5వ అధ్యాయం – నాగ పంచమి మరియు గరుడ పంచమి

భారతీయ సంస్కృతిలో శ్రావణమాస మహాత్మ్యమునకు – Shravana Masa Mahatmyam ఒక ప్రత్యేకత ఉంది. అందులో శ్రావణ మాసం (Shravan Month) అత్యంత విశిష్టమైనదిగా పరిగణించబడుతుంది. ఈ మాసం శివారాధనకు, ఆధ్యాత్మిక చింతనకు అనుకూలమైనదిగా చెప్పబడుతుంది. శివభక్తులకు అత్యంత ప్రీతిపాత్రమైన ఈ మాసంలో పరమశివుని (Lord Shiva) ఆరాధించడం ద్వారా అనంతమైన పుణ్యఫలాలు లభిస్తాయని ప్రగాఢ విశ్వాసం.
శ్రీ స్కాందపురాణం పురాణం (Skanda Purana) నందు ఈశ్వరుడు మరియు సనత్కుమారుల మధ్య జరిగిన సంభాషణలో శ్రావణమాసం (Savan) యొక్క గొప్పదనాన్ని మరియు శ్రావణ మాస మహాత్మ్యాన్ని సవివరంగా వర్ణించడం జరిగింది. శ్రావణ మాసంలో చేసే పూజలు, వ్రతాలు, ధర్మకార్యాలు విశేష ఫలితాలను ఇస్తాయని మన పురాణాలు పేర్కొంటున్నాయి. శ్రావణ మాసం యొక్క మహిమ మరియు ప్రాముఖ్యత దానిని ఆచరించాల్సిన ధర్మాలు, వ్రతాల (Vrat) గురించి తెలుసుకోవడం ఆధ్యాత్మిక జీవితానికి అత్యంత ప్రయోజనకరం.
కథ క్లుప్తముగా
ఈ అధ్యాయంలో ఈశ్వరుడు సనత్కుమారునికి శ్రావణ శుద్ధ పంచమి (Panchami) నాడు ఆచరించవలసిన నాగ పంచమి వ్రతం గురించి వివరిస్తాడు. ఈ రోజున నాగ దేవతను మరియు గరుత్మంతుడిని (Garutmandu) పూజిస్తారు. వ్రతం చేసేవారు పంచమి నాడు రాత్రి మాత్రమే భుజించాలి. ఈ వ్రతంలో భాగంగా గోమయంతో ఇంటి ద్వారం వద్ద సర్పాల బొమ్మలు గీసి, గరిక, కరవీర, గన్నేరు, జాజి, సంపంగి పుష్పాలతో పూజించాలి. అలాగే, గోడపై వాసుకి, శేషుడు వంటి సర్పరాజుల ఆకృతులను పసుపు, గంధంతో లిఖించి పూజించాలని, పుట్టలో పాలు, తీపి పదార్థాలు ఉంచాలని చెబుతాడు. ఆ రోజున పోళీలు వంటివి చేయకూడదని, నివేదన చేసిన వేయించిన శనగలు, బియ్యం, జొన్నలు మాత్రమే భుజించాలని సూచిస్తాడు. ఈ వ్రతం ఆచరించిన వారికి సర్ప భయం ఉండదని, పిల్లలు దంత పుష్టి గలవారవుతారని ఈశ్వరుడు పేర్కొంటాడు.
నాగ పంచమి (Naga Panchami) వ్రతం కేవలం సర్ప భయం నుండి రక్షించడమే కాకుండా, సర్ప దోషం నుండి విముక్తి కల్పిస్తుందని, సర్ప కాటుతో మరణించినవారికి కూడా మోక్షాన్ని ప్రసాదిస్తుందని ఈశ్వరుడు వివరిస్తాడు. పన్నెండు మాసాల పాటు ఈ వ్రతం ఆచరించి, వ్రత సంవత్సరం పూర్తయ్యాక బ్రాహ్మణులను, యతీశ్వరులను భుజింపజేయాలని, కథ చెప్పిన వారికి రత్నాలతో పొదిగిన బంగారపు నాగ ప్రతిమ, గోవును (Cow) దానంగా ఇవ్వాలని చెబుతాడు. అప్పుడు, పూర్వం సర్ప కాటుకు గురై మరణించినవారు కూడా ఈ వ్రత ప్రభావం వల్ల ముక్తి పొందుతారని ప్రార్థన చేయాలని సూచిస్తాడు. ఈ వ్రతాన్ని ఆచరించని వారు లేదా సర్పాలను చంపినవారు నరకానికి పోయి, సర్పరూపులుగా జన్మించవచ్చని హెచ్చరిస్తూ, సర్ప దోషాలకు (Sarpa Dosha) ఈ వ్రతం ఉత్తమ ప్రాయశ్చిత్తమని శివుడు ఉద్ఘాటిస్తాడు. ఈ వ్రతాచరణతో వంశమంతా తరించి, చివరికి శివలోకాలను, వైకుంఠాన్ని పొంది ముక్తి లభిస్తుందని చెబుతాడు.
Shravana Masa Mahatmyam Day – 5
శ్రావణమాస మహాత్మ్యము – 5వ అధ్యాయం
🍃🌷శ్రావణ శుక్ల పంచమి – నాగ పంచమి మరియు గరుడ పంచమి:
శ్రావణ శుక్ల పంచమి రోజున నాగ పంచమి మరియు గరుడ పంచమి పండుగలను జరుపుకుంటారు. ఈ రోజున నాగ దేవతను మరియు గరుత్మంతుడిని పూజిస్తారు.
నారాయణం నమస్కృత్య నరం చైవనరోత్తమం l
దేవీం సరస్వతీం వ్యాసం తతోజయ ముదీరయేత్ ll
🌻ఈశ్వర ఉవాచ:
సాంబమూర్తి చెప్పుచున్నాడు…
ఓ మునీశ్వరా! యిక ముందు శ్రావణ శుద్ధ పంచమి దినంబున చేయతగిన వ్రతం చెప్పెదను.
చవితియందు ఒక్కసారి భుజించి, పంచమి దినమున రాత్రి భుజించవలయును. బంగారంతో (Golden) గాని, వెండితో గాని, కొయ్యతో గాని, మట్టితో గాని ఐదు పడగలు గల సర్పం ఏర్పరచి దానిని పంచమి దినమున పూజింపవలయును. మరియు ద్వారమునకు రెండు ప్రక్కలను విషముతో అధికంగా నుండు సర్పములను గోమయంతో లిఖించి, గరిక చిగుళ్లు, కరవీర పుష్పములు, గన్నేరు పుష్పములు, జాజిపువ్వులు, సంపంగి పువ్వులు, గంధం, అక్షతలు, మొదలగు వానిచే పూజించి ధూపదీపాదులను ఇవ్వవలయును.
అనంతరము నెయ్యి, పరమాన్నము, కుడుములు, మొదలగువానిచే బ్రాహ్మణులను భుజింపచేయవలయును మఱియు అనంతరము వాసుకి, శేషుడు, పద్మనాభుడు, కంబలుడు, కర్కోటకుడు, నాగుడు (Naga), ధృతరాష్ట్రుడు, శంఖపాలుడు, కాళీయుడు, తక్షకుడు, మొదలగు సర్పరాట్టులను మరియు ఇతర సర్పములను గోడయందు పసుపుతోటి, మంచి గంధము తోటి, ఆకారములను లిఖియించి పుష్పములు మొదలగు వానిచే పూజింపవలయును.
పుట్ట యందు పూజ చేసి దానిలో నుండు సర్పములు తాగుటకు పాలు పోయవలయును. మరియు నేతితో మిళితమైన పంచదార మొదలగు మధుర పదార్ధములను ఇష్టమైనట్లు ఉంచవలయును. ఆ దినంబున పోళీలు మొదలగునవి చేయగూడదు. ఇనుము పాత్రను వాడగూడదు. నివేదనకు పరమాన్నమును భక్తితో ఉంచవలయును. వేయించిన శనగలును బియ్యమును జొన్నలును సర్పములకు నివేదన చేయవలయును. వానినే తాను భుజింపవలయును.
ఆ నివేదన చేయబడిన శనగలు మొదలగువానిని పిల్లలకు పెట్టవలెను. వానిని భుజించిన పిల్లలు దంత పుష్టి గలవారగుదురు, మరియు స్త్రీలు అలంకరించుకొని పుట్ట వద్ద సంగీతము పాడుటయు, వాద్యములను వాయించుటయు, విశేష మహోత్సవములను జరుపుటయు చేయవలయును. ఇట్లు చేసిన యెడల, వానికి ఎప్పటికిని సర్పముల వలన భయము కలుగబోదు.
ఓ మునీశ్వరుడా! ప్రపంచమునకు మేలు కొఱకు మరియొక సంగతిని నీకు తెలియ పరచెదను దానిని వినుము.
ఓ చిన్నవాడా! సర్పముచే కరవబడినవాడు, మృత్యువు నొంది, అధోగతుడై తిరిగి సర్పముగా బుట్టును. కాబట్టి, అట్టి దోషములు ఏమియు పొందకుండా ఉండుటకుగాను, నాగ పంచమీ వ్రతమును (Naga Panchami Vrat) చేయవలెను. కాబట్టి, పూర్వము జెప్పిన రీతిగా ఒక్కసారి భుజించుటయు, బ్రాహ్మణులతో గూడ సర్పపూజ గావించుటయు చేయవలెను.
ఈ ప్రకారము పండ్రెండు మాసములలో ప్రతి మాసము నందును వ్రతము ఆచరించవలయును. సంవత్సరము పూర్తి కాగానే శుక్ల పక్ష పంచమి దినంబున సర్పముల తృప్తి కొరకు బ్రాహ్మణులను, యతీశ్వరులను భుజింపచేయవలెను. కథలను వినిపించిన వానికి రత్నములతో గూర్చబడిన బంగారపు నాగ ప్రతిమను, దూడ గలదియు, బంగారపు కొమ్ములు గలదియు, వెండి డెక్కలు గలదియు విశేషముగా పాలు ఇచ్చునదియు ఐన గోవును దానమివ్వవలయును.
దానమిచ్చు సమయమున – సమస్తమును వ్యాపించిన వాడును, సమస్తమును ఇచ్చువాడును, ఎవనిచే జయింపబడని వాడును అగు భగవంతుని స్మరింపుచు, నిట్లు చెప్పవలెను…
ఓ భగవంతుడా! నా వంశంబున సర్పదష్టులై మృతినొంది, అధోగతులు అయియుండిరేని వారందరు ఇప్పుడు నేను జేసిన వ్రత ప్రభావముచే ముక్తి నొందుదురు గాక! అని చెప్పి మంచి గంధముతో కలిపిన అక్షతలను ఉదకముతో గూడ భక్తి పూర్వకముగా భగవంతుని ఎదుట ఉదకముతో విడువవలెను.
ఈ ప్రకారము వ్రతమాచరించిన ఎడల ఇది వరలో మృతినొందిన వారు, ఇకముందు మృతినొందెడి వారును సర్పముల వలన భయమునొందక స్వర్గమును పొందగలరు.
ఓ మునీశ్వరుడా! ఈ ప్రకారము తన వంశస్తులను అందరిని తరింపజేసి తానును అప్సర స్త్రీలచే సేవింపబడును. శివ లోకమును పొందును. తనకు శక్తి కొలది లోభింపక వ్రతమును చేసినవాడు పూర్వం చెప్పబడిన ఫలమును పొందును. భక్తి కలవారై శుక్ల పక్ష పంచమి యందు సర్పములను పుష్పముల చే పూజింపుచు నక్త భోజనము చేసిన వారి యొక్క గృహములయందు భయము ఎంత మాత్రము కలగనీయక సర్పములు (Sarpa)మణుల కాంతులతో ప్రకాశింపుచు సంతోషముతో తిరుగుచుండును.
ఈ వ్రతమును ఆచరింపని బ్రాహ్మణులు గృహదానమును స్వీకరించినయెడల విశేష నరకమును అనుభవించి సర్పరూపులగుదురు. ఎవరైనను సర్పములను చంపినచో వారు మృతినొందిన పిమ్మట రెండవ జన్మమునందు పుట్టిన సంతానము నశించు వారుగాని పుత్రులు లేనివారుగాని కాగలరు. స్త్రీల యందు కార్పణ్యముగా ఉన్నట్టివారును, ఆక్షేపణలను చేసిన వారును, అబద్ధము పలికినవారును సర్పములుగా పుట్టుదురు. మరియు ఇతరములగు అనేక కారణముల వలన సర్ప స్వరూపములుగా పుట్టెదరు, కాబట్టి, అట్టి సమస్త దోషములకును ఈ చెప్పబడిన వ్రతము మిక్కిలి ప్రాయశ్చిత్తముగా చెప్పబడెను.
ద్రవ్యలోపం లేకుండా నాగపంచమీ వ్రతమును చేసినయెడల సమస్త సర్పములకు అధిపతులగు శేషుడును, వాసుకియు (Vasuki) సంతృప్తులై వ్రతము చేసిన వానికి మేలు చేయుట కొఱకు దోసిలి పట్టుకొని ప్రభువులగు విష్ణుమూర్తిని (Lord Vishnu) సాంబమూర్తిని ప్రార్థించెదరు. సర్వదేవతా సార్వభౌములగు శివకేశవులు – శేషవాసుకుల విజ్ఞాపనచే సంతుష్టాంతరంగులై సమస్త కోరికలనొసగుచున్నారు.
ఇట్లు వారు ఒసగిన సమస్త కోరికలను ఇహలోకంబున అనుభవించిన పిమ్మట నాగలోకమునకేగి అచ్చట సంభవించిన సమస్త భోగములను అనుభవించి, అనంతరం మంగళపదములగు వైకుంఠము (Vaikuntha), కైలాసము (Kailash)లోకములకేగి అచ్చట శివవిష్ణువులకు భృత్యగణములతో చేరి, సేవ చేయుచు, అనంతరం పరమసుఖకరమగు ముక్తినొందెదరు.
ఓ చిన్నవాడా! ఇట్టి శ్రేయస్కరముగు నాగపంచమి వ్రతమును జెప్పితిని, మఱియు ఇంతకంటే మఱియొక వ్రతం ఏదియైనను నీవు వినదలచినచో దానిని గూర్చి అడుగుము చెప్పెదను…అని సాంబమూర్తి సనత్కుమారునితో చెప్పెను.
ఇతి శ్రీ స్కాందపురాణే శ్రావణమాస మాహాత్మ్యే ఈశ్వర సనత్కుమార సంవాదే – “నాగపంచమీ” వ్రత కథనం నామ పంచమోధ్యాయస్సమాప్తః|
(శ్రీమదష్టాదశ మహాపురాణాలలో ఒకటైన శ్రీ స్కాంద పురాణాంతర్గతం)
ఓం ఐం హ్రీం శ్రీo శ్రీ మాత్రే నమః..🙏🙏
Also Read
- Shravana Masa Mahatmyam – Day 1 | శ్రావణమాస మహాత్మ్యము
- Shravana Masa Mahatmyam Day – 2 | శ్రావణమాస మహాత్మ్యము
- Shravana Masa Mahatmyam Day – 3 | శ్రావణమాస మహాత్మ్యము
- Shravana Masa Mahatmyam Day – 4 | శ్రావణమాస మహాత్మ్యము
- Shravana Masa Mahatmyam Day – 5 | శ్రావణమాస మహాత్మ్యము
- Shravana Masa Mahatmyam Day – 6 | శ్రావణమాస మహాత్మ్యము