నిర్వాణషట్కం
నిర్వాణషట్కం | Nirvana Shatkam లేదా ఆత్మషట్కం (Atma Shatkam) హిందూ వేదాంతంలోని అద్వైత సిద్ధాంతాన్ని వివరించే ఆరు శ్లోకాలతో కూడిన ఒక సంస్కృత స్తోత్రం. నిర్వాణషట్కం స్తోత్రాన్ని తత్వవేత్త ఆది శంకరాచార్యులు (Adi Shankaracharya) రచించారు. వారు అద్వైత వేదాంతానికి సంబందించిన అనేక రచనలు రచించినారు.
నిర్వాణషట్కం (Nirvana Shatkam) యొక్క ప్రధాన బోధన ఏమిటంటే, ప్రపంచంలోని అన్ని ఆత్మలు ఒకే అద్వితీయ, నిరాకార, నిర్వికల్ప అధిభౌతిక స్వభావాన్ని కలిగి ఉన్నాయి. ఈ స్వభావాన్ని “చిదానంద” (Chidananda) అని పిలుస్తారు, ఇది జ్ఞానం (చిత్) మరియు ఆనందం (ఆనంద) యొక్క స్వరూపం. ఈ స్తోత్రం యొక్క మొదటి మూడు శ్లోకాలు ప్రపంచంలోని అన్ని వస్తువులు, భావాలు మరియు ఆలోచనలు శుద్ధ చైతన్యం యొక్క ప్రతిబింబాలు మాత్రమే అని, నాల్గవ శ్లోకం ఈ శుద్ధ చైతన్యాన్ని శివుడితో గుర్తిస్తుంది, అద్వైత వేదాంతం ప్రకారం, అన్ని సృష్టి యొక్క మూలం. ఐదవ శ్లోకం మనం అందరం (Lord Siva) శివుడితో ఒకటే అని, మనం అన్ని భేదాల నుండి విముక్తి పొందాలని చెబుతుంది. చివరి శ్లోకం ఈ విముక్తిని నిర్వాణం అని పిలుస్తుంది, ఇది శాశ్వతమైన సంతోషం మరియు సమాధానం కలిగిస్తుంది.
నిర్వాణషట్కం యొక్క భాష చాలా క్లిష్టమైనదిగా, దాని యొక్క ప్రధాన బోధనలు సరళంగా మరియు అర్థం చేసుకోవడానికి సులభం.ఇది ఆధ్యాత్మిక జ్ఞానం, ధ్యానం మరియు జీవితంలో శాంతి మరియు సంతృప్తి కోసం ఒక శక్తివంతమైన సాధనంగా ఉపయోగించవచ్చు.
నిర్వాణషట్కం | Nirvana Shatkam
శివోఽహం శివోఽహం, శివోఽహం శివోఽహం, శివోఽహం శివోఽహం
మనో బుధ్యహంకార చిత్తాని నాహం
న చ శ్రోత్ర జిహ్వే న చ ఘ్రాణనేత్రే ।
న చ వ్యోమ భూమిర్-న తేజో న వాయుః
చిదానంద రూపః శివోఽహం శివోఽహమ్ ॥ 1 ॥
న చ ప్రాణ సంజ్ఞో న వైపంచవాయుః
న వా సప్తధాతుర్-న వా పంచకోశాః ।
నవాక్పాణి పాదౌ న చోపస్థ పాయూ
చిదానంద రూపః శివోఽహం శివోఽహమ్ ॥ 2 ॥
న మే ద్వేషరాగౌ న మే లోభమోహో
మదో నైవ మే నైవ మాత్సర్యభావః ।
న ధర్మో న చార్ధో న కామో న మోక్షః
చిదానంద రూపః శివోఽహం శివోఽహమ్ ॥ 3 ॥
న పుణ్యం న పాపం న సౌఖ్యం న దుఃఖం
న మంత్రో న తీర్థం న వేదా న యజ్ఞః ।
అహం భోజనం నైవ భోజ్యం న భోక్తా
చిదానంద రూపః శివోఽహం శివోఽహమ్ ॥ 4 ॥
న మృత్యుర్న శంకా న మే జాతి భేదః
పితా నైవ మే నైవ మాతా న జన్మః ।
న బంధుర్-న మిత్రం గురుర్నైవ శిష్యః
చిదానంద రూపః శివోఽహం శివోఽహమ్ ॥ 5 ॥
అహం నిర్వికల్పో నిరాకార రూపో
విభూత్వాచ్చ సర్వత్ర సర్వేంద్రియాణామ్ ।
న వా బంధనం నైవర్-ముక్తి న బంధః ।
చిదానంద రూపః శివోఽహం శివోఽహమ్ ॥ 6 ॥
శివోఽహం శివోఽహం, శివోఽహం శివోఽహం, శివోఽహం శివోఽహం
Credit: @AmeyaRecords