తవ నారి సుభ్AU। సంసయ అస న ధరిఅ ఉర క్AU ॥
జాసు కథా కుభంజ రిషి గాఈ। భగతి జాసు మైం మునిహి సునాఈ ॥
సౌ మమ ఇష్టదేవ రఘుబీరా। సేవత జాహి సదా ముని ధీరా ॥
ఛం. ముని ధీర జోగీ సిద్ధ సంతత బిమల మన జేహి ధ్యావహీం।
కహి నేతి నిగమ పురాన ఆగమ జాసు కీరతి గావహీమ్ ॥
సోఇ రాము బ్యాపక బ్రహ్మ భువన నికాయ పతి మాయా ధనీ।
అవతరేఉ అపనే భగత హిత నిజతంత్ర నిత రఘుకులమని ॥
సో. లాగ న ఉర ఉపదేసు జదపి కహేఉ సివఁ బార బహు।
బోలే బిహసి మహేసు హరిమాయా బలు జాని జియఁ ॥ 51 ॥
జౌం తుమ్హరేం మన అతి సందేహూ। తౌ కిన జాఇ పరీఛా లేహూ ॥
తబ లగి బైఠ అహుఁ బటఛాహిం। జబ లగి తుమ్హ ఐహహు మోహి పాహీ ॥
జైసేం జాఇ మోహ భ్రమ భారీ। కరేహు సో జతను బిబేక బిచారీ ॥
చలీం సతీ సివ ఆయసు పాఈ। కరహిం బిచారు కరౌం కా భాఈ ॥
ఇహాఁ సంభు అస మన అనుమానా। దచ్ఛసుతా కహుఁ నహిం కల్యానా ॥
మోరేహు కహేం న సంసయ జాహీం। బిధీ బిపరీత భలాఈ నాహీమ్ ॥
హోఇహి సోఇ జో రామ రచి రాఖా। కో కరి తర్క బఢ఼ఆవై సాఖా ॥
అస కహి లగే జపన హరినామా। గీ సతీ జహఁ ప్రభు సుఖధామా ॥
దో. పుని పుని హృదయఁ విచారు కరి ధరి సీతా కర రుప।
ఆగేం హోఇ చలి పంథ తేహి జేహిం ఆవత నరభూప ॥ 52 ॥
లఛిమన దీఖ ఉమాకృత బేషా చకిత భే భ్రమ హృదయఁ బిసేషా ॥
కహి న సకత కఛు అతి గంభీరా। ప్రభు ప్రభాఉ జానత మతిధీరా ॥
సతీ కపటు జానేఉ సురస్వామీ। సబదరసీ సబ అంతరజామీ ॥
సుమిరత జాహి మిటి అగ్యానా। సోఇ సరబగ్య రాము భగవానా ॥
సతీ కీన్హ చహ తహఁహుఁ దుర్AU। దేఖహు నారి సుభావ ప్రభ్AU ॥
నిజ మాయా బలు హృదయఁ బఖానీ। బోలే బిహసి రాము మృదు బానీ ॥
జోరి పాని ప్రభు కీన్హ ప్రనామూ। పితా సమేత లీన్హ నిజ నామూ ॥
కహేఉ బహోరి కహాఁ బృషకేతూ। బిపిన అకేలి ఫిరహు కేహి హేతూ ॥
దో. రామ బచన మృదు గూఢ఼ సుని ఉపజా అతి సంకోచు।
సతీ సభీత మహేస పహిం చలీం హృదయఁ బడ఼ సోచు ॥ 53 ॥
మైం సంకర కర కహా న మానా। నిజ అగ్యాను రామ పర ఆనా ॥
జాఇ ఉతరు అబ దేహుఁ కాహా। ఉర ఉపజా అతి దారున దాహా ॥
జానా రామ సతీం దుఖు పావా। నిజ ప్రభాఉ కఛు ప్రగటి జనావా ॥
సతీం దీఖ కౌతుకు మగ జాతా। ఆగేం రాము సహిత శ్రీ భ్రాతా ॥
ఫిరి చితవా పాఛేం ప్రభు దేఖా। సహిత బంధు సియ సుందర వేషా ॥
జహఁ చితవహిం తహఁ ప్రభు ఆసీనా। సేవహిం సిద్ధ మునీస ప్రబీనా ॥
దేఖే సివ బిధి బిష్ను అనేకా। అమిత ప్రభాఉ ఏక తేం ఏకా ॥
బందత చరన కరత ప్రభు సేవా। బిబిధ బేష దేఖే సబ దేవా ॥
దో. సతీ బిధాత్రీ ఇందిరా దేఖీం అమిత అనూప।
జేహిం జేహిం బేష అజాది సుర తేహి తేహి తన అనురూప ॥ 54 ॥
దేఖే జహఁ తహఁ రఘుపతి జేతే। సక్తిన్హ సహిత సకల సుర తేతే ॥
జీవ చరాచర జో సంసారా। దేఖే సకల అనేక ప్రకారా ॥
పూజహిం ప్రభుహి దేవ బహు బేషా। రామ రూప దూసర నహిం దేఖా ॥
అవలోకే రఘుపతి బహుతేరే। సీతా సహిత న బేష ఘనేరే ॥
సోఇ రఘుబర సోఇ లఛిమను సీతా। దేఖి సతీ అతి భీ సభీతా ॥
హృదయ కంప తన సుధి కఛు నాహీం। నయన మూది బైఠీం మగ మాహీమ్ ॥
బహురి బిలోకేఉ నయన ఉఘారీ। కఛు న దీఖ తహఁ దచ్ఛకుమారీ ॥
పుని పుని నాఇ రామ పద సీసా। చలీం తహాఁ జహఁ రహే గిరీసా ॥
దో. గీ సమీప మహేస తబ హఁసి పూఛీ కుసలాత।
లీన్హీ పరీఛా కవన బిధి కహహు సత్య సబ బాత ॥ 55 ॥
మాసపారాయణ, దూసరా విశ్రామ
సతీం సముఝి రఘుబీర ప్రభ్AU। భయ బస సివ సన కీన్హ దుర్AU ॥
కఛు న పరీఛా లీన్హి గోసాఈ। కీన్హ ప్రనాము తుమ్హారిహి నాఈ ॥
జో తుమ్హ కహా సో మృషా న హోఈ। మోరేం మన ప్రతీతి అతి సోఈ ॥
తబ సంకర దేఖేఉ ధరి ధ్యానా। సతీం జో కీన్హ చరిత సబ జానా ॥
బహురి రామమాయహి సిరు నావా। ప్రేరి సతిహి జేహిం ఝూఁఠ కహావా ॥
హరి ఇచ్ఛా భావీ బలవానా। హృదయఁ బిచారత సంభు సుజానా ॥
సతీం కీన్హ సీతా కర బేషా। సివ ఉర భయు బిషాద బిసేషా ॥
జౌం అబ కరుఁ సతీ సన ప్రీతీ। మిటి భగతి పథు హోఇ అనీతీ ॥
దో. పరమ పునీత న జాఇ తజి కిఏఁ ప్రేమ బడ఼ పాపు।
ప్రగటి న కహత మహేసు కఛు హృదయఁ అధిక సంతాపు ॥ 56 ॥
తబ సంకర ప్రభు పద సిరు నావా। సుమిరత రాము హృదయఁ అస ఆవా ॥
ఏహిం తన సతిహి భేట మోహి నాహీం। సివ సంకల్పు కీన్హ మన మాహీమ్ ॥
అస బిచారి సంకరు మతిధీరా। చలే భవన సుమిరత రఘుబీరా ॥
చలత గగన భై గిరా సుహాఈ। జయ మహేస భలి భగతి దృఢ఼ఆఈ ॥
అస పన తుమ్హ బిను కరి కో ఆనా। రామభగత సమరథ భగవానా ॥
సుని నభగిరా సతీ ఉర సోచా। పూఛా సివహి సమేత సకోచా ॥
కీన్హ కవన పన కహహు కృపాలా। సత్యధామ ప్రభు దీనదయాలా ॥
జదపి సతీం పూఛా బహు భాఁతీ। తదపి న కహేఉ త్రిపుర ఆరాతీ ॥
దో. సతీం హృదయ అనుమాన కియ సబు జానేఉ సర్బగ్య।
కీన్హ కపటు మైం సంభు సన నారి సహజ జడ఼ అగ్య ॥ 57క ॥
హృదయఁ సోచు సముఝత నిజ కరనీ। చింతా అమిత జాఇ నహి బరనీ ॥
కృపాసింధు సివ పరమ అగాధా। ప్రగట న కహేఉ మోర అపరాధా ॥
సంకర రుఖ అవలోకి భవానీ। ప్రభు మోహి తజేఉ హృదయఁ అకులానీ ॥
నిజ అఘ సముఝి న కఛు కహి జాఈ। తపి అవాఁ ఇవ ఉర అధికాఈ ॥
సతిహి ససోచ జాని బృషకేతూ। కహీం కథా సుందర సుఖ హేతూ ॥
బరనత పంథ బిబిధ ఇతిహాసా। బిస్వనాథ పహుఁచే కైలాసా ॥
తహఁ పుని సంభు సముఝి పన ఆపన। బైఠే బట తర కరి కమలాసన ॥
సంకర సహజ సరుప సంహారా। లాగి సమాధి అఖండ అపారా ॥
దో. సతీ బసహి కైలాస తబ అధిక సోచు మన మాహిం।
మరము న కోఊ జాన కఛు జుగ సమ దివస సిరాహిమ్ ॥ 58 ॥
నిత నవ సోచు సతీం ఉర భారా। కబ జైహుఁ దుఖ సాగర పారా ॥
మైం జో కీన్హ రఘుపతి అపమానా। పునిపతి బచను మృషా కరి జానా ॥
సో ఫలు మోహి బిధాతాఁ దీన్హా। జో కఛు ఉచిత రహా సోఇ కీన్హా ॥
అబ బిధి అస బూఝిఅ నహి తోహీ। సంకర బిముఖ జిఆవసి మోహీ ॥
కహి న జాఈ కఛు హృదయ గలానీ। మన మహుఁ రామాహి సుమిర సయానీ ॥
జౌ ప్రభు దీనదయాలు కహావా। ఆరతీ హరన బేద జసు గావా ॥
తౌ మైం బినయ కరుఁ కర జోరీ। ఛూటు బేగి దేహ యహ మోరీ ॥
జౌం మోరే సివ చరన సనేహూ। మన క్రమ బచన సత్య బ్రతు ఏహూ ॥
దో. తౌ సబదరసీ సునిఅ ప్రభు కరు సో బేగి ఉపాఇ।
హోఇ మరను జేహీ బినహిం శ్రమ దుసహ బిపత్తి బిహాఇ ॥ 59 ॥
సో. జలు పయ సరిస బికాఇ దేఖహు ప్రీతి కి రీతి భలి।
బిలగ హోఇ రసు జాఇ కపట ఖటాఈ పరత పుని ॥ 57ఖ ॥
ఏహి బిధి దుఖిత ప్రజేసకుమారీ। అకథనీయ దారున దుఖు భారీ ॥
బీతేం సంబత సహస సతాసీ। తజీ సమాధి సంభు అబినాసీ ॥
రామ నామ సివ సుమిరన లాగే। జానేఉ సతీం జగతపతి జాగే ॥
జాఇ సంభు పద బందను కీన్హీ। సనముఖ సంకర ఆసను దీన్హా ॥
లగే కహన హరికథా రసాలా। దచ్ఛ ప్రజేస భే తేహి కాలా ॥
దేఖా బిధి బిచారి సబ లాయక। దచ్ఛహి కీన్హ ప్రజాపతి నాయక ॥
బడ఼ అధికార దచ్ఛ జబ పావా। అతి అభిమాను హృదయఁ తబ ఆవా ॥
నహిం కౌ అస జనమా జగ మాహీం। ప్రభుతా పాఇ జాహి మద నాహీమ్ ॥
దో. దచ్ఛ లిఏ ముని బోలి సబ కరన లగే బడ఼ జాగ।
నేవతే సాదర సకల సుర జే పావత మఖ భాగ ॥ 60 ॥
కింనర నాగ సిద్ధ గంధర్బా। బధున్హ సమేత చలే సుర సర్బా ॥
బిష్ను బిరంచి మహేసు బిహాఈ। చలే సకల సుర జాన బనాఈ ॥
సతీం బిలోకే బ్యోమ బిమానా। జాత చలే సుందర బిధి నానా ॥
సుర సుందరీ కరహిం కల గానా। సునత శ్రవన ఛూటహిం ముని ధ్యానా ॥
పూఛేఉ తబ సివఁ కహేఉ బఖానీ। పితా జగ్య సుని కఛు హరషానీ ॥
జౌం మహేసు మోహి ఆయసు దేహీం। కుఛ దిన జాఇ రహౌం మిస ఏహీమ్ ॥
పతి పరిత్యాగ హృదయ దుఖు భారీ। కహి న నిజ అపరాధ బిచారీ ॥
బోలీ సతీ మనోహర బానీ। భయ సంకోచ ప్రేమ రస సానీ ॥
దో. పితా భవన ఉత్సవ పరమ జౌం ప్రభు ఆయసు హోఇ।
తౌ మై జాఉఁ కృపాయతన సాదర దేఖన సోఇ ॥ 61 ॥
కహేహు నీక మోరేహుఁ మన భావా। యహ అనుచిత నహిం నేవత పఠావా ॥
దచ్ఛ సకల నిజ సుతా బోలాఈ। హమరేం బయర తుమ్హు బిసరాఈ ॥
బ్రహ్మసభాఁ హమ సన దుఖు మానా। తేహి తేం అజహుఁ కరహిం అపమానా ॥
జౌం బిను బోలేం జాహు భవానీ। రహి న సీలు సనేహు న కానీ ॥
జదపి మిత్ర ప్రభు పితు గుర గేహా। జాఇఅ బిను బోలేహుఁ న సఁదేహా ॥
తదపి బిరోధ మాన జహఁ కోఈ। తహాఁ గేఁ కల్యాను న హోఈ ॥
భాఁతి అనేక సంభు సముఝావా। భావీ బస న గ్యాను ఉర ఆవా ॥
కహ ప్రభు జాహు జో బినహిం బోలాఏఁ। నహిం భలి బాత హమారే భాఏఁ ॥
దో. కహి దేఖా హర జతన బహు రహి న దచ్ఛకుమారి।
దిఏ ముఖ్య గన సంగ తబ బిదా కీన్హ త్రిపురారి ॥ 62 ॥
పితా భవన జబ గీ భవానీ। దచ్ఛ త్రాస కాహుఁ న సనమానీ ॥
సాదర భలేహిం మిలీ ఏక మాతా। భగినీం మిలీం బహుత ముసుకాతా ॥
దచ్ఛ న కఛు పూఛీ కుసలాతా। సతిహి బిలోకి జరే సబ గాతా ॥
సతీం జాఇ దేఖేఉ తబ జాగా। కతహుఁ న దీఖ సంభు కర భాగా ॥
తబ చిత చఢ఼ఏఉ జో సంకర కహేఊ। ప్రభు అపమాను సముఝి ఉర దహేఊ ॥
పాఛిల దుఖు న హృదయఁ అస బ్యాపా। జస యహ భయు మహా పరితాపా ॥
జద్యపి జగ దారున దుఖ నానా। సబ తేం కఠిన జాతి అవమానా ॥
సముఝి సో సతిహి భయు అతి క్రోధా। బహు బిధి జననీం కీన్హ ప్రబోధా ॥
దో. సివ అపమాను న జాఇ సహి హృదయఁ న హోఇ ప్రబోధ।
సకల సభహి హఠి హటకి తబ బోలీం బచన సక్రోధ ॥ 63 ॥
సునహు సభాసద సకల మునిందా। కహీ సునీ జిన్హ సంకర నిందా ॥
సో ఫలు తురత లహబ సబ కాహూఁ। భలీ భాఁతి పఛితాబ పితాహూఁ ॥
సంత సంభు శ్రీపతి అపబాదా। సునిఅ జహాఁ తహఁ అసి మరజాదా ॥
కాటిఅ తాసు జీభ జో బసాఈ। శ్రవన మూది న త చలిఅ పరాఈ ॥
జగదాతమా మహేసు పురారీ। జగత జనక సబ కే హితకారీ ॥
పితా మందమతి నిందత తేహీ। దచ్ఛ సుక్ర సంభవ యహ దేహీ ॥
తజిహుఁ తురత దేహ తేహి హేతూ। ఉర ధరి చంద్రమౌలి బృషకేతూ ॥
అస కహి జోగ అగిని తను జారా। భయు సకల మఖ హాహాకారా ॥
దో. సతీ మరను సుని సంభు గన లగే కరన మఖ ఖీస।
జగ్య బిధంస బిలోకి భృగు రచ్ఛా కీన్హి మునీస ॥ 64 ॥
సమాచార సబ సంకర పాఏ। బీరభద్రు కరి కోప పఠాఏ ॥
జగ్య బిధంస జాఇ తిన్హ కీన్హా। సకల సురన్హ బిధివత ఫలు దీన్హా ॥
భే జగబిదిత దచ్ఛ గతి సోఈ। జసి కఛు సంభు బిముఖ కై హోఈ ॥
యహ ఇతిహాస సకల జగ జానీ। తాతే మైం సంఛేప బఖానీ ॥
సతీం మరత హరి సన బరు మాగా। జనమ జనమ సివ పద అనురాగా ॥
తేహి కారన హిమగిరి గృహ జాఈ। జనమీం పారబతీ తను పాఈ ॥
జబ తేం ఉమా సైల గృహ జాఈం। సకల సిద్ధి సంపతి తహఁ ఛాఈ ॥
జహఁ తహఁ మునిన్హ సుఆశ్రమ కీన్హే। ఉచిత బాస హిమ భూధర దీన్హే ॥
దో. సదా సుమన ఫల సహిత సబ ద్రుమ నవ నానా జాతి।
ప్రగటీం సుందర సైల పర మని ఆకర బహు భాఁతి ॥ 65 ॥
సరితా సబ పునిత జలు బహహీం। ఖగ మృగ మధుప సుఖీ సబ రహహీమ్ ॥
సహజ బయరు సబ జీవన్హ త్యాగా। గిరి పర సకల కరహిం అనురాగా ॥
సోహ సైల గిరిజా గృహ ఆఏఁ। జిమి జను రామభగతి కే పాఏఁ ॥
నిత నూతన మంగల గృహ తాసూ। బ్రహ్మాదిక గావహిం జసు జాసూ ॥
నారద సమాచార సబ పాఏ। కౌతుకహీం గిరి గేహ సిధాఏ ॥
సైలరాజ బడ఼ ఆదర కీన్హా। పద పఖారి బర ఆసను దీన్హా ॥
నారి సహిత ముని పద సిరు నావా। చరన సలిల సబు భవను సించావా ॥
నిజ సౌభాగ్య బహుత గిరి బరనా। సుతా బోలి మేలీ ముని చరనా ॥
దో. త్రికాలగ్య సర్బగ్య తుమ్హ గతి సర్బత్ర తుమ్హారి ॥
కహహు సుతా కే దోష గున మునిబర హృదయఁ బిచారి ॥ 66 ॥
కహ ముని బిహసి గూఢ఼ మృదు బానీ। సుతా తుమ్హారి సకల గున ఖానీ ॥
సుందర సహజ సుసీల సయానీ। నామ ఉమా అంబికా భవానీ ॥
సబ లచ్ఛన సంపన్న కుమారీ। హోఇహి సంతత పియహి పిఆరీ ॥
సదా అచల ఏహి కర అహివాతా। ఏహి తేం జసు పైహహిం పితు మాతా ॥
హోఇహి పూజ్య సకల జగ మాహీం। ఏహి సేవత కఛు దుర్లభ నాహీమ్ ॥
ఏహి కర నాము సుమిరి సంసారా। త్రియ చఢ఼హహిఁ పతిబ్రత అసిధారా ॥
సైల సులచ్ఛన సుతా తుమ్హారీ। సునహు జే అబ అవగున దుఇ చారీ ॥
అగున అమాన మాతు పితు హీనా। ఉదాసీన సబ సంసయ ఛీనా ॥
దో. జోగీ జటిల అకామ మన నగన అమంగల బేష ॥
అస స్వామీ ఏహి కహఁ మిలిహి పరీ హస్త అసి రేఖ ॥ 67 ॥
సుని ముని గిరా సత్య జియఁ జానీ। దుఖ దంపతిహి ఉమా హరషానీ ॥
నారదహుఁ యహ భేదు న జానా। దసా ఏక సముఝబ బిలగానా ॥
సకల సఖీం గిరిజా గిరి మైనా। పులక సరీర భరే జల నైనా ॥
హోఇ న మృషా దేవరిషి భాషా। ఉమా సో బచను హృదయఁ ధరి రాఖా ॥
ఉపజేఉ సివ పద కమల సనేహూ। మిలన కఠిన మన భా సందేహూ ॥
జాని కుఅవసరు ప్రీతి దురాఈ। సఖీ ఉఛఁగ బైఠీ పుని జాఈ ॥
ఝూఠి న హోఇ దేవరిషి బానీ। సోచహి దంపతి సఖీం సయానీ ॥
ఉర ధరి ధీర కహి గిరిర్AU। కహహు నాథ కా కరిఅ ఉప్AU ॥
దో. కహ మునీస హిమవంత సును జో బిధి లిఖా లిలార।
దేవ దనుజ నర నాగ ముని కౌ న మేటనిహార ॥ 68 ॥
తదపి ఏక మైం కహుఁ ఉపాఈ। హోఇ కరై జౌం దైఉ సహాఈ ॥
జస బరు మైం బరనేఉఁ తుమ్హ పాహీం। మిలహి ఉమహి తస సంసయ నాహీమ్ ॥
జే జే బర కే దోష బఖానే। తే సబ సివ పహి మైం అనుమానే ॥
జౌం బిబాహు సంకర సన హోఈ। దోషు గున సమ కహ సబు కోఈ ॥
జౌం అహి సేజ సయన హరి కరహీం। బుధ కఛు తిన్హ కర దోషు న ధరహీమ్ ॥
భాను కృసాను సర్బ రస ఖాహీం। తిన్హ కహఁ మంద కహత కౌ నాహీమ్ ॥
సుభ అరు అసుభ సలిల సబ బహీ। సురసరి కౌ అపునీత న కహీ ॥
సమరథ కహుఁ నహిం దోషు గోసాఈ। రబి పావక సురసరి కీ నాఈ ॥
దో. జౌం అస హిసిషా కరహిం నర జడ఼ఇ బిబేక అభిమాన।
పరహిం కలప భరి నరక మహుఁ జీవ కి ఈస సమాన ॥ 69 ॥
సురసరి జల కృత బారుని జానా। కబహుఁ న సంత కరహిం తేహి పానా ॥
సురసరి మిలేం సో పావన జైసేం। ఈస అనీసహి అంతరు తైసేమ్ ॥
సంభు సహజ సమరథ భగవానా। ఏహి బిబాహఁ సబ బిధి కల్యానా ॥
దురారాధ్య పై అహహిం మహేసూ। ఆసుతోష పుని కిఏఁ కలేసూ ॥
జౌం తపు కరై కుమారి తుమ్హారీ। భావిఉ మేటి సకహిం త్రిపురారీ ॥
జద్యపి బర అనేక జగ మాహీం। ఏహి కహఁ సివ తజి దూసర నాహీమ్ ॥
బర దాయక ప్రనతారతి భంజన। కృపాసింధు సేవక మన రంజన ॥
ఇచ్ఛిత ఫల బిను సివ అవరాధే। లహిఅ న కోటి జోగ జప సాధేమ్ ॥
దో. అస కహి నారద సుమిరి హరి గిరిజహి దీన్హి అసీస।
హోఇహి యహ కల్యాన అబ సంసయ తజహు గిరీస ॥ 70 ॥
కహి అస బ్రహ్మభవన ముని గయూ। ఆగిల చరిత సునహు జస భయూ ॥
పతిహి ఏకాంత పాఇ కహ మైనా। నాథ న మైం సముఝే ముని బైనా ॥
జౌం ఘరు బరు కులు హోఇ అనూపా। కరిఅ బిబాహు సుతా అనురుపా ॥
న త కన్యా బరు రహు కుఆరీ। కంత ఉమా మమ ప్రానపిఆరీ ॥
జౌం న మిలహి బరు గిరిజహి జోగూ। గిరి జడ఼ సహజ కహిహి సబు లోగూ ॥
సోఇ బిచారి పతి కరేహు బిబాహూ। జేహిం న బహోరి హోఇ ఉర దాహూ ॥
అస కహి పరి చరన ధరి సీసా। బోలే సహిత సనేహ గిరీసా ॥
బరు పావక ప్రగటై ససి మాహీం। నారద బచను అన్యథా నాహీమ్ ॥
దో. ప్రియా సోచు పరిహరహు సబు సుమిరహు శ్రీభగవాన।
పారబతిహి నిరమయు జేహిం సోఇ కరిహి కల్యాన ॥ 71 ॥
అబ జౌ తుమ్హహి సుతా పర నేహూ। తౌ అస జాఇ సిఖావన దేహూ ॥
కరై సో తపు జేహిం మిలహిం మహేసూ। ఆన ఉపాయఁ న మిటహి కలేసూ ॥
నారద బచన సగర్భ సహేతూ। సుందర సబ గున నిధి బృషకేతూ ॥
అస బిచారి తుమ్హ తజహు అసంకా। సబహి భాఁతి సంకరు అకలంకా ॥
సుని పతి బచన హరషి మన మాహీం। గీ తురత ఉఠి గిరిజా పాహీమ్ ॥
ఉమహి బిలోకి నయన భరే బారీ। సహిత సనేహ గోద బైఠారీ ॥
బారహిం బార లేతి ఉర లాఈ। గదగద కంఠ న కఛు కహి జాఈ ॥
జగత మాతు సర్బగ్య భవానీ। మాతు సుఖద బోలీం మృదు బానీ ॥
దో. సునహి మాతు మైం దీఖ అస సపన సునావుఁ తోహి।
సుందర గౌర సుబిప్రబర అస ఉపదేసేఉ మోహి ॥ 72 ॥
కరహి జాఇ తపు సైలకుమారీ। నారద కహా సో సత్య బిచారీ ॥
మాతు పితహి పుని యహ మత భావా। తపు సుఖప్రద దుఖ దోష నసావా ॥
తపబల రచి ప్రపంచ బిధాతా। తపబల బిష్ను సకల జగ త్రాతా ॥
తపబల సంభు కరహిం సంఘారా। తపబల సేషు ధరి మహిభారా ॥
తప అధార సబ సృష్టి భవానీ। కరహి జాఇ తపు అస జియఁ జానీ ॥
సునత బచన బిసమిత మహతారీ। సపన సునాయు గిరిహి హఁకారీ ॥
మాతు పితుహి బహుబిధి సముఝాఈ। చలీం ఉమా తప హిత హరషాఈ ॥
ప్రియ పరివార పితా అరు మాతా। భే బికల ముఖ ఆవ న బాతా ॥
దో. బేదసిరా ముని ఆఇ తబ సబహి కహా సముఝాఇ ॥
పారబతీ మహిమా సునత రహే ప్రబోధహి పాఇ ॥ 73 ॥
ఉర ధరి ఉమా ప్రానపతి చరనా। జాఇ బిపిన లాగీం తపు కరనా ॥
అతి సుకుమార న తను తప జోగూ। పతి పద సుమిరి తజేఉ సబు భోగూ ॥
నిత నవ చరన ఉపజ అనురాగా। బిసరీ దేహ తపహిం మను లాగా ॥
సంబత సహస మూల ఫల ఖాఏ। సాగు ఖాఇ సత బరష గవాఁఏ ॥
కఛు దిన భోజను బారి బతాసా। కిఏ కఠిన కఛు దిన ఉపబాసా ॥
బేల పాతీ మహి పరి సుఖాఈ। తీని సహస సంబత సోఈ ఖాఈ ॥
పుని పరిహరే సుఖానేఉ పరనా। ఉమహి నామ తబ భయు అపరనా ॥
దేఖి ఉమహి తప ఖీన సరీరా। బ్రహ్మగిరా భై గగన గభీరా ॥
దో. భయు మనోరథ సుఫల తవ సును గిరిజాకుమారి।
పరిహరు దుసహ కలేస సబ అబ మిలిహహిం త్రిపురారి ॥ 74 ॥
అస తపు కాహుఁ న కీన్హ భవానీ। భు అనేక ధీర ముని గ్యానీ ॥
అబ ఉర ధరహు బ్రహ్మ బర బానీ। సత్య సదా సంతత సుచి జానీ ॥
ఆవై పితా బోలావన జబహీం। హఠ పరిహరి ఘర జాఏహు తబహీమ్ ॥
మిలహిం తుమ్హహి జబ సప్త రిషీసా। జానేహు తబ ప్రమాన బాగీసా ॥
సునత గిరా బిధి గగన బఖానీ। పులక గాత గిరిజా హరషానీ ॥
ఉమా చరిత సుందర మైం గావా। సునహు సంభు కర చరిత సుహావా ॥
జబ తేం సతీ జాఇ తను త్యాగా। తబ సేం సివ మన భయు బిరాగా ॥
జపహిం సదా రఘునాయక నామా। జహఁ తహఁ సునహిం రామ గున గ్రామా ॥
దో. చిదానంద సుఖధామ సివ బిగత మోహ మద కామ।
బిచరహిం మహి ధరి హృదయఁ హరి సకల లోక అభిరామ ॥ 75 ॥
కతహుఁ మునిన్హ ఉపదేసహిం గ్యానా। కతహుఁ రామ గున కరహిం బఖానా ॥
జదపి అకామ తదపి భగవానా। భగత బిరహ దుఖ దుఖిత సుజానా ॥
ఏహి బిధి గయు కాలు బహు బీతీ। నిత నై హోఇ రామ పద ప్రీతీ ॥
నైము ప్రేము సంకర కర దేఖా। అబిచల హృదయఁ భగతి కై రేఖా ॥
ప్రగటై రాము కృతగ్య కృపాలా। రూప సీల నిధి తేజ బిసాలా ॥
బహు ప్రకార సంకరహి సరాహా। తుమ్హ బిను అస బ్రతు కో నిరబాహా ॥
బహుబిధి రామ సివహి సముఝావా। పారబతీ కర జన్ము సునావా ॥
అతి పునీత గిరిజా కై కరనీ। బిస్తర సహిత కృపానిధి బరనీ ॥
దో. అబ బినతీ మమ సునేహు సివ జౌం మో పర నిజ నేహు।
జాఇ బిబాహహు సైలజహి యహ మోహి మాగేం దేహు ॥ 76 ॥
కహ సివ జదపి ఉచిత అస నాహీం। నాథ బచన పుని మేటి న జాహీమ్ ॥
సిర ధరి ఆయసు కరిఅ తుమ్హారా। పరమ ధరము యహ నాథ హమారా ॥
మాతు పితా గుర ప్రభు కై బానీ। బినహిం బిచార కరిఅ సుభ జానీ ॥
తుమ్హ సబ భాఁతి పరమ హితకారీ। అగ్యా సిర పర నాథ తుమ్హారీ ॥
ప్రభు తోషేఉ సుని సంకర బచనా। భక్తి బిబేక ధర్మ జుత రచనా ॥
కహ ప్రభు హర తుమ్హార పన రహేఊ। అబ ఉర రాఖేహు జో హమ కహేఊ ॥
అంతరధాన భే అస భాషీ। సంకర సోఇ మూరతి ఉర రాఖీ ॥
తబహిం సప్తరిషి సివ పహిం ఆఏ। బోలే ప్రభు అతి బచన సుహాఏ ॥
దో. పారబతీ పహిం జాఇ తుమ్హ ప్రేమ పరిచ్ఛా లేహు।
గిరిహి ప్రేరి పఠేహు భవన దూరి కరేహు సందేహు ॥ 77 ॥
రిషిన్హ గౌరి దేఖీ తహఁ కైసీ। మూరతిమంత తపస్యా జైసీ ॥
బోలే ముని సును సైలకుమారీ। కరహు కవన కారన తపు భారీ ॥
కేహి అవరాధహు కా తుమ్హ చహహూ। హమ సన సత్య మరము కిన కహహూ ॥
కహత బచత మను అతి సకుచాఈ। హఁసిహహు సుని హమారి జడ఼తాఈ ॥
మను హఠ పరా న సుని సిఖావా। చహత బారి పర భీతి ఉఠావా ॥
నారద కహా సత్య సోఇ జానా। బిను పంఖన్హ హమ చహహిం ఉడ఼ఆనా ॥
దేఖహు ముని అబిబేకు హమారా। చాహిఅ సదా సివహి భరతారా ॥
దో. సునత బచన బిహసే రిషయ గిరిసంభవ తబ దేహ।
నారద కర ఉపదేసు సుని కహహు బసేఉ కిసు గేహ ॥ 78 ॥
దచ్ఛసుతన్హ ఉపదేసేన్హి జాఈ। తిన్హ ఫిరి భవను న దేఖా ఆఈ ॥
చిత్రకేతు కర ఘరు ఉన ఘాలా। కనకకసిపు కర పుని అస హాలా ॥
నారద సిఖ జే సునహిం నర నారీ। అవసి హోహిం తజి భవను భిఖారీ ॥
మన కపటీ తన సజ్జన చీన్హా। ఆపు సరిస సబహీ చహ కీన్హా ॥
తేహి కేం బచన మాని బిస్వాసా। తుమ్హ చాహహు పతి సహజ ఉదాసా ॥
నిర్గున నిలజ కుబేష కపాలీ। అకుల అగేహ దిగంబర బ్యాలీ ॥
కహహు కవన సుఖు అస బరు పాఏఁ। భల భూలిహు ఠగ కే బౌరాఏఁ ॥
పంచ కహేం సివఁ సతీ బిబాహీ। పుని అవడేరి మరాఏన్హి తాహీ ॥
దో. అబ సుఖ సోవత సోచు నహి భీఖ మాగి భవ ఖాహిం।
సహజ ఏకాకిన్హ కే భవన కబహుఁ కి నారి ఖటాహిమ్ ॥ 79 ॥
అజహూఁ మానహు కహా హమారా। హమ తుమ్హ కహుఁ బరు నీక బిచారా ॥
అతి సుందర సుచి సుఖద సుసీలా। గావహిం బేద జాసు జస లీలా ॥
దూషన రహిత సకల గున రాసీ। శ్రీపతి పుర బైకుంఠ నివాసీ ॥
అస బరు తుమ్హహి మిలాఉబ ఆనీ। సునత బిహసి కహ బచన భవానీ ॥
సత్య కహేహు గిరిభవ తను ఏహా। హఠ న ఛూట ఛూటై బరు దేహా ॥
కనకు పుని పషాన తేం హోఈ। జారేహుఁ సహజు న పరిహర సోఈ ॥
నారద బచన న మైం పరిహరూఁ। బసు భవను ఉజరు నహిం డరూఁ ॥
గుర కేం బచన ప్రతీతి న జేహీ। సపనేహుఁ సుగమ న సుఖ సిధి తేహీ ॥
దో. మహాదేవ అవగున భవన బిష్ను సకల గున ధామ।
జేహి కర మను రమ జాహి సన తేహి తేహీ సన కామ ॥ 80 ॥
జౌం తుమ్హ మిలతేహు ప్రథమ మునీసా। సునతిఉఁ సిఖ తుమ్హారి ధరి సీసా ॥
అబ మైం జన్ము సంభు హిత హారా। కో గున దూషన కరై బిచారా ॥
జౌం తుమ్హరే హఠ హృదయఁ బిసేషీ। రహి న జాఇ బిను కిఏఁ బరేషీ ॥
తౌ కౌతుకిఅన్హ ఆలసు నాహీం। బర కన్యా అనేక జగ మాహీమ్ ॥
జన్మ కోటి లగి రగర హమారీ। బరుఁ సంభు న త రహుఁ కుఆరీ ॥
తజుఁ న నారద కర ఉపదేసూ। ఆపు కహహి సత బార మహేసూ ॥
మైం పా పరుఁ కహి జగదంబా। తుమ్హ గృహ గవనహు భయు బిలంబా ॥
దేఖి ప్రేము బోలే ముని గ్యానీ। జయ జయ జగదంబికే భవానీ ॥
దో. తుమ్హ మాయా భగవాన సివ సకల జగత పితు మాతు।
నాఇ చరన సిర ముని చలే పుని పుని హరషత గాతు ॥ 81 ॥
జాఇ మునిన్హ హిమవంతు పఠాఏ। కరి బినతీ గిరజహిం గృహ ల్యాఏ ॥
బహురి సప్తరిషి సివ పహిం జాఈ। కథా ఉమా కై సకల సునాఈ ॥
భే మగన సివ సునత సనేహా। హరషి సప్తరిషి గవనే గేహా ॥
మను థిర కరి తబ సంభు సుజానా। లగే కరన రఘునాయక ధ్యానా ॥
తారకు అసుర భయు తేహి కాలా। భుజ ప్రతాప బల తేజ బిసాలా ॥
తేంహి సబ లోక లోకపతి జీతే। భే దేవ సుఖ సంపతి రీతే ॥
అజర అమర సో జీతి న జాఈ। హారే సుర కరి బిబిధ లరాఈ ॥
తబ బిరంచి సన జాఇ పుకారే। దేఖే బిధి సబ దేవ దుఖారే ॥
దో. సబ సన కహా బుఝాఇ బిధి దనుజ నిధన తబ హోఇ।
సంభు సుక్ర సంభూత సుత ఏహి జీతి రన సోఇ ॥ 82 ॥
మోర కహా సుని కరహు ఉపాఈ। హోఇహి ఈస్వర కరిహి సహాఈ ॥
సతీం జో తజీ దచ్ఛ మఖ దేహా। జనమీ జాఇ హిమాచల గేహా ॥
తేహిం తపు కీన్హ సంభు పతి లాగీ। సివ సమాధి బైఠే సబు త్యాగీ ॥
జదపి అహి అసమంజస భారీ। తదపి బాత ఏక సునహు హమారీ ॥
పఠవహు కాము జాఇ సివ పాహీం। కరై ఛోభు సంకర మన మాహీమ్ ॥
తబ హమ జాఇ సివహి సిర నాఈ। కరవాఉబ బిబాహు బరిఆఈ ॥
ఏహి బిధి భలేహి దేవహిత హోఈ। మర అతి నీక కహి సబు కోఈ ॥
అస్తుతి సురన్హ కీన్హి అతి హేతూ। ప్రగటేఉ బిషమబాన ఝషకేతూ ॥
దో. సురన్హ కహీం నిజ బిపతి సబ సుని మన కీన్హ బిచార।
సంభు బిరోధ న కుసల మోహి బిహసి కహేఉ అస మార ॥ 83 ॥
తదపి కరబ మైం కాజు తుమ్హారా। శ్రుతి కహ పరమ ధరమ ఉపకారా ॥
పర హిత లాగి తజి జో దేహీ। సంతత సంత ప్రసంసహిం తేహీ ॥
అస కహి చలేఉ సబహి సిరు నాఈ। సుమన ధనుష కర సహిత సహాఈ ॥
చలత మార అస హృదయఁ బిచారా। సివ బిరోధ ధ్రువ మరను హమారా ॥
తబ ఆపన ప్రభాఉ బిస్తారా। నిజ బస కీన్హ సకల సంసారా ॥
కోపేఉ జబహి బారిచరకేతూ। ఛన మహుఁ మిటే సకల శ్రుతి సేతూ ॥
బ్రహ్మచర్జ బ్రత సంజమ నానా। ధీరజ ధరమ గ్యాన బిగ్యానా ॥
సదాచార జప జోగ బిరాగా। సభయ బిబేక కటకు సబ భాగా ॥
ఛం. భాగేఉ బిబేక సహాయ సహిత సో సుభట సంజుగ మహి మురే।
సదగ్రంథ పర్బత కందరన్హి మహుఁ జాఇ తేహి అవసర దురే ॥
హోనిహార కా కరతార కో రఖవార జగ ఖరభరు పరా।
దుఇ మాథ కేహి రతినాథ జేహి కహుఁ కోఽపి కర ధను సరు ధరా ॥
దో. జే సజీవ జగ అచర చర నారి పురుష అస నామ।
తే నిజ నిజ మరజాద తజి భే సకల బస కామ ॥ 84 ॥
సబ కే హృదయఁ మదన అభిలాషా। లతా నిహారి నవహిం తరు సాఖా ॥
నదీం ఉమగి అంబుధి కహుఁ ధాఈ। సంగమ కరహిం తలావ తలాఈ ॥
జహఁ అసి దసా జడ఼న్హ కై బరనీ। కో కహి సకి సచేతన కరనీ ॥
పసు పచ్ఛీ నభ జల థలచారీ। భే కామబస సమయ బిసారీ ॥
మదన అంధ బ్యాకుల సబ లోకా। నిసి దిను నహిం అవలోకహిం కోకా ॥
దేవ దనుజ నర కింనర బ్యాలా। ప్రేత పిసాచ భూత బేతాలా ॥
ఇన్హ కై దసా న కహేఉఁ బఖానీ। సదా కామ కే చేరే జానీ ॥
సిద్ధ బిరక్త మహాముని జోగీ। తేపి కామబస భే బియోగీ ॥
ఛం. భే కామబస జోగీస తాపస పావఁరన్హి కీ కో కహై।
దేఖహిం చరాచర నారిమయ జే బ్రహ్మమయ దేఖత రహే ॥
అబలా బిలోకహిం పురుషమయ జగు పురుష సబ అబలామయం।
దుఇ దండ భరి బ్రహ్మాండ భీతర కామకృత కౌతుక అయమ్ ॥
సో. ధరీ న కాహూఁ ధిర సబకే మన మనసిజ హరే।
జే రాఖే రఘుబీర తే ఉబరే తేహి కాల మహుఁ ॥ 85 ॥
ఉభయ ఘరీ అస కౌతుక భయూ। జౌ లగి కాము సంభు పహిం గయూ ॥
సివహి బిలోకి ససంకేఉ మారూ। భయు జథాథితి సబు సంసారూ ॥
భే తురత సబ జీవ సుఖారే। జిమి మద ఉతరి గేఁ మతవారే ॥
రుద్రహి దేఖి మదన భయ మానా। దురాధరష దుర్గమ భగవానా ॥
ఫిరత లాజ కఛు కరి నహిం జాఈ। మరను ఠాని మన రచేసి ఉపాఈ ॥
ప్రగటేసి తురత రుచిర రితురాజా। కుసుమిత నవ తరు రాజి బిరాజా ॥
బన ఉపబన బాపికా తడ఼ఆగా। పరమ సుభగ సబ దిసా బిభాగా ॥
జహఁ తహఁ జను ఉమగత అనురాగా। దేఖి ముఏహుఁ మన మనసిజ జాగా ॥
ఛం. జాగి మనోభవ ముఏహుఁ మన బన సుభగతా న పరై కహీ।
సీతల సుగంధ సుమంద మారుత మదన అనల సఖా సహీ ॥
బికసే సరన్హి బహు కంజ గుంజత పుంజ మంజుల మధుకరా।
కలహంస పిక సుక సరస రవ కరి గాన నాచహిం అపఛరా ॥
దో. సకల కలా కరి కోటి బిధి హారేఉ సేన సమేత।
చలీ న అచల సమాధి సివ కోపేఉ హృదయనికేత ॥ 86 ॥
దేఖి రసాల బిటప బర సాఖా। తేహి పర చఢ఼ఏఉ మదను మన మాఖా ॥
సుమన చాప నిజ సర సంధానే। అతి రిస తాకి శ్రవన లగి తానే ॥
ఛాడ఼ఏ బిషమ బిసిఖ ఉర లాగే। ఛుటి సమాధి సంభు తబ జాగే ॥
భయు ఈస మన ఛోభు బిసేషీ। నయన ఉఘారి సకల దిసి దేఖీ ॥
సౌరభ పల్లవ మదను బిలోకా। భయు కోపు కంపేఉ త్రైలోకా ॥
తబ సివఁ తీసర నయన ఉఘారా। చితవత కాము భయు జరి ఛారా ॥
హాహాకార భయు జగ భారీ। డరపే సుర భే అసుర సుఖారీ ॥
సముఝి కామసుఖు సోచహిం భోగీ। భే అకంటక సాధక జోగీ ॥
ఛం. జోగి అకంటక భే పతి గతి సునత రతి మురుఛిత భీ।
రోదతి బదతి బహు భాఁతి కరునా కరతి సంకర పహిం గీ।
అతి ప్రేమ కరి బినతీ బిబిధ బిధి జోరి కర సన్ముఖ రహీ।
ప్రభు ఆసుతోష కృపాల సివ అబలా నిరఖి బోలే సహీ ॥
దో. అబ తేం రతి తవ నాథ కర హోఇహి నాము అనంగు।
బిను బపు బ్యాపిహి సబహి పుని సును నిజ మిలన ప్రసంగు ॥ 87 ॥
జబ జదుబంస కృష్న అవతారా। హోఇహి హరన మహా మహిభారా ॥
కృష్న తనయ హోఇహి పతి తోరా। బచను అన్యథా హోఇ న మోరా ॥
రతి గవనీ సుని సంకర బానీ। కథా అపర అబ కహుఁ బఖానీ ॥
దేవన్హ సమాచార సబ పాఏ। బ్రహ్మాదిక బైకుంఠ సిధాఏ ॥
సబ సుర బిష్ను బిరంచి సమేతా। గే జహాఁ సివ కృపానికేతా ॥
పృథక పృథక తిన్హ కీన్హి ప్రసంసా। భే ప్రసన్న చంద్ర అవతంసా ॥
బోలే కృపాసింధు బృషకేతూ। కహహు అమర ఆఏ కేహి హేతూ ॥
కహ బిధి తుమ్హ ప్రభు అంతరజామీ। తదపి భగతి బస బినవుఁ స్వామీ ॥
దో. సకల సురన్హ కే హృదయఁ అస సంకర పరమ ఉఛాహు।
నిజ నయనన్హి దేఖా చహహిం నాథ తుమ్హార బిబాహు ॥ 88 ॥
యహ ఉత్సవ దేఖిఅ భరి లోచన। సోఇ కఛు కరహు మదన మద మోచన।
కాము జారి రతి కహుఁ బరు దీన్హా। కృపాసింధు యహ అతి భల కీన్హా ॥
సాసతి కరి పుని కరహిం పస్AU। నాథ ప్రభున్హ కర సహజ సుభ్AU ॥
పారబతీం తపు కీన్హ అపారా। కరహు తాసు అబ అంగీకారా ॥
సుని బిధి బినయ సముఝి ప్రభు బానీ। ఐసేఇ హౌ కహా సుఖు మానీ ॥
తబ దేవన్హ దుందుభీం బజాఈం। బరషి సుమన జయ జయ సుర సాఈ ॥
అవసరు జాని సప్తరిషి ఆఏ। తురతహిం బిధి గిరిభవన పఠాఏ ॥
ప్రథమ గే జహఁ రహీ భవానీ। బోలే మధుర బచన ఛల సానీ ॥
దో. కహా హమార న సునేహు తబ నారద కేం ఉపదేస।
అబ భా ఝూఠ తుమ్హార పన జారేఉ కాము మహేస ॥ 89 ॥
మాసపారాయణ,తీసరా విశ్రామ
సుని బోలీం ముసకాఇ భవానీ। ఉచిత కహేహు మునిబర బిగ్యానీ ॥
తుమ్హరేం జాన కాము అబ జారా। అబ లగి సంభు రహే సబికారా ॥
హమరేం జాన సదా సివ జోగీ। అజ అనవద్య అకామ అభోగీ ॥
జౌం మైం సివ సేయే అస జానీ। ప్రీతి సమేత కర్మ మన బానీ ॥
తౌ హమార పన సునహు మునీసా। కరిహహిం సత్య కృపానిధి ఈసా ॥
తుమ్హ జో కహా హర జారేఉ మారా। సోఇ అతి బడ఼ అబిబేకు తుమ్హారా ॥
తాత అనల కర సహజ సుభ్AU। హిమ తేహి నికట జాఇ నహిం క్AU ॥
గేఁ సమీప సో అవసి నసాఈ। అసి మన్మథ మహేస కీ నాఈ ॥
దో. హియఁ హరషే ముని బచన సుని దేఖి ప్రీతి బిస్వాస ॥
చలే భవానిహి నాఇ సిర గే హిమాచల పాస ॥ 90 ॥
సబు ప్రసంగు గిరిపతిహి సునావా। మదన దహన సుని అతి దుఖు పావా ॥
బహురి కహేఉ రతి కర బరదానా। సుని హిమవంత బహుత సుఖు మానా ॥
హృదయఁ బిచారి సంభు ప్రభుతాఈ। సాదర మునిబర లిఏ బోలాఈ ॥
సుదిను సునఖతు సుఘరీ సోచాఈ। బేగి బేదబిధి లగన ధరాఈ ॥
పత్రీ సప్తరిషిన్హ సోఇ దీన్హీ। గహి పద బినయ హిమాచల కీన్హీ ॥
జాఇ బిధిహి దీన్హి సో పాతీ। బాచత ప్రీతి న హృదయఁ సమాతీ ॥
లగన బాచి అజ సబహి సునాఈ। హరషే ముని సబ సుర సముదాఈ ॥
సుమన బృష్టి నభ బాజన బాజే। మంగల కలస దసహుఁ దిసి సాజే ॥
దో. లగే సఁవారన సకల సుర బాహన బిబిధ బిమాన।
హోహి సగున మంగల సుభద కరహిం అపఛరా గాన ॥ 91 ॥
సివహి సంభు గన కరహిం సింగారా। జటా ముకుట అహి మౌరు సఁవారా ॥
కుండల కంకన పహిరే బ్యాలా। తన బిభూతి పట కేహరి ఛాలా ॥
ససి లలాట సుందర సిర గంగా। నయన తీని ఉపబీత భుజంగా ॥
గరల కంఠ ఉర నర సిర మాలా। అసివ బేష సివధామ కృపాలా ॥
కర త్రిసూల అరు డమరు బిరాజా। చలే బసహఁ చఢ఼ఇ బాజహిం బాజా ॥
దేఖి సివహి సురత్రియ ముసుకాహీం। బర లాయక దులహిని జగ నాహీమ్ ॥
బిష్ను బిరంచి ఆది సురబ్రాతా। చఢ఼ఇ చఢ఼ఇ బాహన చలే బరాతా ॥
సుర సమాజ సబ భాఁతి అనూపా। నహిం బరాత దూలహ అనురూపా ॥
దో. బిష్ను కహా అస బిహసి తబ బోలి సకల దిసిరాజ।
బిలగ బిలగ హోఇ చలహు సబ నిజ నిజ సహిత సమాజ ॥ 92 ॥
బర అనుహారి బరాత న భాఈ। హఁసీ కరైహహు పర పుర జాఈ ॥
బిష్ను బచన సుని సుర ముసకానే। నిజ నిజ సేన సహిత బిలగానే ॥
మనహీం మన మహేసు ముసుకాహీం। హరి కే బింగ్య బచన నహిం జాహీమ్ ॥
అతి ప్రియ బచన సునత ప్రియ కేరే। భృంగిహి ప్రేరి సకల గన టేరే ॥
సివ అనుసాసన సుని సబ ఆఏ। ప్రభు పద జలజ సీస తిన్హ నాఏ ॥
నానా బాహన నానా బేషా। బిహసే సివ సమాజ నిజ దేఖా ॥
కౌ ముఖహీన బిపుల ముఖ కాహూ। బిను పద కర కౌ బహు పద బాహూ ॥
బిపుల నయన కౌ నయన బిహీనా। రిష్టపుష్ట కౌ అతి తనఖీనా ॥
ఛం. తన ఖీన కౌ అతి పీన పావన కౌ అపావన గతి ధరేం।
భూషన కరాల కపాల కర సబ సద్య సోనిత తన భరేమ్ ॥
ఖర స్వాన సుఅర సృకాల ముఖ గన బేష అగనిత కో గనై।
బహు జినస ప్రేత పిసాచ జోగి జమాత బరనత నహిం బనై ॥
సో. నాచహిం గావహిం గీత పరమ తరంగీ భూత సబ।
దేఖత అతి బిపరీత బోలహిం బచన బిచిత్ర బిధి ॥ 93 ॥
జస దూలహు తసి బనీ బరాతా। కౌతుక బిబిధ హోహిం మగ జాతా ॥
ఇహాఁ హిమాచల రచేఉ బితానా। అతి బిచిత్ర నహిం జాఇ బఖానా ॥
సైల సకల జహఁ లగి జగ మాహీం। లఘు బిసాల నహిం బరని సిరాహీమ్ ॥
బన సాగర సబ నదీం తలావా। హిమగిరి సబ కహుఁ నేవత పఠావా ॥
కామరూప సుందర తన ధారీ। సహిత సమాజ సహిత బర నారీ ॥
గే సకల తుహినాచల గేహా। గావహిం మంగల సహిత సనేహా ॥
ప్రథమహిం గిరి బహు గృహ సఁవరాఏ। జథాజోగు తహఁ తహఁ సబ ఛాఏ ॥
పుర సోభా అవలోకి సుహాఈ। లాగి లఘు బిరంచి నిపునాఈ ॥
ఛం. లఘు లాగ బిధి కీ నిపునతా అవలోకి పుర సోభా సహీ।
బన బాగ కూప తడ఼ఆగ సరితా సుభగ సబ సక కో కహీ ॥
మంగల బిపుల తోరన పతాకా కేతు గృహ గృహ సోహహీమ్ ॥
బనితా పురుష సుందర చతుర ఛబి దేఖి ముని మన మోహహీమ్ ॥
దో. జగదంబా జహఁ అవతరీ సో పురు బరని కి జాఇ।
రిద్ధి సిద్ధి సంపత్తి సుఖ నిత నూతన అధికాఇ ॥ 94 ॥
నగర నికట బరాత సుని ఆఈ। పుర ఖరభరు సోభా అధికాఈ ॥
కరి బనావ సజి బాహన నానా। చలే లేన సాదర అగవానా ॥
హియఁ హరషే సుర సేన నిహారీ। హరిహి దేఖి అతి భే సుఖారీ ॥
సివ సమాజ జబ దేఖన లాగే। బిడరి చలే బాహన సబ భాగే ॥
ధరి ధీరజు తహఁ రహే సయానే। బాలక సబ లై జీవ పరానే ॥
గేఁ భవన పూఛహిం పితు మాతా। కహహిం బచన భయ కంపిత గాతా ॥
కహిఅ కాహ కహి జాఇ న బాతా। జమ కర ధార కిధౌం బరిఆతా ॥
బరు బౌరాహ బసహఁ అసవారా। బ్యాల కపాల బిభూషన ఛారా ॥
ఛం. తన ఛార బ్యాల కపాల భూషన నగన జటిల భయంకరా।
సఁగ భూత ప్రేత పిసాచ జోగిని బికట ముఖ రజనీచరా ॥
జో జిఅత రహిహి బరాత దేఖత పున్య బడ఼ తేహి కర సహీ।
దేఖిహి సో ఉమా బిబాహు ఘర ఘర బాత అసి లరికన్హ కహీ ॥
దో. సముఝి మహేస సమాజ సబ జనని జనక ముసుకాహిం।
బాల బుఝాఏ బిబిధ బిధి నిడర హోహు డరు నాహిమ్ ॥ 95 ॥
లై అగవాన బరాతహి ఆఏ। దిఏ సబహి జనవాస సుహాఏ ॥
మైనాఁ సుభ ఆరతీ సఁవారీ। సంగ సుమంగల గావహిం నారీ ॥
కంచన థార సోహ బర పానీ। పరిఛన చలీ హరహి హరషానీ ॥
బికట బేష రుద్రహి జబ దేఖా। అబలన్హ ఉర భయ భయు బిసేషా ॥
భాగి భవన పైఠీం అతి త్రాసా। గే మహేసు జహాఁ జనవాసా ॥
మైనా హృదయఁ భయు దుఖు భారీ। లీన్హీ బోలి గిరీసకుమారీ ॥
అధిక సనేహఁ గోద బైఠారీ। స్యామ సరోజ నయన భరే బారీ ॥
జేహిం బిధి తుమ్హహి రూపు అస దీన్హా। తేహిం జడ఼ బరు బాఉర కస కీన్హా ॥
ఛం. కస కీన్హ బరు బౌరాహ బిధి జేహిం తుమ్హహి సుందరతా దీ।
జో ఫలు చహిఅ సురతరుహిం సో బరబస బబూరహిం లాగీ ॥
తుమ్హ సహిత గిరి తేం గిరౌం పావక జరౌం జలనిధి మహుఁ పరౌమ్ ॥
ఘరు జాఉ అపజసు హౌ జగ జీవత బిబాహు న హౌం కరౌమ్ ॥
దో. భీ బికల అబలా సకల దుఖిత దేఖి గిరినారి।
కరి బిలాపు రోదతి బదతి సుతా సనేహు సఁభారి ॥ 96 ॥
నారద కర మైం కాహ బిగారా। భవను మోర జిన్హ బసత ఉజారా ॥
అస ఉపదేసు ఉమహి జిన్హ దీన్హా। బౌరే బరహి లగి తపు కీన్హా ॥
సాచేహుఁ ఉన్హ కే మోహ న మాయా। ఉదాసీన ధను ధాము న జాయా ॥
పర ఘర ఘాలక లాజ న భీరా। బాఝఁ కి జాన ప్రసవ కైం పీరా ॥
జననిహి బికల బిలోకి భవానీ। బోలీ జుత బిబేక మృదు బానీ ॥
అస బిచారి సోచహి మతి మాతా। సో న టరి జో రచి బిధాతా ॥
కరమ లిఖా జౌ బాఉర నాహూ। తౌ కత దోసు లగాఇఅ కాహూ ॥
తుమ్హ సన మిటహిం కి బిధి కే అంకా। మాతు బ్యర్థ జని లేహు కలంకా ॥
ఛం. జని లేహు మాతు కలంకు కరునా పరిహరహు అవసర నహీం।
దుఖు సుఖు జో లిఖా లిలార హమరేం జాబ జహఁ పాఉబ తహీమ్ ॥
సుని ఉమా బచన బినీత కోమల సకల అబలా సోచహీమ్ ॥
బహు భాఁతి బిధిహి లగాఇ దూషన నయన బారి బిమోచహీమ్ ॥
దో. తేహి అవసర నారద సహిత అరు రిషి సప్త సమేత।
సమాచార సుని తుహినగిరి గవనే తురత నికేత ॥ 97 ॥
తబ నారద సబహి సముఝావా। పూరుబ కథాప్రసంగు సునావా ॥
మయనా సత్య సునహు మమ బానీ। జగదంబా తవ సుతా భవానీ ॥
అజా అనాది సక్తి అబినాసిని। సదా సంభు అరధంగ నివాసిని ॥
జగ సంభవ పాలన లయ కారిని। నిజ ఇచ్ఛా లీలా బపు ధారిని ॥
జనమీం ప్రథమ దచ్ఛ గృహ జాఈ। నాము సతీ సుందర తను పాఈ ॥
తహఁహుఁ సతీ సంకరహి బిబాహీం। కథా ప్రసిద్ధ సకల జగ మాహీమ్ ॥
ఏక బార ఆవత సివ సంగా। దేఖేఉ రఘుకుల కమల పతంగా ॥
భయు మోహు సివ కహా న కీన్హా। భ్రమ బస బేషు సీయ కర లీన్హా ॥
ఛం. సియ బేషు సతీ జో కీన్హ తేహి అపరాధ సంకర పరిహరీం।
హర బిరహఁ జాఇ బహోరి పితు కేం జగ్య జోగానల జరీమ్ ॥
అబ జనమి తుమ్హరే భవన నిజ పతి లాగి దారున తపు కియా।
అస జాని సంసయ తజహు గిరిజా సర్బదా సంకర ప్రియా ॥
దో. సుని నారద కే బచన తబ సబ కర మిటా బిషాద।
ఛన మహుఁ బ్యాపేఉ సకల పుర ఘర ఘర యహ సంబాద ॥ 98 ॥
తబ మయనా హిమవంతు అనందే। పుని పుని పారబతీ పద బందే ॥
నారి పురుష సిసు జుబా సయానే। నగర లోగ సబ అతి హరషానే ॥
లగే హోన పుర మంగలగానా। సజే సబహి హాటక ఘట నానా ॥
భాఁతి అనేక భీ జేవరానా। సూపసాస్త్ర జస కఛు బ్యవహారా ॥
సో జేవనార కి జాఇ బఖానీ। బసహిం భవన జేహిం మాతు భవానీ ॥
సాదర బోలే సకల బరాతీ। బిష్ను బిరంచి దేవ సబ జాతీ ॥
బిబిధి పాఁతి బైఠీ జేవనారా। లాగే పరుసన నిపున సుఆరా ॥
నారిబృంద సుర జేవఁత జానీ। లగీం దేన గారీం మృదు బానీ ॥
ఛం. గారీం మధుర స్వర దేహిం సుందరి బింగ్య బచన సునావహీం।
భోజను కరహిం సుర అతి బిలంబు బినోదు సుని సచు పావహీమ్ ॥
జేవఁత జో బఢ఼యో అనందు సో ముఖ కోటిహూఁ న పరై కహ్యో।
అచవాఁఇ దీన్హే పాన గవనే బాస జహఁ జాకో రహ్యో ॥
దో. బహురి మునిన్హ హిమవంత కహుఁ లగన సునాఈ ఆఇ।
సమయ బిలోకి బిబాహ కర పఠే దేవ బోలాఇ ॥ 99 ॥
బోలి సకల సుర సాదర లీన్హే। సబహి జథోచిత ఆసన దీన్హే ॥
బేదీ బేద బిధాన సఁవారీ। సుభగ సుమంగల గావహిం నారీ ॥
సింఘాసను అతి దిబ్య సుహావా। జాఇ న బరని బిరంచి బనావా ॥
బైఠే సివ బిప్రన్హ సిరు నాఈ। హృదయఁ సుమిరి నిజ ప్రభు రఘురాఈ ॥
బహురి మునీసన్హ ఉమా బోలాఈ। కరి సింగారు సఖీం లై ఆఈ ॥
దేఖత రూపు సకల సుర మోహే। బరనై ఛబి అస జగ కబి కో హై ॥
జగదంబికా జాని భవ భామా। సురన్హ మనహిం మన కీన్హ ప్రనామా ॥
సుందరతా మరజాద భవానీ। జాఇ న కోటిహుఁ బదన బఖానీ ॥
ఛం. కోటిహుఁ బదన నహిం బనై బరనత జగ జనని సోభా మహా।
సకుచహిం కహత శ్రుతి సేష సారద మందమతి తులసీ కహా ॥
ఛబిఖాని మాతు భవాని గవనీ మధ్య మండప సివ జహాఁ ॥
అవలోకి సకహిం న సకుచ పతి పద కమల మను మధుకరు తహాఁ ॥
దో. ముని అనుసాసన గనపతిహి పూజేఉ సంభు భవాని।
కౌ సుని సంసయ కరై జని సుర అనాది జియఁ జాని ॥ 100 ॥