Durga Pancharatnam | దుర్గా పంచరత్నం

దుర్గా దేవీ యొక్క అద్భుతమైన ఐదు రత్నాలు

Durga Pancharatnam

“దుర్గా పంచరత్నం స్తోత్రం – Durga Pancharatnam” అనేది దుర్గా దేవీ (Durga Devi) యొక్క మహిమను అద్భుతమైన భాషలో వర్ణించే ఒక అద్భుతమైన కృతి. ఈ పవిత్రమైన స్తోత్రాన్ని శ్రీ చంద్రశేఖరేంద్ర సరస్వతి స్వామి (Sri Chandrasekharendra Saraswati) రచించారు. 

ఈ స్తోత్రంలో దేవి (Devi) యొక్క వివిధ రూపాలు, శక్తులు మరియు గుణాలను వివరించారు. దేవిని శక్తి స్వరూపిణిగా, జ్ఞాన స్వరూపిణిగా, పాశ విచ్ఛేదకరిగా వర్ణించడం ఈ స్తోత్రం యొక్క ప్రత్యేకత. వేదాంత భావాలతో నిండి ఉన్న ఈ స్తోత్రంలో దేవిని పరబ్రహ్మంతో సమానంగా భావించారు. ప్రతి శ్లోకం దేవి యొక్క విభిన్న లక్షణాలను తెలియజేస్తుంది. ఈ స్తోత్రాన్ని పఠించడం వల్ల భక్తులలో భక్తి, శ్రద్ధ మరియు ఆధ్యాత్మిక అభివృద్ధి జరుగుతుంది. 

స్తోత్రం యొక్క ప్రధాన అంశాలు:

  • దేవి దుర్గా యొక్క వివిధ రూపాలు: ఈ స్తోత్రంలో దుర్గా దేవి (Goddess Durga Devi) యొక్క వివిధ రూపాలు వర్ణించబడ్డాయి. ఆమె శక్తి స్వరూపం, జ్ఞాన స్వరూపం, పాశ విచ్ఛేదకరి అనే వివిధ రూపాల్లో దర్శనమిస్తుంది.
  • దేవి యొక్క శక్తి: దేవి దుర్గా అన్ని శక్తులకు మూలం అని ఈ స్తోత్రం తెలియజేస్తుంది. ఆమె సృష్టి, స్థితి, లయలకు కారణమైన శక్తి.
  • దేవి యొక్క కరుణ: దేవి తన భక్తులపై అపారమైన కరుణ చూపుతుంది. ఆమె తన భక్తులను అన్ని విధాలా కాపాడుతుంది.
  • మోక్ష ప్రదాత: దేవి దుర్గా మోక్షాన్ని ప్రసాదించే దేవత అని ఈ స్తోత్రంలో పేర్కొనబడింది.
  • వేదాంత భావాలు: ఈ స్తోత్రంలో వేదాంత భావాలు అంతర్లీనంగా ఉన్నాయి. దేవి దుర్గాను పరబ్రహ్మంతో సమానంగా భావించారు.

Durga Pancharatnam స్తోత్రం యొక్క అర్థం

  1. ప్రథమ శ్లోకం: ఈ శ్లోకంలో దేవి దుర్గాను ధ్యానించే విధానం వర్ణించబడింది. దేవి స్వయంగా శక్తి స్వరూపిణి అని, ఆమె మనలను రక్షించగలదని ఇందులో చెప్పబడింది.
  2. ద్వితీయ శ్లోకం: ఈ శ్లోకంలో దేవి దుర్గాను వేదాలలో (Vedas) వర్ణించిన విధంగా వర్ణించారు. ఆమె సత్యం, జ్ఞానం మరియు అనంతమైన శక్తి స్వరూపిణి అని చెప్పబడింది.
  3. తృతీయ శ్లోకం: ఈ శ్లోకంలో దేవి దుర్గాను శ్వేతాశ్వ వాక్యంలో వర్ణించిన విధంగా వర్ణించారు. ఆమె జ్ఞానం, బలం మరియు క్రియలకు అధిపతి అని చెప్పబడింది.
  4. చతుర్థ శ్లోకం: ఈ శ్లోకంలో దేవి దుర్గాను పాశ విచ్ఛేదకరిగా వర్ణించారు. ఆమె మనస్సును బంధించే పాపాలను నాశనం చేయగలదని చెప్పబడింది.
  5. పంచమ శ్లోకం: ఈ శ్లోకంలో దేవి దుర్గాను బ్రహ్మపుచ్ఛగా వర్ణించారు. ఆమె అన్ని జీవులకు జ్ఞానం ప్రదాత అని చెప్పబడింది.

ముగింపు:

దుర్గా పంచరత్నం (Durga Pancharatnam) అనే ఈ స్తోత్రం, దుర్గ దేవి యొక్క అత్యంత శక్తివంతమైన అంశాలను వర్ణించే ఒక అద్భుతమైన కృతి. ఈ స్తోత్రాన్ని పఠించడం వల్ల భక్తుల మనస్సు శాంతించి, ఆధ్యాత్మికంగా అభివృద్ధి చెందుతుంది.

తే ధ్యానయోగానుగతా అపశ్యన్
త్వామేవ దేవీం స్వగుణైర్నిగూఢామ్ ।
త్వమేవ శక్తిః పరమేశ్వరస్య
మాం పాహి సర్వేశ్వరి మోక్షదాత్రి ॥ 1 ॥

దేవాత్మశక్తిః శ్రుతివాక్యగీతా
మహర్షిలోకస్య పురః ప్రసన్నా ।
గుహా పరం వ్యోమ సతః ప్రతిష్ఠా
మాం పాహి సర్వేశ్వరి మోక్షదాత్రి ॥ 2 ॥

పరాస్య శక్తిః వివిధైవ శ్రూయసే
శ్వేతాశ్వవాక్యోదితదేవి దుర్గే ।
స్వాభావికీ జ్ఞానబలక్రియా తే
మాం పాహి సర్వేశ్వరి మోక్షదాత్రి ॥ 3 ॥

దేవాత్మశబ్దేన శివాత్మభూతా
యత్కూర్మవాయవ్యవచోవివృత్యా
త్వం పాశవిచ్ఛేదకరీ ప్రసిద్ధా
మాం పాహి సర్వేశ్వరి మోక్షదాత్రి ॥ 4 ॥

త్వం బ్రహ్మపుచ్ఛా వివిధా మయూరీ
బ్రహ్మప్రతిష్ఠాస్యుపదిష్టగీతా ।
జ్ఞానస్వరూపాత్మతయాఖిలానాం
మాం పాహి సర్వేశ్వరి మోక్షదాత్రి ॥ 5 ॥

ఇతి పరమపూజ్య శ్రీ చంద్రశేఖరేంద్ర సరస్వతీ స్వామి కృతం

దుర్గా పంచరత్నం సంపూర్ణమ్ ।

Credits: @srisanatana

Also Read

Leave a Comment