తుమ్హ ప్రియ పాహునే బన పగు ధారే। సేవా జోగు న భాగ హమారే ॥
దేబ కాహ హమ తుమ్హహి గోసాఁఈ। ఈధను పాత కిరాత మితాఈ ॥
యహ హమారి అతి బడ఼ఇ సేవకాఈ। లేహి న బాసన బసన చోరాఈ ॥
హమ జడ఼ జీవ జీవ గన ఘాతీ। కుటిల కుచాలీ కుమతి కుజాతీ ॥
పాప కరత నిసి బాసర జాహీం। నహిం పట కటి నహి పేట అఘాహీమ్ ॥
సపోనేహుఁ ధరమ బుద్ధి కస క్AU। యహ రఘునందన దరస ప్రభ్AU ॥
జబ తేం ప్రభు పద పదుమ నిహారే। మిటే దుసహ దుఖ దోష హమారే ॥
బచన సునత పురజన అనురాగే। తిన్హ కే భాగ సరాహన లాగే ॥
ఛం. లాగే సరాహన భాగ సబ అనురాగ బచన సునావహీం।
బోలని మిలని సియ రామ చరన సనేహు లఖి సుఖు పావహీమ్ ॥
నర నారి నిదరహిం నేహు నిజ సుని కోల భిల్లని కీ గిరా।
తులసీ కృపా రఘుబంసమని కీ లోహ లై లౌకా తిరా ॥
సో. బిహరహిం బన చహు ఓర ప్రతిదిన ప్రముదిత లోగ సబ।
జల జ్యోం దాదుర మోర భే పీన పావస ప్రథమ ॥ 251 ॥
పుర జన నారి మగన అతి ప్రీతీ। బాసర జాహిం పలక సమ బీతీ ॥
సీయ సాసు ప్రతి బేష బనాఈ। సాదర కరి సరిస సేవకాఈ ॥
లఖా న మరము రామ బిను కాహూఁ। మాయా సబ సియ మాయా మాహూఁ ॥
సీయఁ సాసు సేవా బస కీన్హీం। తిన్హ లహి సుఖ సిఖ ఆసిష దీన్హీమ్ ॥
లఖి సియ సహిత సరల దౌ భాఈ। కుటిల రాని పఛితాని అఘాఈ ॥
అవని జమహి జాచతి కైకేఈ। మహి న బీచు బిధి మీచు న దేఈ ॥
లోకహుఁ బేద బిదిత కబి కహహీం। రామ బిముఖ థలు నరక న లహహీమ్ ॥
యహు సంసు సబ కే మన మాహీం। రామ గవను బిధి అవధ కి నాహీమ్ ॥
దో. నిసి న నీద నహిం భూఖ దిన భరతు బికల సుచి సోచ।
నీచ కీచ బిచ మగన జస మీనహి సలిల సఁకోచ ॥ 252 ॥
కీన్హీ మాతు మిస కాల కుచాలీ। ఈతి భీతి జస పాకత సాలీ ॥
కేహి బిధి హోఇ రామ అభిషేకూ। మోహి అవకలత ఉపాఉ న ఏకూ ॥
అవసి ఫిరహిం గుర ఆయసు మానీ। ముని పుని కహబ రామ రుచి జానీ ॥
మాతు కహేహుఁ బహురహిం రఘుర్AU। రామ జనని హఠ కరబి కి క్AU ॥
మోహి అనుచర కర కేతిక బాతా। తేహి మహఁ కుసము బామ బిధాతా ॥
జౌం హఠ కరుఁ త నిపట కుకరమూ। హరగిరి తేం గురు సేవక ధరమూ ॥
ఏకు జుగుతి న మన ఠహరానీ। సోచత భరతహి రైని బిహానీ ॥
ప్రాత నహాఇ ప్రభుహి సిర నాఈ। బైఠత పఠే రిషయఁ బోలాఈ ॥
దో. గుర పద కమల ప్రనాము కరి బైఠే ఆయసు పాఇ।
బిప్ర మహాజన సచివ సబ జురే సభాసద ఆఇ ॥ 253 ॥
బోలే మునిబరు సమయ సమానా। సునహు సభాసద భరత సుజానా ॥
ధరమ ధురీన భానుకుల భానూ। రాజా రాము స్వబస భగవానూ ॥
సత్యసంధ పాలక శ్రుతి సేతూ। రామ జనము జగ మంగల హేతూ ॥
గుర పితు మాతు బచన అనుసారీ। ఖల దలు దలన దేవ హితకారీ ॥
నీతి ప్రీతి పరమారథ స్వారథు। కౌ న రామ సమ జాన జథారథు ॥
బిధి హరి హరు ససి రబి దిసిపాలా। మాయా జీవ కరమ కులి కాలా ॥
అహిప మహిప జహఁ లగి ప్రభుతాఈ। జోగ సిద్ధి నిగమాగమ గాఈ ॥
కరి బిచార జిఁయఁ దేఖహు నీకేం। రామ రజాఇ సీస సబహీ కేమ్ ॥
దో. రాఖేం రామ రజాఇ రుఖ హమ సబ కర హిత హోఇ।
సముఝి సయానే కరహు అబ సబ మిలి సంమత సోఇ ॥ 254 ॥
సబ కహుఁ సుఖద రామ అభిషేకూ। మంగల మోద మూల మగ ఏకూ ॥
కేహి బిధి అవధ చలహిం రఘుర్AU। కహహు సముఝి సోఇ కరిఅ ఉప్AU ॥
సబ సాదర సుని మునిబర బానీ। నయ పరమారథ స్వారథ సానీ ॥
ఉతరు న ఆవ లోగ భే భోరే। తబ సిరు నాఇ భరత కర జోరే ॥
భానుబంస భే భూప ఘనేరే। అధిక ఏక తేం ఏక బడ఼ఏరే ॥
జనము హేతు సబ కహఁ పితు మాతా। కరమ సుభాసుభ దేఇ బిధాతా ॥
దలి దుఖ సజి సకల కల్యానా। అస అసీస రాఉరి జగు జానా ॥
సో గోసాఇఁ బిధి గతి జేహిం ఛేంకీ। సకి కో టారి టేక జో టేకీ ॥
దో. బూఝిఅ మోహి ఉపాఉ అబ సో సబ మోర అభాగు।
సుని సనేహమయ బచన గుర ఉర ఉమగా అనురాగు ॥ 255 ॥
తాత బాత ఫురి రామ కృపాహీం। రామ బిముఖ సిధి సపనేహుఁ నాహీమ్ ॥
సకుచుఁ తాత కహత ఏక బాతా। అరధ తజహిం బుధ సరబస జాతా ॥
తుమ్హ కానన గవనహు దౌ భాఈ। ఫేరిఅహిం లఖన సీయ రఘురాఈ ॥
సుని సుబచన హరషే దౌ భ్రాతా। భే ప్రమోద పరిపూరన గాతా ॥
మన ప్రసన్న తన తేజు బిరాజా। జను జియ రాఉ రాము భే రాజా ॥
బహుత లాభ లోగన్హ లఘు హానీ। సమ దుఖ సుఖ సబ రోవహిం రానీ ॥
కహహిం భరతు ముని కహా సో కీన్హే। ఫలు జగ జీవన్హ అభిమత దీన్హే ॥
కానన కరుఁ జనమ భరి బాసూ। ఏహిం తేం అధిక న మోర సుపాసూ ॥
దో. అఁతరజామీ రాము సియ తుమ్హ సరబగ్య సుజాన।
జో ఫుర కహహు త నాథ నిజ కీజిఅ బచను ప్రవాన ॥ 256 ॥
భరత బచన సుని దేఖి సనేహూ। సభా సహిత ముని భే బిదేహూ ॥
భరత మహా మహిమా జలరాసీ। ముని మతి ఠాఢ఼ఇ తీర అబలా సీ ॥
గా చహ పార జతను హియఁ హేరా। పావతి నావ న బోహితు బేరా ॥
ఔరు కరిహి కో భరత బడ఼ఆఈ। సరసీ సీపి కి సింధు సమాఈ ॥
భరతు మునిహి మన భీతర భాఏ। సహిత సమాజ రామ పహిఁ ఆఏ ॥
ప్రభు ప్రనాము కరి దీన్హ సుఆసను। బైఠే సబ సుని ముని అనుసాసను ॥
బోలే మునిబరు బచన బిచారీ। దేస కాల అవసర అనుహారీ ॥
సునహు రామ సరబగ్య సుజానా। ధరమ నీతి గున గ్యాన నిధానా ॥
దో. సబ కే ఉర అంతర బసహు జానహు భాఉ కుభాఉ।
పురజన జననీ భరత హిత హోఇ సో కహిఅ ఉపాఉ ॥ 257 ॥
ఆరత కహహిం బిచారి న క్AU। సూఝ జూఆరిహి ఆపన ద్AU ॥
సుని ముని బచన కహత రఘుర్AU। నాథ తుమ్హారేహి హాథ ఉప్AU ॥
సబ కర హిత రుఖ రాఉరి రాఖేఁ। ఆయసు కిఏఁ ముదిత ఫుర భాషేమ్ ॥
ప్రథమ జో ఆయసు మో కహుఁ హోఈ। మాథేఁ మాని కరౌ సిఖ సోఈ ॥
పుని జేహి కహఁ జస కహబ గోసాఈఁ। సో సబ భాఁతి ఘటిహి సేవకాఈఁ ॥
కహ ముని రామ సత్య తుమ్హ భాషా। భరత సనేహఁ బిచారు న రాఖా ॥
తేహి తేం కహుఁ బహోరి బహోరీ। భరత భగతి బస భి మతి మోరీ ॥
మోరేఁ జాన భరత రుచి రాఖి। జో కీజిఅ సో సుభ సివ సాఖీ ॥
దో. భరత బినయ సాదర సునిఅ కరిఅ బిచారు బహోరి।
కరబ సాధుమత లోకమత నృపనయ నిగమ నిచోరి ॥ 258 ॥
గురు అనురాగ భరత పర దేఖీ। రామ హ్దయఁ ఆనందు బిసేషీ ॥
భరతహి ధరమ ధురంధర జానీ। నిజ సేవక తన మానస బానీ ॥
బోలే గుర ఆయస అనుకూలా। బచన మంజు మృదు మంగలమూలా ॥
నాథ సపథ పితు చరన దోహాఈ। భయు న భుఅన భరత సమ భాఈ ॥
జే గుర పద అంబుజ అనురాగీ। తే లోకహుఁ బేదహుఁ బడ఼భాగీ ॥
రాఉర జా పర అస అనురాగూ। కో కహి సకి భరత కర భాగూ ॥
లఖి లఘు బంధు బుద్ధి సకుచాఈ। కరత బదన పర భరత బడ఼ఆఈ ॥
భరతు కహహీం సోఇ కిఏఁ భలాఈ। అస కహి రామ రహే అరగాఈ ॥
దో. తబ ముని బోలే భరత సన సబ సఁకోచు తజి తాత।
కృపాసింధు ప్రియ బంధు సన కహహు హృదయ కై బాత ॥ 259 ॥
సుని ముని బచన రామ రుఖ పాఈ। గురు సాహిబ అనుకూల అఘాఈ ॥
లఖి అపనే సిర సబు ఛరు భారూ। కహి న సకహిం కఛు కరహిం బిచారూ ॥
పులకి సరీర సభాఁ భే ఠాఢేం। నీరజ నయన నేహ జల బాఢ఼ఏమ్ ॥
కహబ మోర మునినాథ నిబాహా। ఏహి తేం అధిక కహౌం మైం కాహా।
మైం జానుఁ నిజ నాథ సుభ్AU। అపరాధిహు పర కోహ న క్AU ॥
మో పర కృపా సనేహ బిసేషీ। ఖేలత ఖునిస న కబహూఁ దేఖీ ॥
సిసుపన తేమ పరిహరేఉఁ న సంగూ। కబహుఁ న కీన్హ మోర మన భంగూ ॥
మైం ప్రభు కృపా రీతి జియఁ జోహీ। హారేహుఁ ఖేల జితావహిం మోహీ ॥
దో. మహూఁ సనేహ సకోచ బస సనముఖ కహీ న బైన।
దరసన తృపిత న ఆజు లగి పేమ పిఆసే నైన ॥ 260 ॥
బిధి న సకేఉ సహి మోర దులారా। నీచ బీచు జననీ మిస పారా।
యహు కహత మోహి ఆజు న సోభా। అపనీం సముఝి సాధు సుచి కో భా ॥
మాతు మంది మైం సాధు సుచాలీ। ఉర అస ఆనత కోటి కుచాలీ ॥
ఫరి కి కోదవ బాలి సుసాలీ। ముకుతా ప్రసవ కి సంబుక కాలీ ॥
సపనేహుఁ దోసక లేసు న కాహూ। మోర అభాగ ఉదధి అవగాహూ ॥
బిను సముఝేం నిజ అఘ పరిపాకూ। జారిఉఁ జాయఁ జనని కహి కాకూ ॥
హృదయఁ హేరి హారేఉఁ సబ ఓరా। ఏకహి భాఁతి భలేహిం భల మోరా ॥
గుర గోసాఇఁ సాహిబ సియ రామూ। లాగత మోహి నీక పరినామూ ॥
దో. సాధు సభా గుర ప్రభు నికట కహుఁ సుథల సతి భాఉ।
ప్రేమ ప్రపంచు కి ఝూఠ ఫుర జానహిం ముని రఘురాఉ ॥ 261 ॥
భూపతి మరన పేమ పను రాఖీ। జననీ కుమతి జగతు సబు సాఖీ ॥
దేఖి న జాహి బికల మహతారీ। జరహిం దుసహ జర పుర నర నారీ ॥
మహీం సకల అనరథ కర మూలా। సో సుని సముఝి సహిఉఁ సబ సూలా ॥
సుని బన గవను కీన్హ రఘునాథా। కరి ముని బేష లఖన సియ సాథా ॥
బిను పానహిన్హ పయాదేహి పాఏఁ। సంకరు సాఖి రహేఉఁ ఏహి ఘాఏఁ ॥
బహురి నిహార నిషాద సనేహూ। కులిస కఠిన ఉర భయు న బేహూ ॥
అబ సబు ఆఁఖిన్హ దేఖేఉఁ ఆఈ। జిఅత జీవ జడ఼ సబి సహాఈ ॥
జిన్హహి నిరఖి మగ సాఁపిని బీఛీ। తజహిం బిషమ బిషు తామస తీఛీ ॥
దో. తేఇ రఘునందను లఖను సియ అనహిత లాగే జాహి।
తాసు తనయ తజి దుసహ దుఖ దైఉ సహావి కాహి ॥ 262 ॥
సుని అతి బికల భరత బర బానీ। ఆరతి ప్రీతి బినయ నయ సానీ ॥
సోక మగన సబ సభాఁ ఖభారూ। మనహుఁ కమల బన పరేఉ తుసారూ ॥
కహి అనేక బిధి కథా పురానీ। భరత ప్రబోధు కీన్హ ముని గ్యానీ ॥
బోలే ఉచిత బచన రఘునందూ। దినకర కుల కైరవ బన చందూ ॥
తాత జాఁయ జియఁ కరహు గలానీ। ఈస అధీన జీవ గతి జానీ ॥
తీని కాల తిభుఅన మత మోరేం। పున్యసిలోక తాత తర తోరే ॥
ఉర ఆనత తుమ్హ పర కుటిలాఈ। జాఇ లోకు పరలోకు నసాఈ ॥
దోసు దేహిం జననిహి జడ఼ తేఈ। జిన్హ గుర సాధు సభా నహిం సేఈ ॥
దో. మిటిహహిం పాప ప్రపంచ సబ అఖిల అమంగల భార।
లోక సుజసు పరలోక సుఖు సుమిరత నాము తుమ్హార ॥ 263 ॥
కహుఁ సుభాఉ సత్య సివ సాఖీ। భరత భూమి రహ రాఉరి రాఖీ ॥
తాత కుతరక కరహు జని జాఏఁ। బైర పేమ నహి దురి దురాఏఁ ॥
ముని గన నికట బిహగ మృగ జాహీం। బాధక బధిక బిలోకి పరాహీమ్ ॥
హిత అనహిత పసు పచ్ఛిఉ జానా। మానుష తను గున గ్యాన నిధానా ॥
తాత తుమ్హహి మైం జానుఁ నీకేం। కరౌం కాహ అసమంజస జీకేమ్ ॥
రాఖేఉ రాయఁ సత్య మోహి త్యాగీ। తను పరిహరేఉ పేమ పన లాగీ ॥
తాసు బచన మేటత మన సోచూ। తేహి తేం అధిక తుమ్హార సఁకోచూ ॥
తా పర గుర మోహి ఆయసు దీన్హా। అవసి జో కహహు చహుఁ సోఇ కీన్హా ॥
దో. మను ప్రసన్న కరి సకుచ తజి కహహు కరౌం సోఇ ఆజు।
సత్యసంధ రఘుబర బచన సుని భా సుఖీ సమాజు ॥ 264 ॥
సుర గన సహిత సభయ సురరాజూ। సోచహిం చాహత హోన అకాజూ ॥
బనత ఉపాఉ కరత కఛు నాహీం। రామ సరన సబ గే మన మాహీమ్ ॥
బహురి బిచారి పరస్పర కహహీం। రఘుపతి భగత భగతి బస అహహీం।
సుధి కరి అంబరీష దురబాసా। భే సుర సురపతి నిపట నిరాసా ॥
సహే సురన్హ బహు కాల బిషాదా। నరహరి కిఏ ప్రగట ప్రహలాదా ॥
లగి లగి కాన కహహిం ధుని మాథా। అబ సుర కాజ భరత కే హాథా ॥
ఆన ఉపాఉ న దేఖిఅ దేవా। మానత రాము సుసేవక సేవా ॥
హియఁ సపేమ సుమిరహు సబ భరతహి। నిజ గున సీల రామ బస కరతహి ॥
దో. సుని సుర మత సురగుర కహేఉ భల తుమ్హార బడ఼ భాగు।
సకల సుమంగల మూల జగ భరత చరన అనురాగు ॥ 265 ॥
సీతాపతి సేవక సేవకాఈ। కామధేను సయ సరిస సుహాఈ ॥
భరత భగతి తుమ్హరేం మన ఆఈ। తజహు సోచు బిధి బాత బనాఈ ॥
దేఖు దేవపతి భరత ప్రభ్AU। సహజ సుభాయఁ బిబస రఘుర్AU ॥
మన థిర కరహు దేవ డరు నాహీం। భరతహి జాని రామ పరిఛాహీమ్ ॥
సునో సురగుర సుర సంమత సోచూ। అంతరజామీ ప్రభుహి సకోచూ ॥
నిజ సిర భారు భరత జియఁ జానా। కరత కోటి బిధి ఉర అనుమానా ॥
కరి బిచారు మన దీన్హీ ఠీకా। రామ రజాయస ఆపన నీకా ॥
నిజ పన తజి రాఖేఉ పను మోరా। ఛోహు సనేహు కీన్హ నహిం థోరా ॥
దో. కీన్హ అనుగ్రహ అమిత అతి సబ బిధి సీతానాథ।
కరి ప్రనాము బోలే భరతు జోరి జలజ జుగ హాథ ॥ 266 ॥
కహౌం కహావౌం కా అబ స్వామీ। కృపా అంబునిధి అంతరజామీ ॥
గుర ప్రసన్న సాహిబ అనుకూలా। మిటీ మలిన మన కలపిత సూలా ॥
అపడర డరేఉఁ న సోచ సమూలేం। రబిహి న దోసు దేవ దిసి భూలేమ్ ॥
మోర అభాగు మాతు కుటిలాఈ। బిధి గతి బిషమ కాల కఠినాఈ ॥
పాఉ రోఽపి సబ మిలి మోహి ఘాలా। ప్రనతపాల పన ఆపన పాలా ॥
యహ ని రీతి న రాఉరి హోఈ। లోకహుఁ బేద బిదిత నహిం గోఈ ॥
జగు అనభల భల ఏకు గోసాఈం। కహిఅ హోఇ భల కాసు భలాఈమ్ ॥
దేఉ దేవతరు సరిస సుభ్AU। సనముఖ బిముఖ న కాహుహి క్AU ॥
దో. జాఇ నికట పహిచాని తరు ఛాహఁ సమని సబ సోచ।
మాగత అభిమత పావ జగ రాఉ రంకు భల పోచ ॥ 267 ॥
లఖి సబ బిధి గుర స్వామి సనేహూ। మిటేఉ ఛోభు నహిం మన సందేహూ ॥
అబ కరునాకర కీజిఅ సోఈ। జన హిత ప్రభు చిత ఛోభు న హోఈ ॥
జో సేవకు సాహిబహి సఁకోచీ। నిజ హిత చహి తాసు మతి పోచీ ॥
సేవక హిత సాహిబ సేవకాఈ। కరై సకల సుఖ లోభ బిహాఈ ॥
స్వారథు నాథ ఫిరేం సబహీ కా। కిఏఁ రజాఇ కోటి బిధి నీకా ॥
యహ స్వారథ పరమారథ సారు। సకల సుకృత ఫల సుగతి సింగారు ॥
దేవ ఏక బినతీ సుని మోరీ। ఉచిత హోఇ తస కరబ బహోరీ ॥
తిలక సమాజు సాజి సబు ఆనా। కరిఅ సుఫల ప్రభు జౌం మను మానా ॥
దో. సానుజ పఠిఅ మోహి బన కీజిఅ సబహి సనాథ।
నతరు ఫేరిఅహిం బంధు దౌ నాథ చలౌం మైం సాథ ॥ 268 ॥
నతరు జాహిం బన తీనిఉ భాఈ। బహురిఅ సీయ సహిత రఘురాఈ ॥
జేహి బిధి ప్రభు ప్రసన్న మన హోఈ। కరునా సాగర కీజిఅ సోఈ ॥
దేవఁ దీన్హ సబు మోహి అభారు। మోరేం నీతి న ధరమ బిచారు ॥
కహుఁ బచన సబ స్వారథ హేతూ। రహత న ఆరత కేం చిత చేతూ ॥
ఉతరు దేఇ సుని స్వామి రజాఈ। సో సేవకు లఖి లాజ లజాఈ ॥
అస మైం అవగున ఉదధి అగాధూ। స్వామి సనేహఁ సరాహత సాధూ ॥
అబ కృపాల మోహి సో మత భావా। సకుచ స్వామి మన జాఇఁ న పావా ॥
ప్రభు పద సపథ కహుఁ సతి భ్AU। జగ మంగల హిత ఏక ఉప్AU ॥
దో. ప్రభు ప్రసన్న మన సకుచ తజి జో జేహి ఆయసు దేబ।
సో సిర ధరి ధరి కరిహి సబు మిటిహి అనట అవరేబ ॥ 269 ॥
భరత బచన సుచి సుని సుర హరషే। సాధు సరాహి సుమన సుర బరషే ॥
అసమంజస బస అవధ నేవాసీ। ప్రముదిత మన తాపస బనబాసీ ॥
చుపహిం రహే రఘునాథ సఁకోచీ। ప్రభు గతి దేఖి సభా సబ సోచీ ॥
జనక దూత తేహి అవసర ఆఏ। ముని బసిష్ఠఁ సుని బేగి బోలాఏ ॥
కరి ప్రనామ తిన్హ రాము నిహారే। బేషు దేఖి భే నిపట దుఖారే ॥
దూతన్హ మునిబర బూఝీ బాతా। కహహు బిదేహ భూప కుసలాతా ॥
సుని సకుచాఇ నాఇ మహి మాథా। బోలే చర బర జోరేం హాథా ॥
బూఝబ రాఉర సాదర సాఈం। కుసల హేతు సో భయు గోసాఈమ్ ॥
దో. నాహి త కోసల నాథ కేం సాథ కుసల గి నాథ।
మిథిలా అవధ బిసేష తేం జగు సబ భయు అనాథ ॥ 270 ॥
కోసలపతి గతి సుని జనకౌరా। భే సబ లోక సోక బస బౌరా ॥
జేహిం దేఖే తేహి సమయ బిదేహూ। నాము సత్య అస లాగ న కేహూ ॥
రాని కుచాలి సునత నరపాలహి। సూఝ న కఛు జస మని బిను బ్యాలహి ॥
భరత రాజ రఘుబర బనబాసూ। భా మిథిలేసహి హృదయఁ హరాఁసూ ॥
నృప బూఝే బుధ సచివ సమాజూ। కహహు బిచారి ఉచిత కా ఆజూ ॥
సముఝి అవధ అసమంజస దోఊ। చలిఅ కి రహిఅ న కహ కఛు కోఊ ॥
నృపహి ధీర ధరి హృదయఁ బిచారీ। పఠే అవధ చతుర చర చారీ ॥
బూఝి భరత సతి భాఉ కుభ్AU। ఆఏహు బేగి న హోఇ లఖ్AU ॥
దో. గే అవధ చర భరత గతి బూఝి దేఖి కరతూతి।
చలే చిత్రకూటహి భరతు చార చలే తేరహూతి ॥ 271 ॥
దూతన్హ ఆఇ భరత కి కరనీ। జనక సమాజ జథామతి బరనీ ॥
సుని గుర పరిజన సచివ మహీపతి। భే సబ సోచ సనేహఁ బికల అతి ॥
ధరి ధీరజు కరి భరత బడ఼ఆఈ। లిఏ సుభట సాహనీ బోలాఈ ॥
ఘర పుర దేస రాఖి రఖవారే। హయ గయ రథ బహు జాన సఁవారే ॥
దుఘరీ సాధి చలే తతకాలా। కిఏ బిశ్రాము న మగ మహీపాలా ॥
భోరహిం ఆజు నహాఇ ప్రయాగా। చలే జమున ఉతరన సబు లాగా ॥
ఖబరి లేన హమ పఠే నాథా। తిన్హ కహి అస మహి నాయు మాథా ॥
సాథ కిరాత ఛ సాతక దీన్హే। మునిబర తురత బిదా చర కీన్హే ॥
దో. సునత జనక ఆగవను సబు హరషేఉ అవధ సమాజు।
రఘునందనహి సకోచు బడ఼ సోచ బిబస సురరాజు ॥ 272 ॥
గరి గలాని కుటిల కైకేఈ। కాహి కహై కేహి దూషను దేఈ ॥
అస మన ఆని ముదిత నర నారీ। భయు బహోరి రహబ దిన చారీ ॥
ఏహి ప్రకార గత బాసర సోఊ। ప్రాత నహాన లాగ సబు కోఊ ॥
కరి మజ్జను పూజహిం నర నారీ। గనప గౌరి తిపురారి తమారీ ॥
రమా రమన పద బంది బహోరీ। బినవహిం అంజులి అంచల జోరీ ॥
రాజా రాము జానకీ రానీ। ఆనఁద అవధి అవధ రజధానీ ॥
సుబస బసు ఫిరి సహిత సమాజా। భరతహి రాము కరహుఁ జుబరాజా ॥
ఏహి సుఖ సుధాఁ సీంచీ సబ కాహూ। దేవ దేహు జగ జీవన లాహూ ॥
దో. గుర సమాజ భాఇన్హ సహిత రామ రాజు పుర హౌ।
అఛత రామ రాజా అవధ మరిఅ మాగ సబు కౌ ॥ 273 ॥
సుని సనేహమయ పురజన బానీ। నిందహిం జోగ బిరతి ముని గ్యానీ ॥
ఏహి బిధి నిత్యకరమ కరి పురజన। రామహి కరహిం ప్రనామ పులకి తన ॥
ఊఁచ నీచ మధ్యమ నర నారీ। లహహిం దరసు నిజ నిజ అనుహారీ ॥
సావధాన సబహీ సనమానహిం। సకల సరాహత కృపానిధానహిమ్ ॥
లరికాఇహి తే రఘుబర బానీ। పాలత నీతి ప్రీతి పహిచానీ ॥
సీల సకోచ సింధు రఘుర్AU। సుముఖ సులోచన సరల సుభ్AU ॥
కహత రామ గున గన అనురాగే। సబ నిజ భాగ సరాహన లాగే ॥
హమ సమ పున్య పుంజ జగ థోరే। జిన్హహి రాము జానత కరి మోరే ॥
దో. ప్రేమ మగన తేహి సమయ సబ సుని ఆవత మిథిలేసు।
సహిత సభా సంభ్రమ ఉఠేఉ రబికుల కమల దినేసు ॥ 274 ॥
భాఇ సచివ గుర పురజన సాథా। ఆగేం గవను కీన్హ రఘునాథా ॥
గిరిబరు దీఖ జనకపతి జబహీం। కరి ప్రనామ రథ త్యాగేఉ తబహీమ్ ॥
రామ దరస లాలసా ఉఛాహూ। పథ శ్రమ లేసు కలేసు న కాహూ ॥
మన తహఁ జహఁ రఘుబర బైదేహీ। బిను మన తన దుఖ సుఖ సుధి కేహీ ॥
ఆవత జనకు చలే ఏహి భాఁతీ। సహిత సమాజ ప్రేమ మతి మాతీ ॥
ఆఏ నికట దేఖి అనురాగే। సాదర మిలన పరసపర లాగే ॥
లగే జనక మునిజన పద బందన। రిషిన్హ ప్రనాము కీన్హ రఘునందన ॥
భాఇన్హ సహిత రాము మిలి రాజహి। చలే లవాఇ సమేత సమాజహి ॥
దో. ఆశ్రమ సాగర సాంత రస పూరన పావన పాథు।
సేన మనహుఁ కరునా సరిత లిఏఁ జాహిం రఘునాథు ॥ 275 ॥
బోరతి గ్యాన బిరాగ కరారే। బచన ససోక మిలత నద నారే ॥
సోచ ఉసాస సమీర తంరగా। ధీరజ తట తరుబర కర భంగా ॥
బిషమ బిషాద తోరావతి ధారా। భయ భ్రమ భవఁర అబర్త అపారా ॥
కేవట బుధ బిద్యా బడ఼ఇ నావా। సకహిం న ఖేఇ ఐక నహిం ఆవా ॥
బనచర కోల కిరాత బిచారే। థకే బిలోకి పథిక హియఁ హారే ॥
ఆశ్రమ ఉదధి మిలీ జబ జాఈ। మనహుఁ ఉఠేఉ అంబుధి అకులాఈ ॥
సోక బికల దౌ రాజ సమాజా। రహా న గ్యాను న ధీరజు లాజా ॥
భూప రూప గున సీల సరాహీ। రోవహిం సోక సింధు అవగాహీ ॥
ఛం. అవగాహి సోక సముద్ర సోచహిం నారి నర బ్యాకుల మహా।
దై దోష సకల సరోష బోలహిం బామ బిధి కీన్హో కహా ॥
సుర సిద్ధ తాపస జోగిజన ముని దేఖి దసా బిదేహ కీ।
తులసీ న సమరథు కౌ జో తరి సకై సరిత సనేహ కీ ॥
సో. కిఏ అమిత ఉపదేస జహఁ తహఁ లోగన్హ మునిబరన్హ।
ధీరజు ధరిఅ నరేస కహేఉ బసిష్ఠ బిదేహ సన ॥ 276 ॥
జాసు గ్యాను రబి భవ నిసి నాసా। బచన కిరన ముని కమల బికాసా ॥
తేహి కి మోహ మమతా నిఅరాఈ। యహ సియ రామ సనేహ బడ఼ఆఈ ॥
బిషీ సాధక సిద్ధ సయానే। త్రిబిధ జీవ జగ బేద బఖానే ॥
రామ సనేహ సరస మన జాసూ। సాధు సభాఁ బడ఼ ఆదర తాసూ ॥
సోహ న రామ పేమ బిను గ్యానూ। కరనధార బిను జిమి జలజానూ ॥
ముని బహుబిధి బిదేహు సముఝాఏ। రామఘాట సబ లోగ నహాఏ ॥
సకల సోక సంకుల నర నారీ। సో బాసరు బీతేఉ బిను బారీ ॥
పసు ఖగ మృగన్హ న కీన్హ అహారూ। ప్రియ పరిజన కర కౌన బిచారూ ॥
దో. దౌ సమాజ నిమిరాజు రఘురాజు నహానే ప్రాత।
బైఠే సబ బట బిటప తర మన మలీన కృస గాత ॥ 277 ॥
జే మహిసుర దసరథ పుర బాసీ। జే మిథిలాపతి నగర నివాసీ ॥
హంస బంస గుర జనక పురోధా। జిన్హ జగ మగు పరమారథు సోధా ॥
లగే కహన ఉపదేస అనేకా। సహిత ధరమ నయ బిరతి బిబేకా ॥
కౌసిక కహి కహి కథా పురానీం। సముఝాఈ సబ సభా సుబానీమ్ ॥
తబ రఘునాథ కోసికహి కహేఊ। నాథ కాలి జల బిను సబు రహేఊ ॥
ముని కహ ఉచిత కహత రఘురాఈ। గయు బీతి దిన పహర అఢ఼ఆఈ ॥
రిషి రుఖ లఖి కహ తేరహుతిరాజూ। ఇహాఁ ఉచిత నహిం అసన అనాజూ ॥
కహా భూప భల సబహి సోహానా। పాఇ రజాయసు చలే నహానా ॥
దో. తేహి అవసర ఫల ఫూల దల మూల అనేక ప్రకార।
లి ఆఏ బనచర బిపుల భరి భరి కాఁవరి భార ॥ 278 ॥
కామద మే గిరి రామ ప్రసాదా। అవలోకత అపహరత బిషాదా ॥
సర సరితా బన భూమి బిభాగా। జను ఉమగత ఆనఁద అనురాగా ॥
బేలి బిటప సబ సఫల సఫూలా। బోలత ఖగ మృగ అలి అనుకూలా ॥
తేహి అవసర బన అధిక ఉఛాహూ। త్రిబిధ సమీర సుఖద సబ కాహూ ॥
జాఇ న బరని మనోహరతాఈ। జను మహి కరతి జనక పహునాఈ ॥
తబ సబ లోగ నహాఇ నహాఈ। రామ జనక ముని ఆయసు పాఈ ॥
దేఖి దేఖి తరుబర అనురాగే। జహఁ తహఁ పురజన ఉతరన లాగే ॥
దల ఫల మూల కంద బిధి నానా। పావన సుందర సుధా సమానా ॥
దో. సాదర సబ కహఁ రామగుర పఠే భరి భరి భార।
పూజి పితర సుర అతిథి గుర లగే కరన ఫరహార ॥ 279 ॥
ఏహి బిధి బాసర బీతే చారీ। రాము నిరఖి నర నారి సుఖారీ ॥
దుహు సమాజ అసి రుచి మన మాహీం। బిను సియ రామ ఫిరబ భల నాహీమ్ ॥
సీతా రామ సంగ బనబాసూ। కోటి అమరపుర సరిస సుపాసూ ॥
పరిహరి లఖన రాము బైదేహీ। జేహి ఘరు భావ బామ బిధి తేహీ ॥
దాహిన దిఉ హోఇ జబ సబహీ। రామ సమీప బసిఅ బన తబహీ ॥
మందాకిని మజ్జను తిహు కాలా। రామ దరసు ముద మంగల మాలా ॥
అటను రామ గిరి బన తాపస థల। అసను అమిఅ సమ కంద మూల ఫల ॥
సుఖ సమేత సంబత దుఇ సాతా। పల సమ హోహిం న జనిఅహిం జాతా ॥
దో. ఏహి సుఖ జోగ న లోగ సబ కహహిం కహాఁ అస భాగు ॥
సహజ సుభాయఁ సమాజ దుహు రామ చరన అనురాగు ॥ 280 ॥
ఏహి బిధి సకల మనోరథ కరహీం। బచన సప్రేమ సునత మన హరహీమ్ ॥
సీయ మాతు తేహి సమయ పఠాఈం। దాసీం దేఖి సుఅవసరు ఆఈమ్ ॥
సావకాస సుని సబ సియ సాసూ। ఆయు జనకరాజ రనివాసూ ॥
కౌసల్యాఁ సాదర సనమానీ। ఆసన దిఏ సమయ సమ ఆనీ ॥
సీలు సనేహ సకల దుహు ఓరా। ద్రవహిం దేఖి సుని కులిస కఠోరా ॥
పులక సిథిల తన బారి బిలోచన। మహి నఖ లిఖన లగీం సబ సోచన ॥
సబ సియ రామ ప్రీతి కి సి మూరతీ। జను కరునా బహు బేష బిసూరతి ॥
సీయ మాతు కహ బిధి బుధి బాఁకీ। జో పయ ఫేను ఫోర పబి టాఁకీ ॥
దో. సునిఅ సుధా దేఖిఅహిం గరల సబ కరతూతి కరాల।
జహఁ తహఁ కాక ఉలూక బక మానస సకృత మరాల ॥ 281 ॥
సుని ససోచ కహ దేబి సుమిత్రా। బిధి గతి బడ఼ఇ బిపరీత బిచిత్రా ॥
జో సృజి పాలి హరి బహోరీ। బాల కేలి సమ బిధి మతి భోరీ ॥
కౌసల్యా కహ దోసు న కాహూ। కరమ బిబస దుఖ సుఖ ఛతి లాహూ ॥
కఠిన కరమ గతి జాన బిధాతా। జో సుభ అసుభ సకల ఫల దాతా ॥
ఈస రజాఇ సీస సబహీ కేం। ఉతపతి థితి లయ బిషహు అమీ కేమ్ ॥
దేబి మోహ బస సోచిఅ బాదీ। బిధి ప్రపంచు అస అచల అనాదీ ॥
భూపతి జిఅబ మరబ ఉర ఆనీ। సోచిఅ సఖి లఖి నిజ హిత హానీ ॥
సీయ మాతు కహ సత్య సుబానీ। సుకృతీ అవధి అవధపతి రానీ ॥
దో. లఖను రామ సియ జాహుఁ బన భల పరినామ న పోచు।
గహబరి హియఁ కహ కౌసిలా మోహి భరత కర సోచు ॥ 282 ॥
ఈస ప్రసాద అసీస తుమ్హారీ। సుత సుతబధూ దేవసరి బారీ ॥
రామ సపథ మైం కీన్హ న క్AU। సో కరి కహుఁ సఖీ సతి భ్AU ॥
భరత సీల గున బినయ బడ఼ఆఈ। భాయప భగతి భరోస భలాఈ ॥
కహత సారదహు కర మతి హీచే। సాగర సీప కి జాహిం ఉలీచే ॥
జానుఁ సదా భరత కులదీపా। బార బార మోహి కహేఉ మహీపా ॥
కసేం కనకు మని పారిఖి పాఏఁ। పురుష పరిఖిఅహిం సమయఁ సుభాఏఁ।
అనుచిత ఆజు కహబ అస మోరా। సోక సనేహఁ సయానప థోరా ॥
సుని సురసరి సమ పావని బానీ। భీం సనేహ బికల సబ రానీ ॥
దో. కౌసల్యా కహ ధీర ధరి సునహు దేబి మిథిలేసి।
కో బిబేకనిధి బల్లభహి తుమ్హహి సకి ఉపదేసి ॥ 283 ॥
రాని రాయ సన అవసరు పాఈ। అపనీ భాఁతి కహబ సముఝాఈ ॥
రఖిఅహిం లఖను భరతు గబనహిం బన। జౌం యహ మత మానై మహీప మన ॥
తౌ భల జతను కరబ సుబిచారీ। మోరేం సౌచు భరత కర భారీ ॥
గూఢ఼ సనేహ భరత మన మాహీ। రహేం నీక మోహి లాగత నాహీమ్ ॥
లఖి సుభాఉ సుని సరల సుబానీ। సబ భి మగన కరున రస రానీ ॥
నభ ప్రసూన ఝరి ధన్య ధన్య ధుని। సిథిల సనేహఁ సిద్ధ జోగీ ముని ॥
సబు రనివాసు బిథకి లఖి రహేఊ। తబ ధరి ధీర సుమిత్రాఁ కహేఊ ॥
దేబి దండ జుగ జామిని బీతీ। రామ మాతు సునీ ఉఠీ సప్రీతీ ॥
దో. బేగి పాఉ ధారిఅ థలహి కహ సనేహఁ సతిభాయ।
హమరేం తౌ అబ ఈస గతి కే మిథిలేస సహాయ ॥ 284 ॥
లఖి సనేహ సుని బచన బినీతా। జనకప్రియా గహ పాయ పునీతా ॥
దేబి ఉచిత అసి బినయ తుమ్హారీ। దసరథ ఘరిని రామ మహతారీ ॥
ప్రభు అపనే నీచహు ఆదరహీం। అగిని ధూమ గిరి సిర తిను ధరహీమ్ ॥
సేవకు రాఉ కరమ మన బానీ। సదా సహాయ మహేసు భవానీ ॥
రురే అంగ జోగు జగ కో హై। దీప సహాయ కి దినకర సోహై ॥
రాము జాఇ బను కరి సుర కాజూ। అచల అవధపుర కరిహహిం రాజూ ॥
అమర నాగ నర రామ బాహుబల। సుఖ బసిహహిం అపనేం అపనే థల ॥
యహ సబ జాగబలిక కహి రాఖా। దేబి న హోఇ ముధా ముని భాషా ॥
దో. అస కహి పగ పరి పేమ అతి సియ హిత బినయ సునాఇ ॥
సియ సమేత సియమాతు తబ చలీ సుఆయసు పాఇ ॥ 285 ॥
ప్రియ పరిజనహి మిలీ బైదేహీ। జో జేహి జోగు భాఁతి తేహి తేహీ ॥
తాపస బేష జానకీ దేఖీ। భా సబు బికల బిషాద బిసేషీ ॥
జనక రామ గుర ఆయసు పాఈ। చలే థలహి సియ దేఖీ ఆఈ ॥
లీన్హి లాఇ ఉర జనక జానకీ। పాహున పావన పేమ ప్రాన కీ ॥
ఉర ఉమగేఉ అంబుధి అనురాగూ। భయు భూప మను మనహుఁ పయాగూ ॥
సియ సనేహ బటు బాఢ఼త జోహా। తా పర రామ పేమ సిసు సోహా ॥
చిరజీవీ ముని గ్యాన బికల జను। బూడ఼త లహేఉ బాల అవలంబను ॥
మోహ మగన మతి నహిం బిదేహ కీ। మహిమా సియ రఘుబర సనేహ కీ ॥
దో. సియ పితు మాతు సనేహ బస బికల న సకీ సఁభారి।
ధరనిసుతాఁ ధీరజు ధరేఉ సము సుధరము బిచారి ॥ 286 ॥
తాపస బేష జనక సియ దేఖీ। భయు పేము పరితోషు బిసేషీ ॥
పుత్రి పవిత్ర కిఏ కుల దోఊ। సుజస ధవల జగు కహ సబు కోఊ ॥
జితి సురసరి కీరతి సరి తోరీ। గవను కీన్హ బిధి అండ కరోరీ ॥
గంగ అవని థల తీని బడ఼ఏరే। ఏహిం కిఏ సాధు సమాజ ఘనేరే ॥
పితు కహ సత్య సనేహఁ సుబానీ। సీయ సకుచ మహుఁ మనహుఁ సమానీ ॥
పుని పితు మాతు లీన్హ ఉర లాఈ। సిఖ ఆసిష హిత దీన్హి సుహాఈ ॥
కహతి న సీయ సకుచి మన మాహీం। ఇహాఁ బసబ రజనీం భల నాహీమ్ ॥
లఖి రుఖ రాని జనాయు ర్AU। హృదయఁ సరాహత సీలు సుభ్AU ॥
దో. బార బార మిలి భేంట సియ బిదా కీన్హ సనమాని।
కహీ సమయ సిర భరత గతి రాని సుబాని సయాని ॥ 287 ॥
సుని భూపాల భరత బ్యవహారూ। సోన సుగంధ సుధా ససి సారూ ॥
మూదే సజల నయన పులకే తన। సుజసు సరాహన లగే ముదిత మన ॥
సావధాన సును సుముఖి సులోచని। భరత కథా భవ బంధ బిమోచని ॥
ధరమ రాజనయ బ్రహ్మబిచారూ। ఇహాఁ జథామతి మోర ప్రచారూ ॥
సో మతి మోరి భరత మహిమాహీ। కహై కాహ ఛలి ఛుఅతి న ఛాఁహీ ॥
బిధి గనపతి అహిపతి సివ సారద। కబి కోబిద బుధ బుద్ధి బిసారద ॥
భరత చరిత కీరతి కరతూతీ। ధరమ సీల గున బిమల బిభూతీ ॥
సముఝత సునత సుఖద సబ కాహూ। సుచి సురసరి రుచి నిదర సుధాహూ ॥
దో. నిరవధి గున నిరుపమ పురుషు భరతు భరత సమ జాని।
కహిఅ సుమేరు కి సేర సమ కబికుల మతి సకుచాని ॥ 288 ॥
అగమ సబహి బరనత బరబరనీ। జిమి జలహీన మీన గము ధరనీ ॥
భరత అమిత మహిమా సును రానీ। జానహిం రాము న సకహిం బఖానీ ॥
బరని సప్రేమ భరత అనుభ్AU। తియ జియ కీ రుచి లఖి కహ ర్AU ॥
బహురహిం లఖను భరతు బన జాహీం। సబ కర భల సబ కే మన మాహీమ్ ॥
దేబి పరంతు భరత రఘుబర కీ। ప్రీతి ప్రతీతి జాఇ నహిం తరకీ ॥
భరతు అవధి సనేహ మమతా కీ। జద్యపి రాము సీమ సమతా కీ ॥
పరమారథ స్వారథ సుఖ సారే। భరత న సపనేహుఁ మనహుఁ నిహారే ॥
సాధన సిద్ధ రామ పగ నేహూ ॥ మోహి లఖి పరత భరత మత ఏహూ ॥
దో. భోరేహుఁ భరత న పేలిహహిం మనసహుఁ రామ రజాఇ।
కరిఅ న సోచు సనేహ బస కహేఉ భూప బిలఖాఇ ॥ 289 ॥
రామ భరత గున గనత సప్రీతీ। నిసి దంపతిహి పలక సమ బీతీ ॥
రాజ సమాజ ప్రాత జుగ జాగే। న్హాఇ న్హాఇ సుర పూజన లాగే ॥
గే నహాఇ గుర పహీం రఘురాఈ। బంది చరన బోలే రుఖ పాఈ ॥
నాథ భరతు పురజన మహతారీ। సోక బికల బనబాస దుఖారీ ॥
సహిత సమాజ రాఉ మిథిలేసూ। బహుత దివస భే సహత కలేసూ ॥
ఉచిత హోఇ సోఇ కీజిఅ నాథా। హిత సబహీ కర రౌరేం హాథా ॥
అస కహి అతి సకుచే రఘుర్AU। ముని పులకే లఖి సీలు సుభ్AU ॥
తుమ్హ బిను రామ సకల సుఖ సాజా। నరక సరిస దుహు రాజ సమాజా ॥
దో. ప్రాన ప్రాన కే జీవ కే జివ సుఖ కే సుఖ రామ।
తుమ్హ తజి తాత సోహాత గృహ జిన్హహి తిన్హహిం బిధి బామ ॥ 290 ॥
సో సుఖు కరము ధరము జరి జ్AU। జహఁ న రామ పద పంకజ భ్AU ॥
జోగు కుజోగు గ్యాను అగ్యానూ। జహఁ నహిం రామ పేమ పరధానూ ॥
తుమ్హ బిను దుఖీ సుఖీ తుమ్హ తేహీం। తుమ్హ జానహు జియ జో జేహి కేహీమ్ ॥
రాఉర ఆయసు సిర సబహీ కేం। బిదిత కృపాలహి గతి సబ నీకేమ్ ॥
ఆపు ఆశ్రమహి ధారిఅ ప్AU। భయు సనేహ సిథిల మునిర్AU ॥
కరి ప్రనామ తబ రాము సిధాఏ। రిషి ధరి ధీర జనక పహిం ఆఏ ॥
రామ బచన గురు నృపహి సునాఏ। సీల సనేహ సుభాయఁ సుహాఏ ॥
మహారాజ అబ కీజిఅ సోఈ। సబ కర ధరమ సహిత హిత హోఈ।
దో. గ్యాన నిధాన సుజాన సుచి ధరమ ధీర నరపాల।
తుమ్హ బిను అసమంజస సమన కో సమరథ ఏహి కాల ॥ 291 ॥
సుని ముని బచన జనక అనురాగే। లఖి గతి గ్యాను బిరాగు బిరాగే ॥
సిథిల సనేహఁ గునత మన మాహీం। ఆఏ ఇహాఁ కీన్హ భల నాహీ ॥
రామహి రాయఁ కహేఉ బన జానా। కీన్హ ఆపు ప్రియ ప్రేమ ప్రవానా ॥
హమ అబ బన తేం బనహి పఠాఈ। ప్రముదిత ఫిరబ బిబేక బడ఼ఆఈ ॥
తాపస ముని మహిసుర సుని దేఖీ। భే ప్రేమ బస బికల బిసేషీ ॥
సము సముఝి ధరి ధీరజు రాజా। చలే భరత పహిం సహిత సమాజా ॥
భరత ఆఇ ఆగేం భి లీన్హే। అవసర సరిస సుఆసన దీన్హే ॥
తాత భరత కహ తేరహుతి ర్AU। తుమ్హహి బిదిత రఘుబీర సుభ్AU ॥
దో. రామ సత్యబ్రత ధరమ రత సబ కర సీలు సనేహు ॥
సంకట సహత సకోచ బస కహిఅ జో ఆయసు దేహు ॥ 292 ॥
సుని తన పులకి నయన భరి బారీ। బోలే భరతు ధీర ధరి భారీ ॥
ప్రభు ప్రియ పూజ్య పితా సమ ఆపూ। కులగురు సమ హిత మాయ న బాపూ ॥
కౌసికాది ముని సచివ సమాజూ। గ్యాన అంబునిధి ఆపును ఆజూ ॥
సిసు సేవక ఆయసు అనుగామీ। జాని మోహి సిఖ దేఇఅ స్వామీ ॥
ఏహిం సమాజ థల బూఝబ రాఉర। మౌన మలిన మైం బోలబ బాఉర ॥
ఛోటే బదన కహుఁ బడ఼ఇ బాతా। ఛమబ తాత లఖి బామ బిధాతా ॥
ఆగమ నిగమ ప్రసిద్ధ పురానా। సేవాధరము కఠిన జగు జానా ॥
స్వామి ధరమ స్వారథహి బిరోధూ। బైరు అంధ ప్రేమహి న ప్రబోధూ ॥
దో. రాఖి రామ రుఖ ధరము బ్రతు పరాధీన మోహి జాని।
సబ కేం సంమత సర్బ హిత కరిఅ పేము పహిచాని ॥ 293 ॥
భరత బచన సుని దేఖి సుభ్AU। సహిత సమాజ సరాహత ర్AU ॥
సుగమ అగమ మృదు మంజు కఠోరే। అరథు అమిత అతి ఆఖర థోరే ॥
జ్యౌ ముఖ ముకుర ముకురు నిజ పానీ। గహి న జాఇ అస అదభుత బానీ ॥
భూప భరత ముని సహిత సమాజూ। గే జహఁ బిబుధ కుముద ద్విజరాజూ ॥
సుని సుధి సోచ బికల సబ లోగా। మనహుఁ మీనగన నవ జల జోగా ॥
దేవఁ ప్రథమ కులగుర గతి దేఖీ। నిరఖి బిదేహ సనేహ బిసేషీ ॥
రామ భగతిమయ భరతు నిహారే। సుర స్వారథీ హహరి హియఁ హారే ॥
సబ కౌ రామ పేమమయ పేఖా। భు అలేఖ సోచ బస లేఖా ॥
దో. రాము సనేహ సకోచ బస కహ ససోచ సురరాజ।
రచహు ప్రపంచహి పంచ మిలి నాహిం త భయు అకాజు ॥ 294 ॥
సురన్హ సుమిరి సారదా సరాహీ। దేబి దేవ సరనాగత పాహీ ॥
ఫేరి భరత మతి కరి నిజ మాయా। పాలు బిబుధ కుల కరి ఛల ఛాయా ॥
బిబుధ బినయ సుని దేబి సయానీ। బోలీ సుర స్వారథ జడ఼ జానీ ॥
మో సన కహహు భరత మతి ఫేరూ। లోచన సహస న సూఝ సుమేరూ ॥
బిధి హరి హర మాయా బడ఼ఇ భారీ। సౌ న భరత మతి సకి నిహారీ ॥
సో మతి మోహి కహత కరు భోరీ। చందిని కర కి చండకర చోరీ ॥
భరత హృదయఁ సియ రామ నివాసూ। తహఁ కి తిమిర జహఁ తరని ప్రకాసూ ॥
అస కహి సారద గి బిధి లోకా। బిబుధ బికల నిసి మానహుఁ కోకా ॥
దో. సుర స్వారథీ మలీన మన కీన్హ కుమంత్ర కుఠాటు ॥
రచి ప్రపంచ మాయా ప్రబల భయ భ్రమ అరతి ఉచాటు ॥ 295 ॥
కరి కుచాలి సోచత సురరాజూ। భరత హాథ సబు కాజు అకాజూ ॥
గే జనకు రఘునాథ సమీపా। సనమానే సబ రబికుల దీపా ॥
సమయ సమాజ ధరమ అబిరోధా। బోలే తబ రఘుబంస పురోధా ॥
జనక భరత సంబాదు సునాఈ। భరత కహాఉతి కహీ సుహాఈ ॥
తాత రామ జస ఆయసు దేహూ। సో సబు కరై మోర మత ఏహూ ॥
సుని రఘునాథ జోరి జుగ పానీ। బోలే సత్య సరల మృదు బానీ ॥
బిద్యమాన ఆపుని మిథిలేసూ। మోర కహబ సబ భాఁతి భదేసూ ॥
రాఉర రాయ రజాయసు హోఈ। రాఉరి సపథ సహీ సిర సోఈ ॥
దో. రామ సపథ సుని ముని జనకు సకుచే సభా సమేత।
సకల బిలోకత భరత ముఖు బని న ఉతరు దేత ॥ 296 ॥
సభా సకుచ బస భరత నిహారీ। రామబంధు ధరి ధీరజు భారీ ॥
కుసము దేఖి సనేహు సఁభారా। బఢ఼త బింధి జిమి ఘటజ నివారా ॥
సోక కనకలోచన మతి ఛోనీ। హరీ బిమల గున గన జగజోనీ ॥
భరత బిబేక బరాహఁ బిసాలా। అనాయాస ఉధరీ తేహి కాలా ॥
కరి ప్రనాము సబ కహఁ కర జోరే। రాము రాఉ గుర సాధు నిహోరే ॥
ఛమబ ఆజు అతి అనుచిత మోరా। కహుఁ బదన మృదు బచన కఠోరా ॥
హియఁ సుమిరీ సారదా సుహాఈ। మానస తేం ముఖ పంకజ ఆఈ ॥
బిమల బిబేక ధరమ నయ సాలీ। భరత భారతీ మంజు మరాలీ ॥
దో. నిరఖి బిబేక బిలోచనన్హి సిథిల సనేహఁ సమాజు।
కరి ప్రనాము బోలే భరతు సుమిరి సీయ రఘురాజు ॥ 297 ॥
ప్రభు పితు మాతు సుహ్రద గుర స్వామీ। పూజ్య పరమ హిత అతంరజామీ ॥
సరల సుసాహిబు సీల నిధానూ। ప్రనతపాల సర్బగ్య సుజానూ ॥
సమరథ సరనాగత హితకారీ। గునగాహకు అవగున అఘ హారీ ॥
స్వామి గోసాఁఇహి సరిస గోసాఈ। మోహి సమాన మైం సాఇఁ దోహాఈ ॥
ప్రభు పితు బచన మోహ బస పేలీ। ఆయుఁ ఇహాఁ సమాజు సకేలీ ॥
జగ భల పోచ ఊఁచ అరు నీచూ। అమిఅ అమరపద మాహురు మీచూ ॥
రామ రజాఇ మేట మన మాహీం। దేఖా సునా కతహుఁ కౌ నాహీమ్ ॥
సో మైం సబ బిధి కీన్హి ఢిఠాఈ। ప్రభు మానీ సనేహ సేవకాఈ ॥
దో. కృపాఁ భలాఈ ఆపనీ నాథ కీన్హ భల మోర।
దూషన భే భూషన సరిస సుజసు చారు చహు ఓర ॥ 298 ॥
రాఉరి రీతి సుబాని బడ఼ఆఈ। జగత బిదిత నిగమాగమ గాఈ ॥
కూర కుటిల ఖల కుమతి కలంకీ। నీచ నిసీల నిరీస నిసంకీ ॥
తేఉ సుని సరన సాముహేం ఆఏ। సకృత ప్రనాము కిహేం అపనాఏ ॥
దేఖి దోష కబహుఁ న ఉర ఆనే। సుని గున సాధు సమాజ బఖానే ॥
కో సాహిబ సేవకహి నేవాజీ। ఆపు సమాజ సాజ సబ సాజీ ॥
నిజ కరతూతి న సముఝిఅ సపనేం। సేవక సకుచ సోచు ఉర అపనేమ్ ॥
సో గోసాఇఁ నహి దూసర కోపీ। భుజా ఉఠాఇ కహుఁ పన రోపీ ॥
పసు నాచత సుక పాఠ ప్రబీనా। గున గతి నట పాఠక ఆధీనా ॥
దో. యోం సుధారి సనమాని జన కిఏ సాధు సిరమోర।
కో కృపాల బిను పాలిహై బిరిదావలి బరజోర ॥ 299 ॥
సోక సనేహఁ కి బాల సుభాఏఁ। ఆయుఁ లాఇ రజాయసు బాఏఁ ॥
తబహుఁ కృపాల హేరి నిజ ఓరా। సబహి భాఁతి భల మానేఉ మోరా ॥
దేఖేఉఁ పాయ సుమంగల మూలా। జానేఉఁ స్వామి సహజ అనుకూలా ॥
బడ఼ఏం సమాజ బిలోకేఉఁ భాగూ। బడ఼ఈం చూక సాహిబ అనురాగూ ॥
కృపా అనుగ్రహ అంగు అఘాఈ। కీన్హి కృపానిధి సబ అధికాఈ ॥
రాఖా మోర దులార గోసాఈం। అపనేం సీల సుభాయఁ భలాఈమ్ ॥
నాథ నిపట మైం కీన్హి ఢిఠాఈ। స్వామి సమాజ సకోచ బిహాఈ ॥
అబినయ బినయ జథారుచి బానీ। ఛమిహి దేఉ అతి ఆరతి జానీ ॥
దో. సుహ్రద సుజాన సుసాహిబహి బహుత కహబ బడ఼ఇ ఖోరి।
ఆయసు దేఇఅ దేవ అబ సబి సుధారీ మోరి ॥ 300 ॥