ಆದಿ ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯ ವಿರಚಿತ ಗಣೇಶ ಪಂಚರತ್ನ
ಸಣ್ಣ ಪರಿಚಯ:
Ganesha Pancharatnam – “ಗಣೇಶ ಪಂಚರತ್ನ” ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸ್ತೋತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ಪಂಚರತ್ನ ಅನ್ನುವುದು ಶ್ರೀ ವಿನಾಯಕನನ್ನು (Vinayaka) ಆರಾಧಿಸಲು “ಶ್ರೀ ಗಣೇಶನನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುವ ಐದು ಆಭರಣಗಳು” ಎಂದು ಅರ್ಥ. ಇದರಲ್ಲಿ ಐದು ಶ್ಲೋಕಗಳು ಮತ್ತು ಆರನೆಯ ಶ್ಲೋಕವು ಕೇಳುಗರಿಗೆ ಉಂಟಾಗುವ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ಪಠಿಸುವುದರಿಂದ ವಿದ್ಯೆ, ಸಂಪತ್ತು, ಆರೋಗ್ಯ, ಸಂತಾನ, ಮೋಕ್ಷ ಲಭಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
ಇತಿಹಾಸ:
“ಶ್ರೀ ಗಣೇಶ ಪಂಚರತ್ನ” ಎಂಬುದು ಎಂಟನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ದೇವತೆಯಾದ ಗಣೇಶನ ಮೇಲೆ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ ಆದಿ ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರು (Adi Shankaracharya) ರಚಿಸಿದ ಸ್ತೋತ್ರ.
ಪಂಚರತ್ನಗಳು:
ಶ್ರೀ ಗಣೇಶ ಪಂಚರತ್ನದಲ್ಲಿ ಗಣಪತಿ ಭಗವಾನನ ಐದು ರೂಪಗಳನ್ನು ಸ್ತುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವುಗಳು:
- ವಿನಾಯಕ: ಈ ಸ್ತೋತ್ರದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ರತ್ನವು ವಿನಾಯಕ ರೂಪವನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತದೆ. ವಿನಾಯಕ ಎಂದರೆ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವವನು. ಈ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ಪಠಿಸುವುದರಿಂದ ವಿದ್ಯೆ, ಜ್ಞಾನ, ವಿವೇಕ ಲಭಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
- ಸಿದ್ಧಿವಿನಾಯಕ: ಈ ಸ್ತೋತ್ರದಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯ ರತ್ನವು ಸಿದ್ಧಿವಿನಾಯಕನ (Siddi Vinayaka) ರೂಪವನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತದೆ. ಸಿದ್ಧಿವಿನಾಯಕ ಎಂದರೆ ಸಿದ್ಧಿಗಳನ್ನು (ಅದ್ಭುತ ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು) ಪ್ರಸಾದಿಸುವವನು. ಈ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ಪಠಿಸುವುದರಿಂದ ಸಂಪತ್ತು, ಐಶ್ವರ್ಯ ಲಭಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
- ಕರವಲ್ಲೋತ್ಪಲಕ: ಈ ಸ್ತೋತ್ರದಲ್ಲಿ ಮೂರನೆಯ ರತ್ನವು ಕರವಲ್ಲೋತ್ಪಲಕ ರೂಪವನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತದೆ. ಕರವಲ್ಲೋತ್ಪಲಕ ಎಂದರೆ ಕಮಲದಂತಹ ಕೈಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವನು. ಈ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ಪಠಿಸುವುದರಿಂದ ಆರೋಗ್ಯ, ಶಕ್ತಿ ಲಭಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
- ವಿಕಟ: ಈ ಸ್ತೋತ್ರದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೆಯ ರತ್ನವು ವಿಕಟ ರೂಪವನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತದೆ. ವಿಕಟ ಎಂದರೆ ವಿಚಿತ್ರ ರೂಪವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವನು. ಈ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ಪಠಿಸುವುದರಿಂದ ಸಂತಾನ ಲಭಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
- ಏಕದಂತ: ಈ ಸ್ತೋತ್ರದಲ್ಲಿ ಐದನೆಯ ರತ್ನವು ಏಕದಂತ (Ekadanta) ರೂಪವನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತದೆ. ಏಕದಂತ ಎಂದರೆ ಒಂದೇ ದಂತವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವನು. ಈ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ಪಠಿಸುವುದರಿಂದ ಮೋಕ್ಷ ಲಭಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:
ಶ್ರೀ ಗಣೇಶ ಪಂಚರತ್ನವನ್ನು ಪಠಿಸುವುದರಿಂದ ಅನೇಕ ಪ್ರಯೋಜನಗಳಿವೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
- ವಿದ್ಯೆ, ಕಲೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭ ಸ್ತೋತ್ರ: ಯಾವುದೇ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಮೊದಲು, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ವಿದ್ಯೆ, ಕಲೆಗಳನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸಿಸುವ ಮೊದಲು ಗಣೇಶ ಪಂಚರತ್ನವನ್ನು ಪಠಿಸುವುದು ವಾಡಿಕೆ. ವಿದ್ಯೆಗೆ ಅಧಿಪತಿಯಾದ ಗಣಪತಿಯ (Ganapati) ಕೃಪೆಯಿಂದ ವಿದ್ಯೆಯನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಬಹುದು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
- ಶುಭಾರಂಭಕ್ಕೆ: ಹೊಸ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವುದು, ಹೊಸ ಮನೆ ನಿರ್ಮಿಸುವುದು ಮುಂತಾದ ಶುಭ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಮೊದಲು ಗಣೇಶ ಪಂಚರತ್ನವನ್ನು ಪಠಿಸುವುದರಿಂದ ಕಾರ್ಯಗಳು ನಿರ್ವಿಘ್ನವಾಗಿ ನಡೆಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
- ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ: ಗಣೇಶ ಪಂಚರತ್ನದಲ್ಲಿನ ಪ್ರತಿ ರತ್ನವು ಗಣೇಶನ (Ganesha) ಒಂದೊಂದು ವಿಶೇಷ ಗುಣವನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ಪಠಿಸುವುದರಿಂದ ಆ ಗುಣಗಳನ್ನು ನಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲು ಪ್ರೇರಣೆ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
ಶ್ರೀ ಗಣೇಶ ಪಂಚರತ್ನದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ:
- ಸುಲಭತೆ: ಗಣೇಶ ಪಂಚರತ್ನವು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿದ್ದರೂ, ಐದು ಸಣ್ಣ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಸುಲಭವಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವಂತಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇದು ಎಲ್ಲಾ ವಯಸ್ಸಿನವರಿಗೂ ಸುಪರಿಚಿತವಾದ ಸ್ತೋತ್ರ.
- ಗಣಪತಿಯಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ: ಈ ಸ್ತೋತ್ರವು ಗಣಪತಿ ಭಗವಾನನ ಶಕ್ತಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು, ಗುಣಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಆತನ ಬಗ್ಗೆ ಭಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.
- ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಗಣೇಶ ಸ್ತುತಿ: ಗಣೇಶ ಪುರಾಣದಂತಹ (Ganesha Purana) ಗ್ರಂಥಗಳಿಗಿಂತ ಸುಲಭ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಗಣಪತಿ ಭಗವಾನನನ್ನು ಸ್ತುತಿಸಲು ಇದು ಉಪಯುಕ್ತವಾದ ಸ್ತೋತ್ರ.
ಮುಕ್ತಾಯ:
ಶ್ರೀ ಗಣೇಶ ಪಂಚರತ್ನವು ವಿನಾಯಕನಂತಹ (Vinayaka) ಗಣಪತಿ ದೇವರ ವಿವಿಧ ರೂಪಗಳನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತಾ, ವಿದ್ಯೆ, ಆರೋಗ್ಯ, ಸಂಪತ್ತು, ಸಂತಾನ, ಮೋಕ್ಷದಂತಹ ಅನೇಕ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಸುಲಭ ಮಂತ್ರಗಳು, ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ರಚನೆಯ ಕಾರಣದಿಂದ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸುಪರಿಚಿತವಾದ ಸ್ತೋತ್ರ. ನೀವು ಪ್ರತಿದಿನ ಈ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ಪಠಿಸುವುದರಿಂದ ಗಣಪತಿ ಭಗವಾನನ ಕೃಪೆ ಲಭಿಸಿ, ನಿಮ್ಮ ಕಾರ್ಯಗಳು ನಿರ್ವಿಘ್ನವಾಗಿ ನಡೆಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ.
ಶ್ರೀ ಗಣೇಶ ಪಂಚರತ್ನ ಕನ್ನಡ
Ganesha Pancharatnam Kannada
ಶ್ರೀ ಗಣೇಶ ಪಂಚರತ್ನ
ಮುದಾಕರಾತ್ತ ಮೋದಕಂ ಸದಾ ವಿಮುಕ್ತಿ ಸಾಧಕಮ್ ।
ಕಳಾಧರಾವತಂಸಕಂ ವಿಲಾಸಿಲೋಕ ರಕ್ಷಕಮ್ ।
ಅನಾಯಕೈಕ ನಾಯಕಂ ವಿನಾಶಿತೇಭ ದೈತ್ಯಕಮ್ ।
ನತಾಶುಭಾಶು ನಾಶಕಂ ನಮಾಮಿ ತಂ ವಿನಾಯಕಮ್ ॥ 1 ॥
ನತೇತರಾತಿ ಭೀಕರಂ ನವೋದಿತಾರ್ಕ ಭಾಸ್ವರಮ್ ।
ನಮತ್ಸುರಾರಿ ನಿರ್ಜರಂ ನತಾಧಿಕಾಪದುದ್ಢರಮ್ ।
ಸುರೇಶ್ವರಂ ನಿಧೀಶ್ವರಂ ಗಜೇಶ್ವರಂ ಗಣೇಶ್ವರಮ್ ।
ಮಹೇಶ್ವರಂ ತಮಾಶ್ರಯೇ ಪರಾತ್ಪರಂ ನಿರಂತರಮ್ ॥ 2 ॥
ಸಮಸ್ತ ಲೋಕ ಶಂಕರಂ ನಿರಸ್ತ ದೈತ್ಯ ಕುಂಜರಮ್ ।
ದರೇತರೋದರಂ ವರಂ ವರೇಭ ವಕ್ತ್ರಮಕ್ಷರಮ್ ।
ಕೃಪಾಕರಂ ಕ್ಷಮಾಕರಂ ಮುದಾಕರಂ ಯಶಸ್ಕರಮ್ ।
ಮನಸ್ಕರಂ ನಮಸ್ಕೃತಾಂ ನಮಸ್ಕರೋಮಿ ಭಾಸ್ವರಮ್ ॥ 3 ॥
ಅಕಿಂಚನಾರ್ತಿ ಮಾರ್ಜನಂ ಚಿರಂತನೋಕ್ತಿ ಭಾಜನಮ್ ।
ಪುರಾರಿ ಪೂರ್ವ ನಂದನಂ ಸುರಾರಿ ಗರ್ವ ಚರ್ವಣಮ್ ।
ಪ್ರಪಂಚ ನಾಶ ಭೀಷಣಂ ಧನಂಜಯಾದಿ ಭೂಷಣಮ್ ।
ಕಪೋಲ ದಾನವಾರಣಂ ಭಜೇ ಪುರಾಣ ವಾರಣಮ್ ॥ 4 ॥
ನಿತಾಂತ ಕಾಂತಿ ದಂತ ಕಾಂತಿ ಮಂತ ಕಾಂತಿ ಕಾತ್ಮಜಮ್ ।
ಅಚಿಂತ್ಯ ರೂಪಮಂತ ಹೀನ ಮಂತರಾಯ ಕೃಂತನಮ್ ।
ಹೃದಂತರೇ ನಿರಂತರಂ ವಸಂತಮೇವ ಯೋಗಿನಾಮ್ ।
ತಮೇಕದಂತಮೇವ ತಂ ವಿಚಿಂತಯಾಮಿ ಸಂತತಮ್ ॥ 5 ॥
ಮಹಾಗಣೇಶ ಪಂಚರತ್ನಮಾದರೇಣ ಯೋಽನ್ವಹಮ್ ।
ಪ್ರಜಲ್ಪತಿ ಪ್ರಭಾತಕೇ ಹೃದಿ ಸ್ಮರನ್ ಗಣೇಶ್ವರಮ್ ।
ಅರೋಗತಾಮದೋಷತಾಂ ಸುಸಾಹಿತೀಂ ಸುಪುತ್ರತಾಮ್ ।
ಸಮಾಹಿತಾಯು ರಷ್ಟಭೂತಿ ಮಭ್ಯುಪೈತಿ ಸೋಽಚಿರಾತ್ ॥
Credits: @Sanatan Sanskriti
Also Read
