శివతాండవ స్తోత్రం
శివతాండవ స్తోత్రం | Shiva Tandava Stotram సృష్టికర్తలో ఒకరైన పరమ శివుడిని వివిధ రూపాలతో వర్ణించబడిన స్తోత్రము. పరమ శివభక్తుడైన రావణుడు ఈ స్తోత్రాన్ని రచించినట్లుగా చెప్పబడుతుంది. లంక రాజు అసురుడు అయినప్పటికీ, శివుడిపట్ల రావణుడి భక్తి అత్యంత ప్రశంసనీయమైనది. ఈ స్తోత్రం రావణుడి లోపల ఉన్న ఆధ్యాత్మిక సంపదను చూపిస్తుంది.
ఈశ్వరుడు కరుణామూర్తిగా, నటరాజుగా, విశ్వనాథుడుగా, మహాకాళుడుగా అనేక రూపాలతో కూడి ప్రతి రూపం లోపల ఒక అద్భుతమైన అర్థం దాగి ఉంటుంది. శివుడి (Lord Siva) నటరాజు రూపంనందు శివుడి శక్తి, సౌందర్య, విశ్వవ్యాప్తితత్వాన్ని గొప్పగా వర్ణన ఉన్నది. ఈ నటరాజు తాండవ నృత్యం గురించి ఘనంగా వర్ణించే పద్యాలతో కూడినది “శివతాండవ స్తోత్రం.”
శివతాండవ స్తోత్రం (Shiva Tandava Stotram) నటరాజు యొక్క తాండవ నృత్యాన్ని అద్భుతంగా వర్ణిస్తుంది. జటాజూటాల నుండి ప్రవహించే గంగ, కళ్ళలో వెలుగుతున్న అగ్ని, నుదుటిపై చంద్రుని కాంతి, శరీరంలో చిత్రించే నాగరాజులు, డమరుకం, త్రిశూలం, అభయహస్తంతో నటరాజ (Nataraja) రూపములోన కనిపిస్తాడు. ఈ రూపం సృష్టి, స్థితి, లయనం యొక్క ప్రతీక. శివుడి భయంకరమైన నృత్యం లోకాలను పుట్టిస్తుంది, నడిపిస్తుంది, ప్రళయానికి దారి తీస్తుంది.
శివతాండవ స్తోత్రం శివుడి శక్తిని, ఆధిపత్యాన్ని గొప్పగా ప్రశంసించింది. శివుడి దివ్య స్వరూపాన్ని భక్తితో ఆరాధించేవారికి శక్తి మరియు సకల సౌభాగ్యాలు కలుగుతాయని ఈ స్తోత్రం చెబుతుంది.
Shiva Tandava Stotram Lyrics
శివతాండవ స్తోత్రం
జటాటవీగలజ్జలప్రవాహపావితస్థలే
గలేవలంబ్య లంబితాం భుజంగతుంగమాలికామ్ ।
డమడ్డమడ్డమడ్డమన్నినాదవడ్డమర్వయం
చకార చండతాండవం తనోతు నః శివః శివమ్ ॥ 1 ॥
జటాకటాహసంభ్రమభ్రమన్నిలింపనిర్ఝరీ-
-విలోలవీచివల్లరీవిరాజమానమూర్ధని ।
ధగద్ధగద్ధగజ్జ్వలల్లలాటపట్టపావకే
కిశోరచంద్రశేఖరే రతిః ప్రతిక్షణం మమ ॥ 2 ॥
ధరాధరేంద్రనందినీవిలాసబంధుబంధుర
స్ఫురద్దిగంతసంతతిప్రమోదమానమానసే ।
కృపాకటాక్షధోరణీనిరుద్ధదుర్ధరాపది
క్వచిద్దిగంబరే మనో వినోదమేతు వస్తుని ॥ 3 ॥
జటాభుజంగపింగళస్ఫురత్ఫణామణిప్రభా
కదంబకుంకుమద్రవప్రలిప్తదిగ్వధూముఖే ।
మదాంధసింధురస్ఫురత్త్వగుత్తరీయమేదురే
మనో వినోదమద్భుతం బిభర్తు భూతభర్తరి ॥ 4 ॥
సహస్రలోచనప్రభృత్యశేషలేఖశేఖర
ప్రసూనధూళిధోరణీ విధూసరాంఘ్రిపీఠభూః ।
భుజంగరాజమాలయా నిబద్ధజాటజూటక
శ్రియై చిరాయ జాయతాం చకోరబంధుశేఖరః ॥ 5 ॥
లలాటచత్వరజ్వలద్ధనంజయస్ఫులింగభా-
-నిపీతపంచసాయకం నమన్నిలింపనాయకమ్ ।
సుధామయూఖలేఖయా విరాజమానశేఖరం
మహాకపాలిసంపదేశిరోజటాలమస్తు నః ॥ 6 ॥
కరాలఫాలపట్టికాధగద్ధగద్ధగజ్జ్వల-
ద్ధనంజయాధరీకృతప్రచండపంచసాయకే ।
ధరాధరేంద్రనందినీకుచాగ్రచిత్రపత్రక-
-ప్రకల్పనైకశిల్పిని త్రిలోచనే మతిర్మమ ॥ 7 ॥
నవీనమేఘమండలీ నిరుద్ధదుర్ధరస్ఫురత్-
కుహూనిశీథినీతమః ప్రబంధబంధుకంధరః ।
నిలింపనిర్ఝరీధరస్తనోతు కృత్తిసింధురః
కళానిధానబంధురః శ్రియం జగద్ధురంధరః ॥ 8 ॥
ప్రఫుల్లనీలపంకజప్రపంచకాలిమప్రభా-
-విలంబికంఠకందలీరుచిప్రబద్ధకంధరమ్ ।
స్మరచ్ఛిదం పురచ్ఛిదం భవచ్ఛిదం మఖచ్ఛిదం
గజచ్ఛిదాంధకచ్ఛిదం తమంతకచ్ఛిదం భజే ॥ 9 ॥
అగర్వసర్వమంగళాకళాకదంబమంజరీ
రసప్రవాహమాధురీ విజృంభణామధువ్రతమ్ ।
స్మరాంతకం పురాంతకం భవాంతకం మఖాంతకం
గజాంతకాంధకాంతకం తమంతకాంతకం భజే ॥ 10 ॥
జయత్వదభ్రవిభ్రమభ్రమద్భుజంగమశ్వస-
-ద్వినిర్గమత్క్రమస్ఫురత్కరాలఫాలహవ్యవాట్ ।
ధిమిద్ధిమిద్ధిమిధ్వనన్మృదంగతుంగమంగళ
ధ్వనిక్రమప్రవర్తిత ప్రచండతాండవః శివః ॥ 11 ॥
దృషద్విచిత్రతల్పయోర్భుజంగమౌక్తికస్రజోర్-
-గరిష్ఠరత్నలోష్ఠయోః సుహృద్విపక్షపక్షయోః ।
తృష్ణారవిందచక్షుషోః ప్రజామహీమహేంద్రయోః
సమం ప్రవర్తయన్మనః కదా సదాశివం భజే ॥ 12 ॥
కదా నిలింపనిర్ఝరీనికుంజకోటరే వసన్
విముక్తదుర్మతిః సదా శిరఃస్థమంజలిం వహన్ ।
విముక్తలోలలోచనో లలాటఫాలలగ్నకః
శివేతి మంత్రముచ్చరన్ సదా సుఖీ భవామ్యహమ్ ॥ 13 ॥
ఇమం హి నిత్యమేవముక్తముత్తమోత్తమం స్తవం
పఠన్స్మరన్బ్రువన్నరో విశుద్ధిమేతిసంతతమ్ ।
హరే గురౌ సుభక్తిమాశు యాతి నాన్యథా గతిం
విమోహనం హి దేహినాం సుశంకరస్య చింతనమ్ ॥ 14 ॥
పూజావసానసమయే దశవక్త్రగీతం యః
శంభుపూజనపరం పఠతి ప్రదోషే ।
తస్య స్థిరాం రథగజేంద్రతురంగయుక్తాం
లక్ష్మీం సదైవ సుముఖిం ప్రదదాతి శంభుః ॥ 15 ॥
